PUZYNA STANISŁAW, profesor Politechniki Gdańskiej

Aktualna wersja na dzień 18:45, 4 lip 2024

STANISŁAW PUZYNA (26 IV 1883 Stryhów koło Kobrynia – 13 VI 1955 Gdańsk), naukowiec (komunikacja i budownictwo lądowe), profesor Politechniki Warszawskiej i Politechniki Gdańskiej (PG). Syn ziemianina Stanisława (16 V 1850 Szack – 1 IV 1923 Zembowo) i Kazimiery z domu Zielińskiej (11 I 1862 Skępe – 1951 Toruń), brat Juliana (zaginął w 1939) i Włodzimeirza, oficera lotnictwa Wojska Polskiego. W 1902 został absolwentem IV Gimnazjum Filologicznego w Warszawie, w 1909 ukończył Instytut Inżynierów Komunikacji w Petersburgu jako inżynier komunikacji. W 1911 i od 1 VII 1912 do 30 IV 1913 pracował w Biurze Studiów Kolejowych inż. Józefa Nowkuńskiego na stanowisku naczelnika oddziału w Petersburgu. Od października 1911 do czerwca 1912 pełnił funkcję zastępcy dyrektora Wydziału Ruchu Kolei Łódź Fabryczna. Od 1 V do 1 XI 1913 pracował we wschodniouralskim Zarządzie Kolei, od 1914 do 20 X 1921 przy budowie wielu odcinków kolei w Rosji i na Litwie, między innymi nadzorował budowę południowej części Kolei Murmańskiej.

W grudniu 1921 powrócił do Warszawy. W latach 1922–1927 pracował w Spółce Techniczno-Budowlanej Wolski–Wiśniewski–Inżynierowie i w Wojskowym Instytucie Geograficznym. Nadzorował budowę odcinków tras kolejowych Lublin–Rozwadów i Kalety–Podzamcze. W 1924 był projektantem drewnianego mostu przez rzekę Prosnę, w 1928 dwóch mostów na rzece Bzurze i mostu na rzekach Wieprz i Por. W latach 1927–1935 pełnił funkcję dyrektora technicznego Dyrekcji Polskich Kolei Państwowych. Projektował koleje wąskotorowe, mosty, magazyny, nadzorował między innymi budowę Dworca Morskiego w Gdyni i magazynu bawełny. Od 1936 do 20 X 1939 był dyrektorem technicznym i współwłaścicielem Biura Budowlanego S. Dłuski, S. Puzyna i Ska Inżynierowie w Warszawie. W tych latach m.in. nadzorował w Warszawie budowę gmachu ambasady Szwecji oraz izolację fundamentów, piwnic, a także przebudowę dachu w Belwederze. Jednocześnie w latach 1927–1939 pracował na Wydziale Inżynierii Lądowej i Wodnej Politechniki Warszawskiej, a w latach 1937–1939 był profesorem w Wojskowej Szkole Inżynierii.

Od października 1939 do lipca 1944 pełnił funkcję kierownika magazynów firmy A. Chudowski i S-ka, Towarzystwa Robót Kolejowych „Torok” i Spółki Techniczno-Budowlanej Wolski–Wiśniewski–Inżynierowie. 6 VIII 1944, w czasie powstania warszawskiego, został wywieziony do Grodziska Mazowieckiego. Od 18 II do 30 VIII 1945 pracował na Wydziale Inżynierii Lądowej i Wodnej Politechniki Warszawskiej (w tymczasowej siedzibie w Lublinie) na stanowisku kontraktowego profesora nadzwyczajnego, pełnił tam funkcję kierownika Katedry Budownictwa Ogólnego.

Od 1 X 1945 do 13 VI 1955 pracował na PG na stanowisku profesora kontraktowego nadzwyczajnego, był kierownikiem Katedry Budownictwa Ogólnego, 1 IX 1954 uzyskał tytuł zastępcy profesora. Jednocześnie od 1 X 1945 do 1 II 1948 był kierownikiem Biura Odbudowy w Zjednoczeniu Stoczni Polskich, a od października 1948 do września 1952 także nauczycielem w Wieczorowej Szkole Inżynierskiej w Gdańsku.

Autor publikacji na temat konstrukcji i budownictwa, w tym podręcznika Fundamentowanie (t. I–II, 1945) oraz skryptu Ciesielskie połączenia konstrukcji drewnianych (cz. 1, 1948). Członek Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa w Oddziale Wybrzeże w Gdańsku (1949–1954).

Po raz pierwszy żonaty z Marią z domu Wojnicz-Sianożęcką (1892–1927), po raz drugi z Antoniną z domu Podlasiak (1896 – 30 VIII 1964 Gdańsk). Miał syna Stanisława, lotnika, porucznika Dywizjonu 307 w Anglii (11 XI 1917 Petersburg – 3 IV 1942 Exeter). Pochowany z drugą żoną na cmentarzu Srebrzysko. WP







Bibliografia:
Dział Obiegu i Archiwizacji Dokumentów Politechniki Gdańskiej (akta osobowe).
Pionierzy Politechniki Gdańskiej, red. Zygmunt Paszota, Janusz Rachoń, Edmund Wittbrodt, Gdańsk 2005, s. 537.
Politechnika Gdańska 1945–1970. Księga pamiątkowa, red. Barbara Mielcarzewicz, Gdańsk 1970, s. 223.