NOÉ HERMANN, dyrektor stoczni

Aktualna wersja na dzień 09:12, 14 sty 2023

HERMANN NOÉ (NOË) (9 XII 1879 Zweibrücken (Palatynat) – 4 IX 1961 Bremerhaven), inżynier budowy maszyn, dyrektor stoczni. Pochodził z rodziny hugenockiej, osiadłej w 1691 w Palatynacie. Syn mistrza stolarskiego Ludwiga (1845–1929) i Karoliny z domu Schankenberger. Brat Ludwiga Noé.

Po maturze studiował budowę maszyn na Technische Hochschule w Karlsruhe. Od 1904 pracował jako inżynier w Stoczni Gdańskiej (Danziger Werft) oraz od 1910 w Ascherslebener Maschinenfabrik w Aschersleben – w 1916 został jej dyrektorem operacyjnym. Od 1919 dyrektor techniczny Maschinenfabrik R. Wolf w Magdeburgu. W 1929 Zarząd Deutsche Bank powołał go do Technicznego Zarządu fabryki maszyn włókienniczych „Schubert & Salzer” w Chemnitz, którą do odejścia na początku 1929 zmodernizował i przekształcił w największą ówcześnie na świecie firmę w branży, zatrudniającą 7000 pracowników.

Z rekomendacji Deutsche Bank otrzymał wiosną 1929 zlecenie ministra gospodarki Rzeszy Juliusa Curtiusa na opracowanie planu sanacyjnego stojącej u progu zapaści Stoczni Schichaua w Gdańsku i Elblągu. Po odrzuceniu tego programu przez Reichstag 28 V 1929 został zaangażowany do zmiany koncepcji rewitalizacji przedsiębiorstwa. Został szefem nowej spółki Rzeszy, Prus i II Wolnego Miasta Gdańska „F. Schichau GmbH” z siedzibą w Elblągu i Gdańsku, powstałej z przekształcenia działającej dotychczas firmy rodzinnej. Warunkiem było zatrudnienie co najmniej 3000 pracowników. Już po dwóch latach stan załogi przedsiębiorstwa przekroczył 5000 osób, a pod koniec wojny 44 000. Obok budowy statków wprowadził do asortymentu firmy produkcję lokomotyw, turbin parowych, wielkich silników Diesla i kotłów.

Pod koniec II wojny światowej wyjechał do Bremerhaven, jeszcze w 1945 uruchomił na dzierżawionym od Reederei Schuchmann terenie portowym funkcjonującą tam od 1941 stoczniową spółkę akcyjną „F. Schichau AG”, małą fabrykę maszyn, produkującą części zamienne do lokomotyw i między innymi do w pełni zautomatyzowanych spawarek acetylenowo-tlenowych. W 1949 uruchomił małą stocznię specjalizującą się w produkcji holowników i statków ratowniczych. Z powodów zdrowotnych w 1956 zrezygnował z kierowania firmą, objął funkcję prezesa zarządu, a jego następcą na stanowisku dyrektora został syn Hermann. W 1958 rząd NRF, który jako następca prawny Rzeszy Niemieckiej przejął w 1952 akcje Stoczni Schichaua, zaczął rozważać jej likwidację z powodu złych perspektyw biznesowych. Rodzina Noé przejęła akcje i poprowadziła ją jako firmę rodzinną. Nowa spółka „F. Schichau GmbH” w 1972 połączyła się z „Schiffbaugesellschaft Unterweser”, tworząc „Schichau Unterweser AG” (SUAG).

Odznaczony Krzyżem Zasługi NRF (Bundesverdienstkreuz, 1954). Od 1918 mąż poślubionej w Norymberdze Lilly (1893–1983), córki Otto Elsässera (1868–1931), browarnika z Bad Friedrichshall (Badenia-Wirtembergia), i Luise z domu Nothwang (1872–1967). Ojciec trzech synów, z których dwóch poległo na frontach II wojny światowej, trzeci Hermann (ur. 1921) był w latach 1958–1972 dyrektorem wykonawczym przeniesionej po II wojnie światowej do Bremy Stoczni Schichaua („F. Schichau GmbH”), 1972–1975 przewodniczącym jej Rady Nadzorczej, 1975–1982 przewodniczącym jej Zarządu (po zmianie nazwy „Schichau Unterweser AG”), 1974–1979 prezesem Izby Przemysłowo-Handlowej (Industrie- und Handelskammer, IHK) Bremerhaven (później Handelskammer für Bremen und Bremerhaven).

Pochowany na cmentarzu Wulsdorfer Friedhof w Bremerhaven. JANSZ