CZARNOWSKI TADEUSZ, inżynier, patron gdańskiej ulicy
| (Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
'''TADEUSZ CZARNOWSKI''' (22 VIII 1872 Łebno koło Wejherowa – 27 XII 1950 Wrocław), inżynier, patron gdańskiej ulicy. Szkołę średnią ukończył w Chełmnie, należał do tajnego koła filomatów. Po odbyciu praktyki w kolejnictwie, w latach 1892–1897 studiował na Wydziale Mechanicznym politechniki w Berlinie-Charlottenburgu. Pracował na kolei w Bydgoszczy, Poznaniu, szykanowany przez władze pruskie za przyznawanie się do narodowości polskiej przeniósł się do zachodniej części Niemiec, | '''TADEUSZ CZARNOWSKI''' (22 VIII 1872 Łebno koło Wejherowa – 27 XII 1950 Wrocław), inżynier, patron gdańskiej ulicy. Szkołę średnią ukończył w Chełmnie, należał do tajnego koła filomatów. Po odbyciu praktyki w kolejnictwie, w latach 1892–1897 studiował na Wydziale Mechanicznym politechniki w Berlinie-Charlottenburgu. Pracował na kolei w Bydgoszczy, Poznaniu, szykanowany przez władze pruskie za przyznawanie się do narodowości polskiej przeniósł się do zachodniej części Niemiec, | ||
od 1913 był naczelnikiem Kolejowego Urzędu Maszynowego w Bremie (Maschineninspektion Bremen).<br/><br/> | od 1913 był naczelnikiem Kolejowego Urzędu Maszynowego w Bremie (Maschineninspektion Bremen).<br/><br/> | ||
| − | Od czerwca 1919 | + | Od czerwca 1919 w Polsce, zatrudniony został w PKP, w listopadzie 1919 skierowany przez władze polskie do Gdańska z zadaniem przygotowania do przejęcia przez Polskę infrastruktury kolejowej. 10 II 1920, wraz z mm.in. [[BIESIADECKI MACIEJ, komisarz generalny RP w Gdańsku | Maciejem Biesiadeckim]], [[WYBICKI JÓZEF, działacz gdańskiej Polonii | Józefem Wybickim]] i [[JAŁOWIECKI MIECZYSŁAW, generalny delegat Ministerstwa Aprowizacji w Gdańsku | Mieczysławem Jałowieckim]], towarzyszył generałowi Józefowi Hallerowi w podróży koleją od Gdańska do Pucka, gdzie był świadkiem zaślubin Polski z morzem. W 1921 mianowany pierwszym prezesem [[DYREKCJA KOLEI | dyrekcji Polskich Kolei Państwowych]] w Gdańsku, pozostał na tym stanowisku do 30 IX 1929. Mieszkał w Sopocie.<br/><br/> |
| − | Położył duże zasługi w rozwoju polskiego szkolnictwa w [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnym Mieście Gdańsku]], w latach 1926–1929 przewodniczący [[GDAŃSKA MACIERZ SZKOLNA (1921–1939) | Gdańskiej Macierzy Szkolnej]], członek [[TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUKI I SZTUKI | Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki]]. Przeciwnik sanacji, w wyniku sporów z prorządowo nastawionym członkiem [[SENAT II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA 1920–1939 | Senatu II Wolnego Miasta Gdańska]], [[MOCZYŃSKI ZYGMUNT | Zygmuntem Moczyńskim]] (któremu | + | Położył duże zasługi w rozwoju polskiego szkolnictwa w [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnym Mieście Gdańsku]], w latach 1926–1929 przewodniczący [[GDAŃSKA MACIERZ SZKOLNA (1921–1939) | Gdańskiej Macierzy Szkolnej]], członek [[TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUKI I SZTUKI | Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki]]. Przeciwnik sanacji, w wyniku sporów z prorządowo nastawionym członkiem [[SENAT II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA 1920–1939 | Senatu II Wolnego Miasta Gdańska]], [[MOCZYŃSKI ZYGMUNT, działacz gdańskiej Polonii, poseł do Volkstagu | Zygmuntem Moczyńskim]] (któremu m.in. czynił przeszkody w prowadzeniu działalność wśród pracowników gdańskiej kolei), 31 III 1930 zwolniony z pracy opuścił Gdańsk. |
| − | Odznaczony był | + | Odznaczony był Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1929). Od 10 XI 1909 żonaty ze Stefania z domu Prabucką. Od 28 IX 1971 patron ulice w Gdańsku-[[SIÓDMY DWÓR | Siódmym (VII) Dworze]]. {{author:RED}}[[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> |
'''Bibliografia''': <br/> | '''Bibliografia''': <br/> | ||
| − | + | „Gazeta Gdańska", 14 II 1920, s. 1 i dalsze. <br/> | |
| − | Mikos Stanisław, | + | Mikos Stanisław, ''Czarnowski Tadeusz'', w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. 1, Gdańsk 1992, s. 271. |
Aktualna wersja na dzień 16:53, 30 mar 2024
TADEUSZ CZARNOWSKI (22 VIII 1872 Łebno koło Wejherowa – 27 XII 1950 Wrocław), inżynier, patron gdańskiej ulicy. Szkołę średnią ukończył w Chełmnie, należał do tajnego koła filomatów. Po odbyciu praktyki w kolejnictwie, w latach 1892–1897 studiował na Wydziale Mechanicznym politechniki w Berlinie-Charlottenburgu. Pracował na kolei w Bydgoszczy, Poznaniu, szykanowany przez władze pruskie za przyznawanie się do narodowości polskiej przeniósł się do zachodniej części Niemiec,
od 1913 był naczelnikiem Kolejowego Urzędu Maszynowego w Bremie (Maschineninspektion Bremen).
Od czerwca 1919 w Polsce, zatrudniony został w PKP, w listopadzie 1919 skierowany przez władze polskie do Gdańska z zadaniem przygotowania do przejęcia przez Polskę infrastruktury kolejowej. 10 II 1920, wraz z mm.in. Maciejem Biesiadeckim, Józefem Wybickim i Mieczysławem Jałowieckim, towarzyszył generałowi Józefowi Hallerowi w podróży koleją od Gdańska do Pucka, gdzie był świadkiem zaślubin Polski z morzem. W 1921 mianowany pierwszym prezesem dyrekcji Polskich Kolei Państwowych w Gdańsku, pozostał na tym stanowisku do 30 IX 1929. Mieszkał w Sopocie.
Położył duże zasługi w rozwoju polskiego szkolnictwa w II Wolnym Mieście Gdańsku, w latach 1926–1929 przewodniczący Gdańskiej Macierzy Szkolnej, członek Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki. Przeciwnik sanacji, w wyniku sporów z prorządowo nastawionym członkiem Senatu II Wolnego Miasta Gdańska, Zygmuntem Moczyńskim (któremu m.in. czynił przeszkody w prowadzeniu działalność wśród pracowników gdańskiej kolei), 31 III 1930 zwolniony z pracy opuścił Gdańsk.
Odznaczony był Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1929). Od 10 XI 1909 żonaty ze Stefania z domu Prabucką. Od 28 IX 1971 patron ulice w Gdańsku- Siódmym (VII) Dworze.
Bibliografia:
„Gazeta Gdańska", 14 II 1920, s. 1 i dalsze.
Mikos Stanisław, Czarnowski Tadeusz, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. 1, Gdańsk 1992, s. 271.
