SCZERSPUTOWSKI, rodzina
| (Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | + | [[File: Ujeżdżalnia_2.jpg |thumb| Widok fragmentu budynku ujeżdżalni (po lewej) od strony południowej (od obecnej ul. Podwale Przedmiejskie), po prawej stajnie, w głębi Baszta Schultza wchodząca w skład [[DWÓR MIEJSKI | Dworu Miejskiego]], rys. [[SCHULTZ JOHANN CARL, artysta malarz, pedagog | Johann Carl Schultz]], 1850]] | |
| + | [[File: Sczersputowski.JPG |thumb| Baszta Schultza, 2022]] | ||
| + | [[File: Maxymilian_Raymann.png |thumb| Reklama firmy ogrodniczej Maxymiliana Raymanna]] | ||
'''SCZERSPUTOWSKI, rodzina'''<br/><br/> | '''SCZERSPUTOWSKI, rodzina'''<br/><br/> | ||
| − | + | '''Paul''' (5 I 1760 Żuławka Sztumska – przypuszczalnie 1813 Gdańsk, na tyfus w czasie oblężenia miasta przez wojska rosyjsko-pruskie), katolik, były żołnierz kawalerii. W Gdańsku od 1803, w 1804 założycielem firmy transportowej z eleganckimi dorożkami. Jednocześnie w 1808 był koniuszym [[FRANTZIUS JOHANN GOTTHARD von, kupiec, senator | Johanna Gottharda von Ftantziusa]]. Przejął w dzierżawę od nieznanej z nazwy spółki akcyjnej (Actien Gesellschaft) budynek [[UJEŻDŻALNIA | Ujeżdżalni]] przy późniejszej ulicy Reitbahn (ul. Bogusławskiego, od 2014 w tym miejscu [[GDAŃSKI TEATR SZEKSPIROWSKI | Gdański Teatr Szekspirowski]]), w którym zamieszkał i gdzie oferował się jako instruktor jeździectwa (Stallmeister/koniuszy). Firma posiadała kilkadziesiąt koni dorożkarskich i do jazdy wierzchem, które trzymano w należących do niej stajniach (Reitstall) przy Reitbahn 9–13.<br/><br/> | |
| − | '''Paul''' (5 I 1760 Żuławka Sztumska – przypuszczalnie 1813 Gdańsk, na tyfus w czasie oblężenia miasta przez wojska rosyjsko-pruskie), katolik, były żołnierz kawalerii. W Gdańsku od 1803, w | + | Żonaty był z Anne Florentine z domu Schmidt (10 I 1775 Malbork 1775 – 17 IX 1847 Gdańsk). Jako wdowa kierowała firmą w imieniu nieletnich dzieci, w 1836 i w latach następnych mieszkała we własnej kamienicy przy Langgasse 508 (ul. Długa 48).<br/><br/> |
| − | Żonaty był z Anne | + | Ich dziećmi były Johanna Florentina, od 1828 żona urzędnika rejencji gdańskiej Heinricha Christiana Herrmanna, wkrótce po ślubie przeniesionego do pracy w mieście Marzig w Nadrenii, oraz trzej synowie: Wilhelm Eduard, Paul Louis i nieznany z imienia porucznik pruskiej kawalerii w Gdańsku, następnie w jednostce poza tym miastem. W 1870 dzieci sprzedały kamienicę przy ul. Długiej litografowi i kupcowi Friedrichowi Wilhelmowi Fockemu.<br/><br/> |
| − | Ich dziećmi były Johanna Florentina, od 1828 żona urzędnika rejencji gdańskiej Heinricha Christiana Herrmanna, wkrótce po ślubie przeniesionego do pracy w mieście Marzig w Nadrenii, oraz trzej synowie: Wilhelm Eduard, Paul Louis i nieznany z imienia porucznik pruskiej kawalerii w Gdańsku, następnie w jednostce poza tym miastem. | + | |
'''Wilhelm Eduard''' (1804 – 11 X 1871), syn Paula, kupiec, zamieszkały po 1854 przy Langgasse 72 (ul. Długa). Żonaty był z Idą Kitskats (1800 – 7 X 1882), doczekał się syna Paula Eduarda (ur. 1844). <br/><br/> | '''Wilhelm Eduard''' (1804 – 11 X 1871), syn Paula, kupiec, zamieszkały po 1854 przy Langgasse 72 (ul. Długa). Żonaty był z Idą Kitskats (1800 – 7 X 1882), doczekał się syna Paula Eduarda (ur. 1844). <br/><br/> | ||
| − | '''Paul Louis''' (18 X 1806 Gdańsk – VIII 1884 Gdańsk), syn Paula, po śmierci matki przejął kierownictwo rodzinnej firmy, będąc jak ojciec instruktorem jeździectwa i jednocześnie urzędnikiem działu finansowego Zarządu Miasta. W 1853 odkupił od spółki akcyjnej (Actien Gesellschaft) budynek Ujeżdżalni, dzięki czemu firma zwiększyła zatrudnienie personelu do obsługi stajni, koni, nauki jazdy wierzchem i prowadzenia dorożek. Po 1860 | + | '''Paul Louis''' (18 X 1806 Gdańsk – VIII 1884 Gdańsk), syn Paula, po śmierci matki przejął kierownictwo rodzinnej firmy, będąc jak ojciec instruktorem jeździectwa i jednocześnie urzędnikiem działu finansowego Zarządu Miasta. W 1853 odkupił od spółki akcyjnej (Actien Gesellschaft) budynek Ujeżdżalni, dzięki czemu firma zwiększyła zatrudnienie personelu do obsługi stajni, koni, nauki jazdy wierzchem i prowadzenia dorożek. Po 1860 część Ujeżdżalni przejął w dzierżawę jego zięć Maximilian Otto Engelbrecht Raymann na sprzedaż hurtową i detaliczną kwiatów (Blumenhalle) ze swego ogrodnictwa we Wrzeszczu. W 1874 sprzedał posesję przy Reitbahn 9 (ul. Bogusławskiego) [[FISCHER, menonicka rodzina gdańskich browarników | Paulowi Rudolfowi Fischerowi]], który powiększył dzięki temu swój browar przy Hundegasse 7–9 (ul. Ogarna), z zapleczem przy Hintergasse (ul. Za Murami). Od 1866 emeryt. W latach 1836–1839 wraz z rodziną mieszkał przy Johannisgasse 1298 (ul. Świętojańska 22), od 1842 w Ujeżdżalni przy Reitbahn 13 (ul. Bogusławskiego). <br/><br/> |
| − | Żonaty był od 1833 | + | Żonaty był od 1833 z Johanną Louisą (ur. 15 II 1810 Gdańsk), córką sędziego Beniamina Gottlieba Braunschweiga (1774–1840). Pozostawił córkę Charlotte (zm. po 1908), żonę Maximiliana Ottona Engelbrechta Raymanna (1826 Chojnice – 2 III 1901 Gdańsk-Wrzeszcz) oraz syna Friedricha Wilhelma Louisa.<br/><br/> |
| − | '''Friedrich Wilhelm Louis''' (17 IX 1834 – 16 XII 1887), syn Paula Louisa. Około 1866 | + | '''Friedrich Wilhelm Louis''' (17 IX 1834 – 16 XII 1887), syn Paula Louisa. Około 1866 przejął kierowanie rodzinną firmą. Wobec niewielkich dochodów z Ujeżdżalni i wynajmu jej części na halę kwiatową – 1 X 1877 podpisał umowę z urzędem poczty niemieckiej w Gdańsku na prowadzenie – jako Posthalter (poczmistrz, pocztylion) – gdańskiej stacji dyliżansów pocztowych (Kaiserliche Posthalterei). W końcu 1884 Ujeżdżalnia oraz część stajni (Reitbahn 10–13) zostały sprzedane [[GMINA SYNAGOGALNA | Gminie Synagogalnej]] pod budowę [[SYNAGOGA | Wielkiej Synagogi]]. Obok prowadzenia stacji dyliżansów pocztowych firma zajmowała się świadczeniem usług transportowych dla mieszkańców i firm (Fuhr und Speditions-Geschäft), zwłaszcza przy pogrzebach na gdańskich cmentarzach (dowóz zwłok specjalnymi karawanami, dla rodzin i biorących udział w uroczystościach transport „żałobnymi dorożkami”). <br/><br/> |
| − | Od 16 V 1865 żonaty był z Anna Susanną Mathildą Dissars (30 VIII 1845 – 6 IV 1915), która po jego śmierci kierowała firmą wraz z synami Louisem (26 VIII 1867 – 22 IV 1902) i Walterem (1 II 1874 – po 1922). W 1904 firma obchodziła stulecie swojej działalności, 31 V 1922 zakończyła działalność. {{author: MrGl}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> | + | Od 16 V 1865 żonaty był z Anna Susanną Mathildą Dissars (30 VIII 1845 – 6 IV 1915), która po jego śmierci kierowała firmą wraz z synami Louisem (26 VIII 1867 – 22 IV 1902) i Walterem (1 II 1874 – po 1922). Ten drugi mieszkał przy Vorstädtischer Graben 66 (ul. Podwale Przedmiejskie), żonaty był z Elisabeth z domu Hildebrandt, 16 X 1909 zmarła mu pięciomiesięczna córka Eva Maria Josepha. W 1904 firma obchodziła stulecie swojej działalności, 31 V 1922 zakończyła działalność. {{author: MrGl}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> |
'''Bibliografia:'''<br/> | '''Bibliografia:'''<br/> | ||
| + | Archiwum Państwowe Gdańsk, 1609/937, nr 2803 (zgon Evy Marii Josephy).<br/> | ||
Domansky Walther, ''Kleine Chronik der Familie Sczersputowski'', Danzig 1922. | Domansky Walther, ''Kleine Chronik der Familie Sczersputowski'', Danzig 1922. | ||
Aktualna wersja na dzień 20:15, 22 lut 2023
SCZERSPUTOWSKI, rodzina
Paul (5 I 1760 Żuławka Sztumska – przypuszczalnie 1813 Gdańsk, na tyfus w czasie oblężenia miasta przez wojska rosyjsko-pruskie), katolik, były żołnierz kawalerii. W Gdańsku od 1803, w 1804 założycielem firmy transportowej z eleganckimi dorożkami. Jednocześnie w 1808 był koniuszym Johanna Gottharda von Ftantziusa. Przejął w dzierżawę od nieznanej z nazwy spółki akcyjnej (Actien Gesellschaft) budynek Ujeżdżalni przy późniejszej ulicy Reitbahn (ul. Bogusławskiego, od 2014 w tym miejscu Gdański Teatr Szekspirowski), w którym zamieszkał i gdzie oferował się jako instruktor jeździectwa (Stallmeister/koniuszy). Firma posiadała kilkadziesiąt koni dorożkarskich i do jazdy wierzchem, które trzymano w należących do niej stajniach (Reitstall) przy Reitbahn 9–13.
Żonaty był z Anne Florentine z domu Schmidt (10 I 1775 Malbork 1775 – 17 IX 1847 Gdańsk). Jako wdowa kierowała firmą w imieniu nieletnich dzieci, w 1836 i w latach następnych mieszkała we własnej kamienicy przy Langgasse 508 (ul. Długa 48).
Ich dziećmi były Johanna Florentina, od 1828 żona urzędnika rejencji gdańskiej Heinricha Christiana Herrmanna, wkrótce po ślubie przeniesionego do pracy w mieście Marzig w Nadrenii, oraz trzej synowie: Wilhelm Eduard, Paul Louis i nieznany z imienia porucznik pruskiej kawalerii w Gdańsku, następnie w jednostce poza tym miastem. W 1870 dzieci sprzedały kamienicę przy ul. Długiej litografowi i kupcowi Friedrichowi Wilhelmowi Fockemu.
Wilhelm Eduard (1804 – 11 X 1871), syn Paula, kupiec, zamieszkały po 1854 przy Langgasse 72 (ul. Długa). Żonaty był z Idą Kitskats (1800 – 7 X 1882), doczekał się syna Paula Eduarda (ur. 1844).
Paul Louis (18 X 1806 Gdańsk – VIII 1884 Gdańsk), syn Paula, po śmierci matki przejął kierownictwo rodzinnej firmy, będąc jak ojciec instruktorem jeździectwa i jednocześnie urzędnikiem działu finansowego Zarządu Miasta. W 1853 odkupił od spółki akcyjnej (Actien Gesellschaft) budynek Ujeżdżalni, dzięki czemu firma zwiększyła zatrudnienie personelu do obsługi stajni, koni, nauki jazdy wierzchem i prowadzenia dorożek. Po 1860 część Ujeżdżalni przejął w dzierżawę jego zięć Maximilian Otto Engelbrecht Raymann na sprzedaż hurtową i detaliczną kwiatów (Blumenhalle) ze swego ogrodnictwa we Wrzeszczu. W 1874 sprzedał posesję przy Reitbahn 9 (ul. Bogusławskiego) Paulowi Rudolfowi Fischerowi, który powiększył dzięki temu swój browar przy Hundegasse 7–9 (ul. Ogarna), z zapleczem przy Hintergasse (ul. Za Murami). Od 1866 emeryt. W latach 1836–1839 wraz z rodziną mieszkał przy Johannisgasse 1298 (ul. Świętojańska 22), od 1842 w Ujeżdżalni przy Reitbahn 13 (ul. Bogusławskiego).
Żonaty był od 1833 z Johanną Louisą (ur. 15 II 1810 Gdańsk), córką sędziego Beniamina Gottlieba Braunschweiga (1774–1840). Pozostawił córkę Charlotte (zm. po 1908), żonę Maximiliana Ottona Engelbrechta Raymanna (1826 Chojnice – 2 III 1901 Gdańsk-Wrzeszcz) oraz syna Friedricha Wilhelma Louisa.
Friedrich Wilhelm Louis (17 IX 1834 – 16 XII 1887), syn Paula Louisa. Około 1866 przejął kierowanie rodzinną firmą. Wobec niewielkich dochodów z Ujeżdżalni i wynajmu jej części na halę kwiatową – 1 X 1877 podpisał umowę z urzędem poczty niemieckiej w Gdańsku na prowadzenie – jako Posthalter (poczmistrz, pocztylion) – gdańskiej stacji dyliżansów pocztowych (Kaiserliche Posthalterei). W końcu 1884 Ujeżdżalnia oraz część stajni (Reitbahn 10–13) zostały sprzedane Gminie Synagogalnej pod budowę Wielkiej Synagogi. Obok prowadzenia stacji dyliżansów pocztowych firma zajmowała się świadczeniem usług transportowych dla mieszkańców i firm (Fuhr und Speditions-Geschäft), zwłaszcza przy pogrzebach na gdańskich cmentarzach (dowóz zwłok specjalnymi karawanami, dla rodzin i biorących udział w uroczystościach transport „żałobnymi dorożkami”).
Od 16 V 1865 żonaty był z Anna Susanną Mathildą Dissars (30 VIII 1845 – 6 IV 1915), która po jego śmierci kierowała firmą wraz z synami Louisem (26 VIII 1867 – 22 IV 1902) i Walterem (1 II 1874 – po 1922). Ten drugi mieszkał przy Vorstädtischer Graben 66 (ul. Podwale Przedmiejskie), żonaty był z Elisabeth z domu Hildebrandt, 16 X 1909 zmarła mu pięciomiesięczna córka Eva Maria Josepha. W 1904 firma obchodziła stulecie swojej działalności, 31 V 1922 zakończyła działalność.
Bibliografia:
Archiwum Państwowe Gdańsk, 1609/937, nr 2803 (zgon Evy Marii Josephy).
Domansky Walther, Kleine Chronik der Familie Sczersputowski, Danzig 1922.
