WYSOCY KOMISARZE LIGI NARODÓW, 1919–1939
(uzupełnienie BŚ (e-mail z 31.01.2019)) |
|||
(Nie pokazano 11 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
− | [[File:Reginald Tower, wysoki komisarz Ligi Narodów.JPG|thumb|Reginald Tower, wysoki komisarz Ligi Narodów]] | + | [[File:Reginald Tower, wysoki komisarz Ligi Narodów.JPG|thumb|Reginald Tower, wysoki komisarz Ligi Narodów w Gdańsku]] |
+ | [[File: Richard_Haking.jpeg |thumb| Generał Richard Haking, w 1920 dowódca sił alianckich w Gdańsku, następnie wysoki komisarz Ligi Narodów w Gdańsku]] | ||
[[File:2_Wysocy_Komisarze_Ligi_Narodów22.jpg|thumb|Bernardo Attolico, 1936 jako ambasador Włoch w Niemczech (obok Leni Riefenstahl)]] | [[File:2_Wysocy_Komisarze_Ligi_Narodów22.jpg|thumb|Bernardo Attolico, 1936 jako ambasador Włoch w Niemczech (obok Leni Riefenstahl)]] | ||
[[File:2_Wysocy_Komisarze_Ligi_Narodów.jpg|thumb|Adriaan van Hamel Joost (z lewej) wysoki Komisarz Ligi Narodów w Gdańsku]] | [[File:2_Wysocy_Komisarze_Ligi_Narodów.jpg|thumb|Adriaan van Hamel Joost (z lewej) wysoki Komisarz Ligi Narodów w Gdańsku]] | ||
− | [[File:3_Wysocy_Komisarze_Ligi_Narodów.jpg|thumb|Manfredo Gravina wysoki Komisarz Ligi Narodów w Gdańsku]] | + | [[File:3_Wysocy_Komisarze_Ligi_Narodów.jpg|thumb|Manfredo Gravina wysoki Komisarz Ligi Narodów w Gdańsku, przybył do Gdańska 24 VI 1929 autem z Rzymu]] |
[[File:4_Wysocy_Komisarze_Ligi_Narodów.jpg|thumb|Pogrzeb komisarza Manfredo Graviny w Gdańsku 22 IX 1932 na cmentarzu w Świętym Wojciechu (zwłoki ekshumowano i pochowano we Włoszech, w Świętym Wojciechu zachował się nagrobek), na pierwszym planie biskup Eduard O’Rourke]] | [[File:4_Wysocy_Komisarze_Ligi_Narodów.jpg|thumb|Pogrzeb komisarza Manfredo Graviny w Gdańsku 22 IX 1932 na cmentarzu w Świętym Wojciechu (zwłoki ekshumowano i pochowano we Włoszech, w Świętym Wojciechu zachował się nagrobek), na pierwszym planie biskup Eduard O’Rourke]] | ||
− | [[File:Sean_Lester.jpg|thumb| | + | [[File:Nagrobek_Manfredo_Graviny.JPG|thumb|Nagrobek Manfredo Graviny na cmentarzu w Świętym Wojciechu, 2019]] |
− | + | [[File: Wysoki_komisarz_Helmer_Rosting.jpg |thumb| Helmer Rosting wysoki komisarz Ligi Narodów w Gdańsku]] | |
− | '''WYSOCY KOMISARZE LIGI NARODÓW, 1919–1939.''' Mianowani przez Radę Ligii Narodów (LN) na | + | [[File:Sean_Lester.jpg|thumb|Seán Lester wysoki komisarz Ligi Narodów w Gdańsku]] |
+ | [[File:2__Carl_Jacob_Burckhardt.jpg|thumb|Carl Jacob Burckhardt (trzeci od lewej) podczas zwiedzania zamku w Warszawie, marzec 1937]] | ||
+ | '''WYSOCY KOMISARZE LIGI NARODÓW, 1919–1939.''' w [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnym Mieście Gdańsku]] (WMG). | ||
+ | Mianowani przez Radę Ligii Narodów (LN) na trzy lata, z możliwością przedłużenia kadencji. Według traktatu wersalskiego i konwencji paryskiej, w pierwszej instancji rozstrzygali spory polsko-gdańskie. Pierwszy z komisarzy, Reginald Tower, przybył do Gdańska 12 II 1920. Największe zaangażowanie LN w sprawy WMG miało miejsce w latach 1920–1926 (na 70 wydanych decyzji niemal 50 pochodziło od wysokich komisarzy mających brytyjskie obywatelstwo). W okresie 1933–1937 strony polska i gdańska unikały angażowania LN, sporne kwestie rozstrzygano podczas dwustronnych rozmów.<br/><br/> | ||
+ | W latach 30. XX wieku pozycja wysokich komisarzy osłabła. W 1935–1936 doszło do sporów [[LESTER SEÁN, komisarz Ligi Narodów | Seána Lestera]] z [[SENAT II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA 1920–1939 | Senatem II WMG]] o przestrzeganie gdańskiej konstytucji. Apogeum stanowiło niezłożenie w czerwcu 1936 roku przez dowództwo krążownika „Leipzig” przewidzianej w umowach wizyty komisarzowi LN. Liga faktycznie przestała być gwarantem konstytucji II WMG, straciła wpływ na rozwój sytuacji.<br/><br/> | ||
+ | Do 1937 pensje komisarzy i inne wydatki pokrywała Polska i II WMG, później LN. Wysoki komisarz miał siedzibę w obecnym budynku Rady Miejskiej Gdańska ([[NOWY RATUSZ | Nowy Ratusz]]). {{author: MA}}<br /><br /> | ||
{| class="tableGda" | {| class="tableGda" | ||
|- | |- | ||
|+ Wysocy komisarze Ligi Narodów w II WMG | |+ Wysocy komisarze Ligi Narodów w II WMG | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | 13 II 1920 – 15 XI 1920 |
| Reginald Tower (Wielka Brytynia) | | Reginald Tower (Wielka Brytynia) | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | 15 XII 1920 – 3 I 1921 |
| Bernardo Attolico (Włochy) | | Bernardo Attolico (Włochy) | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | 24 I 1921 – 3 II 1923 |
| Richard Haking (Wielka Brytania) | | Richard Haking (Wielka Brytania) | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | 22 II 1923 – 22 II 1926 |
| Mervyn Sarley Mac Donnel (Wielka Brytania) | | Mervyn Sarley Mac Donnel (Wielka Brytania) | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | 22 II 1926 – 1929 |
− | | | + | | [[HAMEL JOOST ADRIAAN VAN, Komisarz Ligi Narodów | Joost Adrian van Hamel]] (Holandia) |
|- | |- | ||
| 1929–1932 | | 1929–1932 | ||
Linia 31: | Linia 37: | ||
|- | |- | ||
| 1932–1933 | | 1932–1933 | ||
− | | [[ROSTING HELMER| Helmer Rosting]] (Dania) | + | | [[ROSTING HELMER, komisarz Ligi Narodów w Gdańsku| Helmer Rosting]] (Dania) |
|- | |- | ||
| 1934–1937 | | 1934–1937 | ||
− | | [[LESTER SEÁN| | + | | [[LESTER SEÁN, komisarz Ligi Narodów| Seán Lester]] (Irlandia) |
|- | |- | ||
| 1937–1939 | | 1937–1939 | ||
− | | [[BURCKHARDT CARL JAKOB| Carl Jakob Burckhardt]] (Szwajcaria) | + | | [[BURCKHARDT CARL JAKOB, komisarz Ligi Narodów| Carl Jakob Burckhardt]] (Szwajcaria) |
|- | |- | ||
| class="authorEgTab" | {{author: MA}} | | class="authorEgTab" | {{author: MA}} | ||
|} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] | |} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] |
Aktualna wersja na dzień 10:08, 19 lip 2024
WYSOCY KOMISARZE LIGI NARODÓW, 1919–1939. w II Wolnym Mieście Gdańsku (WMG).
Mianowani przez Radę Ligii Narodów (LN) na trzy lata, z możliwością przedłużenia kadencji. Według traktatu wersalskiego i konwencji paryskiej, w pierwszej instancji rozstrzygali spory polsko-gdańskie. Pierwszy z komisarzy, Reginald Tower, przybył do Gdańska 12 II 1920. Największe zaangażowanie LN w sprawy WMG miało miejsce w latach 1920–1926 (na 70 wydanych decyzji niemal 50 pochodziło od wysokich komisarzy mających brytyjskie obywatelstwo). W okresie 1933–1937 strony polska i gdańska unikały angażowania LN, sporne kwestie rozstrzygano podczas dwustronnych rozmów.
W latach 30. XX wieku pozycja wysokich komisarzy osłabła. W 1935–1936 doszło do sporów Seána Lestera z Senatem II WMG o przestrzeganie gdańskiej konstytucji. Apogeum stanowiło niezłożenie w czerwcu 1936 roku przez dowództwo krążownika „Leipzig” przewidzianej w umowach wizyty komisarzowi LN. Liga faktycznie przestała być gwarantem konstytucji II WMG, straciła wpływ na rozwój sytuacji.
Do 1937 pensje komisarzy i inne wydatki pokrywała Polska i II WMG, później LN. Wysoki komisarz miał siedzibę w obecnym budynku Rady Miejskiej Gdańska ( Nowy Ratusz).
13 II 1920 – 15 XI 1920 | Reginald Tower (Wielka Brytynia) |
15 XII 1920 – 3 I 1921 | Bernardo Attolico (Włochy) |
24 I 1921 – 3 II 1923 | Richard Haking (Wielka Brytania) |
22 II 1923 – 22 II 1926 | Mervyn Sarley Mac Donnel (Wielka Brytania) |
22 II 1926 – 1929 | Joost Adrian van Hamel (Holandia) |
1929–1932 | Manfredo Gravina (Włochy) |
1932–1933 | Helmer Rosting (Dania) |
1934–1937 | Seán Lester (Irlandia) |
1937–1939 | Carl Jakob Burckhardt (Szwajcaria) |