SALTZMANN JOHANN GEORG NICOLAUS, ogrodnik
(Nie pokazano 21 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
− | '''JOHANN GEORG NICOLAUS SALTZMANN''' (Salzmann | + | [[File:Ogrod.jpg|thumb|Plan Ogrodu Opackiego, 1792]] |
+ | [[File:Christian_Gottlieb_Ludwig.jpg|thumb|[[LUDWIG CHRISTIAN GOTTLIEB, artysta plastyk | Christian Gottlieb Ludwig]] ''Kloster Oliva, aus dem Schwabenthal gesehen'', klasztor w Oliwie i pawilon widokowy na [[PACHOŁEK | Pachołku]] (z lewej), widziane ze wzgórza [[DOLINA SCHWABEGO| Doliny Schwabego]], na podstawie rysunku z 1825 litografię wykonał Carl August Helmsauer]] | ||
+ | [[File:2_Pachołek56.jpg|thumb|[[TROSCHEL ADOLF EUGEN, artysta plastyk, pedagog| Adolf Eugen Troschel]], Park na Pachołku, 1859]] | ||
+ | '''JOHANN GEORG NICOLAUS SALTZMANN''' (Salzmann) (1763 Piemont – 20 VII 1831 Oliwa), ogrodnik. Syn Joachima Arndta, królewskiego ogrodnika i twórcy ogrodu w Charlottenburgu koło Berlina. Miał trzynaścioro rodzeństwa, m.in. siostrę Johannę Sophię Charlottę (1738–1805), matkę także przybyłego i działającego w Gdańsku architekta i inżyniera [[COCHIUS FRIEDRICH AUGUST, architekt | Friedricha Augusta Cochiusa]]. Sprowadzony do [[OLIWA | Oliwy]] przez księcia opata [[HOHENZOLLERN-HECHINGEN JOHANN KARL LUDWIG, biskup chełmiński, opat oliwski | Karla Hohenzollerna-Hechingena]], w latach 1782–1783 przekształcił barokowy ogród (założony przez opata [[RYBIŃSKI JACEK JÓZEF, opat oliwski, patron gdańskiej ulicy | Jacka Józefa Rybińskiego]]) na styl ogrodów angielsko-chińskich. 18 IV 1792 nabył kupieckie [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo Gdańska]]. Od 1793 zatrudniony na stanowisku królewskiego inspektora oliwskiego ogrodu. Rok później powiększył jego zasięg o stoki wzgórza [[PACHOŁEK | Pachołek]], a w 1798 wybudował na szczycie drewniany pawilon widokowy.<br/><br/> | ||
+ | Projektował też inne ogrody, m.in. w 1806 obok siedziby loży Eugenia ([[WOLNOMULARSTWO | wolnomularstwo]]) przy Hintergasse 1 (ul. Sadowa), której był członkiem; przebudował zniszczoną w czasie oblężenia Gdańska (1807) [[PROMENADY PUBLICZNE | promenadę miejską]] [[BŁĘDNIK, ogród (przy Bramie Oliwskiej) | Błędnik]] (Irrgarten) (1810). W okresie 1829–1830 wskazywany był przez administrację w Berlinie jako jeden z projektantów lasku miejskiego w Człuchowie.<br/><br/> | ||
+ | Mieszkał w dworku na terenie folwarku opackiego (obecnie ul. Opacka 12), który w 1793 przejął w dziedziczną dzierżawę ([[DWOREK OGRODNIKA | dworek ogrodnika]]). W 1828 otrzymał od opata [[HOHENZOLLERN-HECHINGEN JOSEPH WILHELM FRIEDRICH | Josepha Wilhelma Hohenzollerna-Hechingena]] nowo wybudowany dwór u stóp Pachołka (ul. Spacerowa 16), gdzie jego potomkowie 18 XI 1878 otworzyli hotel Zum Carlshof. Był fundatorem rur doprowadzających wodę do gospodarstw w Oliwie. Pochowany został w obrębie folwarku, w rodzinnym grobowcu na wprost wylotu obecnej ul. Piastowskiej. Jego imię (Saltzmannstraße) do 1945 nosiła obecna ul. Opacka w Oliwie. Miał syna [[SALTZMANN JOHANN CARL FRIEDRICH, kupiec, radny | Johanna Carla Friedricha]], córka Louisa Wilhelmina (1794 Gdańsk – 10 IX 1880 Oliwa) była żoną [[WIEDEMANN CARL JACOB, lekarz | Carla Jacoba Wiedemanna]] (1783 – 19 VII 1849 Oliwa), doktora medycyny, pierwszego stałego lekarza Oliwy. {{author: KR}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] |
Aktualna wersja na dzień 18:56, 9 lis 2023
JOHANN GEORG NICOLAUS SALTZMANN (Salzmann) (1763 Piemont – 20 VII 1831 Oliwa), ogrodnik. Syn Joachima Arndta, królewskiego ogrodnika i twórcy ogrodu w Charlottenburgu koło Berlina. Miał trzynaścioro rodzeństwa, m.in. siostrę Johannę Sophię Charlottę (1738–1805), matkę także przybyłego i działającego w Gdańsku architekta i inżyniera Friedricha Augusta Cochiusa. Sprowadzony do Oliwy przez księcia opata Karla Hohenzollerna-Hechingena, w latach 1782–1783 przekształcił barokowy ogród (założony przez opata Jacka Józefa Rybińskiego) na styl ogrodów angielsko-chińskich. 18 IV 1792 nabył kupieckie obywatelstwo Gdańska. Od 1793 zatrudniony na stanowisku królewskiego inspektora oliwskiego ogrodu. Rok później powiększył jego zasięg o stoki wzgórza Pachołek, a w 1798 wybudował na szczycie drewniany pawilon widokowy.
Projektował też inne ogrody, m.in. w 1806 obok siedziby loży Eugenia ( wolnomularstwo) przy Hintergasse 1 (ul. Sadowa), której był członkiem; przebudował zniszczoną w czasie oblężenia Gdańska (1807) promenadę miejską Błędnik (Irrgarten) (1810). W okresie 1829–1830 wskazywany był przez administrację w Berlinie jako jeden z projektantów lasku miejskiego w Człuchowie.
Mieszkał w dworku na terenie folwarku opackiego (obecnie ul. Opacka 12), który w 1793 przejął w dziedziczną dzierżawę ( dworek ogrodnika). W 1828 otrzymał od opata Josepha Wilhelma Hohenzollerna-Hechingena nowo wybudowany dwór u stóp Pachołka (ul. Spacerowa 16), gdzie jego potomkowie 18 XI 1878 otworzyli hotel Zum Carlshof. Był fundatorem rur doprowadzających wodę do gospodarstw w Oliwie. Pochowany został w obrębie folwarku, w rodzinnym grobowcu na wprost wylotu obecnej ul. Piastowskiej. Jego imię (Saltzmannstraße) do 1945 nosiła obecna ul. Opacka w Oliwie. Miał syna Johanna Carla Friedricha, córka Louisa Wilhelmina (1794 Gdańsk – 10 IX 1880 Oliwa) była żoną Carla Jacoba Wiedemanna (1783 – 19 VII 1849 Oliwa), doktora medycyny, pierwszego stałego lekarza Oliwy.