SYNDYK MIEJSKI

Z Encyklopedia Gdańska
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
 
(Nie pokazano 15 wersji utworzonych przez 5 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 
{{paper}}
 
{{paper}}
'''SYNDYK MIEJSKI''', urzędnik miejski, po raz pierwszy odnotowany w Gd. 1528; wg ważności zajmował miejsce po wszystkich rajcach Głównego i Starego Miasta. Czuwał nad przebiegiem obrad Rady Miejskiej i miał wpływ na rozważane kwestie, mógł wypowiadać się na ich temat. Nie brał udziału w głosowaniach Rady Miejskiej, mógł jednak ponownie kierować sprawy pod jej debatę. Miał przywilej przyjmowania w swoim domu królów, książąt i dyplomatów oraz wybranych osób, ważnych ze względu na prowadzoną przez miasto politykę, zwyczajowo witał w związku z tym w imieniu Gd. króla pol., gdy ten przyjeżdżał do miasta. Był pośrednikiem między gd. władzami a szlacheckimi instytucjami Prus Królewskich, odpowiadał za deportacje osób, które były niewygodne dla miasta i państwa. Czuwał nad prawem miejskim i mógł zablokować uchwały Rady Miejskiej, które mogły w istotny sposób zmieniać ustrój Gd., jednocześnie przedstawiał na zewnątrz stanowisko miasta co do praw i tradycji. Ze względu na posiadane informacje obowiązywało go zachowanie tajemnicy i milczenia w sprawach dotyczących miasta. Przy nominacji na syndyka często brano pod uwagę u kandydata znajomość prawa wewnętrznego, przywilejów i praw miasta. Stąd też osoby piastujące to stanowisko musiały biegle znać jęz. niem., pol. i łacinę i posiadać zazwyczaj studia prawnicze. Zwykle były to osoby urodzone w Gd. Był obecny (często wraz z towarzyszącymi mu rajcami) w czasie pertraktacji z władzami pol. i obcymi. Po wyborze osoba wybrana na syndyka składała przysięgę, m.in. ślubując posłuszeństwo Radzie Miejskiej, oraz podpisywała własnoręcznie nominację. Król mógł zwolnić syndyka od obowiązku posłuszeństwa Radzie M., jednakże ten musiał zawsze postępować zgodnie z dobrem miasta. {{author: PP}} <br /><br /> Tabela: Syndykowie miejscy w latach 1528–1792 [[Category: Encyklopedia]]
+
[[File:Syndyk_miejski.jpg|thumb|[[LENGNICH GOTTFRIED, prawnik, historyk, patron gdańskiej ulicy| Gottfried Lengnich]] jako syndyk miejski, [[DEISCH MATTHAEUS, rytownik| Matthaeus Deisch]] według wzoru Johanna Jacoba Fabriciusa, 1765-1775]]
 +
 
 +
'''SYNDYK MIEJSKI''', urzędnik miejski, po raz pierwszy odnotowany w Gdańsku w 1528; według ważności zajmował miejsce po wszystkich rajcach Głównego i Starego Miasta. Czuwał nad przebiegiem obrad [[RADA MIEJSKA | Rady Miejskiej]] i miał wpływ na rozważane kwestie; mógł wypowiadać się na ich temat. Nie brał udziału w głosowaniach Rady Miejskiej, mógł jednak ponownie kierować sprawy pod jej debatę. Miał przywilej przyjmowania w swoim domu królów, książąt i dyplomatów oraz wybranych osób, ważnych ze względu na prowadzoną przez miasto politykę, zwyczajowo witał w związku z tym w imieniu Gdańska króla polskiego, gdy ten przyjeżdżał do miasta. Był pośrednikiem między gdańskimi władzami a szlacheckimi instytucjami Prus Królewskich, odpowiadał za deportacje osób, które były niewygodne dla miasta i państwa. Czuwał nad prawem miejskim i mógł zablokować uchwały Rady Miejskiej, które mogły w istotny sposób zmieniać ustrój Gdańska, jednocześnie przedstawiał na zewnątrz stanowisko miasta co do praw i tradycji. Ze względu na posiadane informacje obowiązywało go zachowanie tajemnicy i milczenia w sprawach dotyczących miasta. Według ordynacji z 1759 (powtarzającej w tym punkcie bez wątpienia rozwiązania wcześniejsze) wraz z sekretarzem archiwum miejskiego był cenzorem wydawanych w Gdańsku prac z dziedziny prawa i historii Polski, Prus i Gdańska. Był zwierzchnikiem sekretarzy i kopistów miejskiego archiwum.<br/><br/>
 +
Przy nominacji na syndyka często brano pod uwagę u kandydata znajomość prawa wewnętrznego, przywilejów i praw miasta. Stąd też osoby piastujące to stanowisko musiały biegle znać język niemiecki, polski i łacinę i posiadać zazwyczaj studia prawnicze. Zwykle były to osoby urodzone w Gdańsku. Był obecny (często wraz z towarzyszącymi mu rajcami) w czasie pertraktacji z władzami polskimi i obcymi. Po wyborze osoba wybrana na syndyka składała przysięgę, m.in. ślubując posłuszeństwo Radzie Miejskiej, oraz podpisywała własnoręcznie nominację. Król mógł zwolnić syndyka od obowiązku posłuszeństwa Radzie Miasta, jednakże ten musiał zawsze postępować zgodnie z dobrem miasta. {{author: PP}} <br /><br />  
 +
{| class="tableGda"
 +
|-
 +
|+ Syndykowie miejscy <br />w latach 1528–1792  
 +
|-
 +
! Data nominacji
 +
! Imię i nazwisko
 +
|-
 +
| 1528
 +
| Philipp Holkner
 +
|-
 +
| 1539
 +
| Conrad Lago
 +
|-
 +
| przed 1558
 +
| Georg Cleefeldt
 +
|-
 +
| 1562
 +
| Johann Wacker
 +
|-
 +
| 1572
 +
| Christoph Arend
 +
|-
 +
| 1573
 +
| Cleophas Mey
 +
|-
 +
| 1583
 +
| Daniel Herman
 +
|-
 +
| 1584
 +
| Heinrich Lemcke
 +
|-
 +
| 1594
 +
| George Bergman
 +
|-
 +
| 1597
 +
| Johann Keckerbart
 +
|-
 +
| 1631–1634
 +
| [[FREDER HEINRICH, burmistrz Gdańska | Heinrich Freder]]
 +
|-
 +
| 1638
 +
| [[RICCIUS CHRISTOPHER, profesor Gimnazjum Akademickiego| Christoph Ricci (Riccius)]]
 +
|-
 +
| 1644
 +
|  [[FABRICIUS VINCENTIUS, rajca | Vincent Fabricius]]
 +
|-
 +
| 1653
 +
| [[SCHRÖDER CHRISTIAN, burmistrz Gdańska| Christian Schröder]]
 +
|-
 +
| 1669
 +
| Bartholomäus Franck
 +
|-
 +
| 1677
 +
| [[STODDART ADRIAN II, syndyk | Adrian Stoddart]]
 +
|-
 +
| 1688
 +
| [[HOPPE JOACHIM, burmistrz Gdańska| Joachim Hoppe]]
 +
|-
 +
| 1697
 +
| Carl Alberding
 +
|-
 +
| 1703
 +
| [[ROSENBERG ALBRECHT, syndyk, rajca | Albrecht Rosenberg]]
 +
|-
 +
| 1749
 +
| [[LENGNICH GOTTFRIED, prawnik, historyk, patron gdańskiej ulicy | Gottfried Lengnich]]
 +
|-
 +
| 1764
 +
| Christoph Ernst Leuschner
 +
|-
 +
| 1775
 +
| [[JANTZEN SALOMON, syndyk| Salomon Jantzen]]
 +
|-
 +
| 1781–1792
 +
| wakat
 +
|-
 +
| class="authorEgTab" | {{author: PP}}
 +
|}
 +
[[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]]

Aktualna wersja na dzień 13:39, 6 sie 2023

Gottfried Lengnich jako syndyk miejski, Matthaeus Deisch według wzoru Johanna Jacoba Fabriciusa, 1765-1775

SYNDYK MIEJSKI, urzędnik miejski, po raz pierwszy odnotowany w Gdańsku w 1528; według ważności zajmował miejsce po wszystkich rajcach Głównego i Starego Miasta. Czuwał nad przebiegiem obrad Rady Miejskiej i miał wpływ na rozważane kwestie; mógł wypowiadać się na ich temat. Nie brał udziału w głosowaniach Rady Miejskiej, mógł jednak ponownie kierować sprawy pod jej debatę. Miał przywilej przyjmowania w swoim domu królów, książąt i dyplomatów oraz wybranych osób, ważnych ze względu na prowadzoną przez miasto politykę, zwyczajowo witał w związku z tym w imieniu Gdańska króla polskiego, gdy ten przyjeżdżał do miasta. Był pośrednikiem między gdańskimi władzami a szlacheckimi instytucjami Prus Królewskich, odpowiadał za deportacje osób, które były niewygodne dla miasta i państwa. Czuwał nad prawem miejskim i mógł zablokować uchwały Rady Miejskiej, które mogły w istotny sposób zmieniać ustrój Gdańska, jednocześnie przedstawiał na zewnątrz stanowisko miasta co do praw i tradycji. Ze względu na posiadane informacje obowiązywało go zachowanie tajemnicy i milczenia w sprawach dotyczących miasta. Według ordynacji z 1759 (powtarzającej w tym punkcie bez wątpienia rozwiązania wcześniejsze) wraz z sekretarzem archiwum miejskiego był cenzorem wydawanych w Gdańsku prac z dziedziny prawa i historii Polski, Prus i Gdańska. Był zwierzchnikiem sekretarzy i kopistów miejskiego archiwum.

Przy nominacji na syndyka często brano pod uwagę u kandydata znajomość prawa wewnętrznego, przywilejów i praw miasta. Stąd też osoby piastujące to stanowisko musiały biegle znać język niemiecki, polski i łacinę i posiadać zazwyczaj studia prawnicze. Zwykle były to osoby urodzone w Gdańsku. Był obecny (często wraz z towarzyszącymi mu rajcami) w czasie pertraktacji z władzami polskimi i obcymi. Po wyborze osoba wybrana na syndyka składała przysięgę, m.in. ślubując posłuszeństwo Radzie Miejskiej, oraz podpisywała własnoręcznie nominację. Król mógł zwolnić syndyka od obowiązku posłuszeństwa Radzie Miasta, jednakże ten musiał zawsze postępować zgodnie z dobrem miasta. PP

Syndykowie miejscy
w latach 1528–1792
Data nominacji Imię i nazwisko
1528 Philipp Holkner
1539 Conrad Lago
przed 1558 Georg Cleefeldt
1562 Johann Wacker
1572 Christoph Arend
1573 Cleophas Mey
1583 Daniel Herman
1584 Heinrich Lemcke
1594 George Bergman
1597 Johann Keckerbart
1631–1634 Heinrich Freder
1638 Christoph Ricci (Riccius)
1644 Vincent Fabricius
1653 Christian Schröder
1669 Bartholomäus Franck
1677 Adrian Stoddart
1688 Joachim Hoppe
1697 Carl Alberding
1703 Albrecht Rosenberg
1749 Gottfried Lengnich
1764 Christoph Ernst Leuschner
1775 Salomon Jantzen
1781–1792 wakat
PP
⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania