BRUNATTI FRANZ CHRISTIAN, lekarz, położnik
| (Nie pokazano 18 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
[[File:Franz_Christian_Brunatti.jpg|thumb|Rozprawa Franza Christiana Brunattiego o położnictwie w Prusach wydrukowana pośmiertnie w 1904]] | [[File:Franz_Christian_Brunatti.jpg|thumb|Rozprawa Franza Christiana Brunattiego o położnictwie w Prusach wydrukowana pośmiertnie w 1904]] | ||
| − | '''FRANZ CHRISTIAN BRUNATTI''' (30 III 1768 Gdańsk – 31 I 1835 Gdańsk), lekarz, z włoskiej rodziny. Wnuk pochodzącego z | + | '''FRANZ CHRISTIAN BRUNATTI''' (30 III 1768 Gdańsk – 31 I 1835 Gdańsk), lekarz, z włoskiej, katolickiej, rodziny. Wnuk pochodzącego z |
| − | + | Albesio w okolicach Mediolanu i osiadłego w Gdańsku kupca Franza (Francesca) (zm. 1741). Od 29 V 1721 posiadał on kupieckie [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo Gdańska]], w 1732 był fundatorem kaplicy chrzcielnej w [[KOŚCIÓŁ ŚW. MIKOŁAJA| kościele św. Mikołaja]]. Wspólnie z Johannem Philippem Schultzem (także katolikiem, pochodzącym z Pucka, od 23 II 1726 także posiadającego kupieckie obywatelstwo Gdańska, dzierżawcą [[MŁYNISKA | Młynisk]]) i Corneliusem Cunissem (ur. w Neudorf koło Annabergu w Saksonii, od 12 I 1735 posiadającego kupieckiego obywatelstwa Gdańska) w 1735 zamówił u gdańskiego cieśli Salomona Kleina budowę 90-łasztowego statku „S. Antonius von Padua“, którego byli armatorami. Pozostawił po sobie Josepha (w 1742 poślubił w katolickiej [[KAPLICA KRÓLEWSKA I PLEBANIA KOŚCIOŁA NMP | Kaplicy Królewskiej]] Concordię Gerdes, swoje dzieci chrzcił w luterańskim [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]]), Adelgundę (żonę Franza Metzella (pochowany 15 VII 1785 u karmelitów ([[KOŚCIÓŁ ŚW. JÓZEFA (Stare Miasto) | kościół św. Józefa]]), kupca-przedsiębiorcy, zatrudniającego około 50 osób przy obróbce bursztynu, z zakładem na terenie klasztoru oliwskiego), Johanna Franza, Anthonego (od 13 III 1758 posiadającego potwierdzenie kupieckiego obywatelstwa Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli)), Jacoba (potwierdzenie takiego samego prawa uzyskał 15 IV 1760) i Anny Marii. <br/><br/> | |
| − | Od 1796 trudnił się praktyką lekarską w Gdańsku. W 1804 współorganizował państwową instytucję kształcącą położne – Entbindungs-Lehranstalt (Zakład Szkolenia Położnych; [[POŁOŻNICTWO | położnictwo]], [[PROWINCJONALNY ZAKŁAD KSZTAŁCENIA POŁOŻNYCH | Prowincjonalny Zakład Kształcenia Położnych]]). W 1816 został jej dyrektorem; pełnił tę funkcję aż do śmierci, będąc jednocześnie wykładowcą. Publikował prace z zakresu położnictwa. <br/><br/> | + | Zapewne syn Johanna Franza (1730 – po 1817), mistrza wagowego w porcie gdańskim, od 16 XI 1762 posiadającego kupieckie obywatelstwo Gdańska, od lat 80. XVIII wieku członka loży masońskiej Eugenia ([[WOLNOMULARSTWO | wolnomularstwo]]). 9 IX 1784 zapisany został do przedostatniej klasy (secundy) [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]], w latach 1790–1794 studiował medycynę na uniwersytetach w Jenie i Würzburgu. Opuszczającemu Gdańsk na okres studiów specjalny utwór (wierszowaną waletę) opublikował inny z uczniów Gimnazjum Akademickiego (od 1781) Carl Benjamin Feyerabend. Od 1796 trudnił się praktyką lekarską w Gdańsku. W 1804 współorganizował państwową instytucję kształcącą położne – Entbindungs-Lehranstalt (Zakład Szkolenia Położnych; [[POŁOŻNICTWO | położnictwo]], [[PROWINCJONALNY ZAKŁAD KSZTAŁCENIA POŁOŻNYCH | Prowincjonalny Zakład Kształcenia Położnych]]). W 1816 został jej dyrektorem; pełnił tę funkcję aż do śmierci, będąc jednocześnie wykładowcą. Publikował prace z zakresu położnictwa. <br/><br/> |
| − | + | W latach 1808–1829 mieszkał we własnej kamienicy przy Langer Markt 428 (Długi Targ 6), należał do niego także dom przy Poggenpfuhl 1 (ul. Żabi Kruk). Następnie, jako szef Prowincjonalnego Zakładu Kształcenia Położnych mieszkał na terenie zakładu przy Langgarten 215 (ul. Długie Ogrody 33). W 1829 był właścicelem dwóch dworów na [[ZASPA | Zaspie]], Dworu VII o powierzchni dwóch łanów i Dworu X o powierzchni jednego łana. Podobnie jak ojciec był (od 1806) członkiem loży masońskiej Eugenia. <br/><br/> | |
| − | W latach 1808–1829 mieszkał we własnej kamienicy przy Langer Markt 428 (Długi Targ 6), należał do niego także dom przy Poggenpfuhl 1 (ul. Żabi Kruk). Następnie, jako szef Prowincjonalnego Zakładu Kształcenia Położnych mieszkał na terenie zakładu przy Langgarten 215 (ul. Długie Ogrody 33). Podobnie jak ojciec był (od 1806) członkiem loży masońskiej Eugenia. <br/><br/> | + | Ustanowił testamentem fundację (Dr. Brunatti-Stiftung) mającą wspierać finansowo ubogie dzieci urodzone w Prowincjonalnym Zakładzie Kształcenia Położnych (do ukończenia przez nie 14. roku życia). Do 1868 skorzystało z tego 50 dzieci na znaczną wówczas kwotę 42 000 talarów. Pieniądze pochodziły z odsetek od ulokowanych przez donatora kapitałów. W kolejnych latach pomocą tą otaczano 10 dzieci rocznie. Akcja została zakończona po 1920 z powodu zmian politycznych oraz inflacji szalejącej po I wojnie światowej. {{author: MrGl}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> |
| − | + | ||
| − | Ustanowił testamentem fundację mającą wspierać finansowo ubogie dzieci urodzone w Prowincjonalnym Zakładzie Kształcenia Położnych (do ukończenia przez nie 14. roku życia). Do 1868 skorzystało z tego 50 dzieci na znaczną wówczas kwotę 42 000 talarów. Pieniądze pochodziły z odsetek od ulokowanych przez donatora kapitałów. W kolejnych latach pomocą tą otaczano 10 dzieci rocznie. Akcja została zakończona po 1920 z powodu zmian politycznych oraz inflacji szalejącej po I wojnie światowej. {{author: MrGl}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> | + | |
'''Bibliografia''':<br/> | '''Bibliografia''':<br/> | ||
| − | Archiwum Państwowe Gdańsk, 300,1/137, s. 20 (genealogia rodziny). | + | Archiwum Państwowe Gdańsk, 300,1/137, s. 20 (genealogia rodziny).<br/> |
| + | ''Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814'', wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VII, s. 19, 42, 296, 418.<br/> | ||
| + | ''Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814'', wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 366.<br/> | ||
| + | „Danziger Intelligenzblatt”, nr 77, 1 IV 1833, s. 734 (nekrolog). <br/> | ||
| + | Biographische Lexikon Arzte, Bd. 1, s. 736–737. <br/> | ||
| + | Schumann Eduard, ''Geschichte der Naturforschenden Gesellschaft in Danzig 1743–1892'', „Schriften der Naturforschenden Gesellschaft in Danzig”, NF, Bd. 8, Danzig 1893, nr 2, s. 89.<br/> | ||
| + | ''Verzeichnis der in Danzig bestehenden Stiftungen, Wohltätigkeitsanstalten und gemeinnützigen Vereine'', [Danzig] 1903, s. 14. | ||
Aktualna wersja na dzień 20:28, 30 lis 2024
FRANZ CHRISTIAN BRUNATTI (30 III 1768 Gdańsk – 31 I 1835 Gdańsk), lekarz, z włoskiej, katolickiej, rodziny. Wnuk pochodzącego z
Albesio w okolicach Mediolanu i osiadłego w Gdańsku kupca Franza (Francesca) (zm. 1741). Od 29 V 1721 posiadał on kupieckie obywatelstwo Gdańska, w 1732 był fundatorem kaplicy chrzcielnej w kościele św. Mikołaja. Wspólnie z Johannem Philippem Schultzem (także katolikiem, pochodzącym z Pucka, od 23 II 1726 także posiadającego kupieckie obywatelstwo Gdańska, dzierżawcą Młynisk) i Corneliusem Cunissem (ur. w Neudorf koło Annabergu w Saksonii, od 12 I 1735 posiadającego kupieckiego obywatelstwa Gdańska) w 1735 zamówił u gdańskiego cieśli Salomona Kleina budowę 90-łasztowego statku „S. Antonius von Padua“, którego byli armatorami. Pozostawił po sobie Josepha (w 1742 poślubił w katolickiej Kaplicy Królewskiej Concordię Gerdes, swoje dzieci chrzcił w luterańskim kościele Najświętszej Marii Panny), Adelgundę (żonę Franza Metzella (pochowany 15 VII 1785 u karmelitów ( kościół św. Józefa), kupca-przedsiębiorcy, zatrudniającego około 50 osób przy obróbce bursztynu, z zakładem na terenie klasztoru oliwskiego), Johanna Franza, Anthonego (od 13 III 1758 posiadającego potwierdzenie kupieckiego obywatelstwa Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli)), Jacoba (potwierdzenie takiego samego prawa uzyskał 15 IV 1760) i Anny Marii.
Zapewne syn Johanna Franza (1730 – po 1817), mistrza wagowego w porcie gdańskim, od 16 XI 1762 posiadającego kupieckie obywatelstwo Gdańska, od lat 80. XVIII wieku członka loży masońskiej Eugenia ( wolnomularstwo). 9 IX 1784 zapisany został do przedostatniej klasy (secundy) Gimnazjum Akademickiego, w latach 1790–1794 studiował medycynę na uniwersytetach w Jenie i Würzburgu. Opuszczającemu Gdańsk na okres studiów specjalny utwór (wierszowaną waletę) opublikował inny z uczniów Gimnazjum Akademickiego (od 1781) Carl Benjamin Feyerabend. Od 1796 trudnił się praktyką lekarską w Gdańsku. W 1804 współorganizował państwową instytucję kształcącą położne – Entbindungs-Lehranstalt (Zakład Szkolenia Położnych; położnictwo, Prowincjonalny Zakład Kształcenia Położnych). W 1816 został jej dyrektorem; pełnił tę funkcję aż do śmierci, będąc jednocześnie wykładowcą. Publikował prace z zakresu położnictwa.
W latach 1808–1829 mieszkał we własnej kamienicy przy Langer Markt 428 (Długi Targ 6), należał do niego także dom przy Poggenpfuhl 1 (ul. Żabi Kruk). Następnie, jako szef Prowincjonalnego Zakładu Kształcenia Położnych mieszkał na terenie zakładu przy Langgarten 215 (ul. Długie Ogrody 33). W 1829 był właścicelem dwóch dworów na Zaspie, Dworu VII o powierzchni dwóch łanów i Dworu X o powierzchni jednego łana. Podobnie jak ojciec był (od 1806) członkiem loży masońskiej Eugenia.
Ustanowił testamentem fundację (Dr. Brunatti-Stiftung) mającą wspierać finansowo ubogie dzieci urodzone w Prowincjonalnym Zakładzie Kształcenia Położnych (do ukończenia przez nie 14. roku życia). Do 1868 skorzystało z tego 50 dzieci na znaczną wówczas kwotę 42 000 talarów. Pieniądze pochodziły z odsetek od ulokowanych przez donatora kapitałów. W kolejnych latach pomocą tą otaczano 10 dzieci rocznie. Akcja została zakończona po 1920 z powodu zmian politycznych oraz inflacji szalejącej po I wojnie światowej.
Bibliografia:
Archiwum Państwowe Gdańsk, 300,1/137, s. 20 (genealogia rodziny).
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VII, s. 19, 42, 296, 418.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 366.
„Danziger Intelligenzblatt”, nr 77, 1 IV 1833, s. 734 (nekrolog).
Biographische Lexikon Arzte, Bd. 1, s. 736–737.
Schumann Eduard, Geschichte der Naturforschenden Gesellschaft in Danzig 1743–1892, „Schriften der Naturforschenden Gesellschaft in Danzig”, NF, Bd. 8, Danzig 1893, nr 2, s. 89.
Verzeichnis der in Danzig bestehenden Stiftungen, Wohltätigkeitsanstalten und gemeinnützigen Vereine, [Danzig] 1903, s. 14.
