BILLEWICZ OLGIERD, lekarz Akademii Medycznej w Gdańsku

Aktualna wersja na dzień 09:12, 17 lut 2024

Olgierd Bilewicz

OLGIERD BILLEWICZ (30 V 1928 Grudziądz – 6 IX 1996 Gdańsk), lekarz wojskowy, kapitan, ze specjalizacją I i II stopnia z radiologii, pracownik Akademii Medycznej w Gdańsku (AMG). Syn przedstawiciela handlowego Włodzimierza (zm. 20 IX 1989 Gdańsk) i Anny z domu Pelc (21 V 1900 – 20 VII 1986 Gdańsk), sekretarki. Brat Anny Driemel, lekarza anestezjologa. Od 1935 uczęszczał do szkoły powszechnej, podczas okupacji – do niemieckiej szkoły powszechnej, w latach 1942–1944 – do niemieckiego gimnazjum, na tajnych kompletach uczył się języka polskiego i historii Polski. Jako siedemnastolatek został wywieziony na przymusowe roboty. Z powodu odmrożeń trafił do szpitala, co uratowało mu życie – statek, którym miał płynąć, został storpedowany. Przebywał w obozie dla byłych jeńców wojennych w Lubece, gdzie kontynuował naukę w Zespole Szkół w Lubece, w I Liceum. W 1946 zdał egzamin dojrzałości i powrócił do Polski.

Początkowo zamierzał podjąć studia na gdańskiej Akademii Lekarskiej (ALG), ale ze względu na zamkniętą rekrutację rozpoczął naukę na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Sekcji Biologii Uniwersytetu Poznańskiego. Po kilku miesiącach przerwał studia i powrócił do Gdańska. Podjął pracę na stanowisku psychotechnika w Gdańskim Urzędzie Pracy. Po niezdaniu egzaminów wstępnych na ALG podjął studia na Wydziale Biologii Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1949 zdał egzamin na ALG, studiował na Wydziale Lekarskim. Podczas studiów pracował w Kole Histologicznym oraz pełnił funkcję zastępcy asystenta w Zakładzie Histologii i Embriologii ALG (później Akademii Medycznej, AMG), kierowanej przez Stanisława Hillera.

Po ukończeniu studiów od 1954 asystent w Zakładzie Radiologii AMG, kierowanym przez Witolda Grabowskiego, rozpoczął również specjalizację I stopnia z radiologii, którą ukończył w 1956. W latach 1956–1959 pracował też w Portowej Przychodni Obwodowej w Gdańsku-Nowym Porcie. Po powołaniu do wojska – w latach 1959–1961 pracował na stanowisku lekarza radiologa i kierownika gabinetu RTG w Szpitalu Wojskowym w Żarach. Po zakończonej służbie wojskowej został starszym asystentem w Zakładzie Radiologii AMG. W 1963 ukończył specjalizację II stopnia z radiologii. W 1966 wyjechał na stypendium naukowe do Zakładu Angiografii i Angiokardiografii Zespołu Klinicznego Charité w Berlinie Wschodnim.

Od 1966 (1967?), na podstawie rozprawy Wartość radiologiczna badania naczyniowego w guzach nerek (promotor prof. Mieczysław Bielecki), doktor nauk medycznych. Jego praca doktorska została wyróżniona i nagrodzona przez Zarząd Główny Polskiego Lekarskiego Towarzystwa Radiologicznego. Awansowany na stanowisko adiunkta, w latach 1967–1974 pełnił funkcję kierownika pracowni angiograficznej, 1969–1970 przebywał na stypendium naukowym w Zakładzie Neuroradiologii Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu w Strasburgu we Francji. W 1974, na podstawie dysertacji Obraz radiologiczny żyły śródmózgowej bocznej i jej rozgałęzień w warunkach fizjologicznych i patologicznych, doktor habilitowany.

Od 1 XII 1974 do 1977 był kierownikiem Katedry i Zakładu Radiologii Akademii Medycznej w Krakowie. W tym okresie prowadził badania mumii odnalezionych na terenie Krakowa. W 1977 stworzył najnowocześniejszą na południu Polski pracownię badań naczyniowych, zajmującą się diagnostyką angiokardiograficzną i radiologią interwencyjną. W 1982 otworzył pierwszą w południowo-wschodniej Polsce pracownię tomografii komputerowej, a w 1983 uruchomił pierwszą pracownię mammografii. W Krakowie prowadził kursy przygotowawcze i seminaria doszkalające dla lekarzy do egzaminu II stopnia z radiologii. Od 1986 profesor nadzwyczajny (tytularny). W tym samym roku był współorganizatorem XXXI Ogólnopolskiego Zjazdu Polskiego Lekarskiego Towarzystwa Radiologicznego. W 1987 wygrał konkurs na stanowisko kierownika Instytutu Radiologii AMG i był nim do śmierci. W latach 1987–1990 brał udział w Rządowym Programie PR-6, zajmującym się poszukiwaniem nowoczesnych metod diagnozowania nowotworów trzustki i wątroby. Od 16 V 1994 profesor zwyczajny. W 1995 był współorganizatorem Europejskiego Kongresu Radiologii.

Zajmował się przede wszystkim neuroradiologią, diagnostyką radiologiczną układu naczyniowego, badaniami nad powiększeniem komory czwartej u noworodków, fazy żylnej angiografii naczyń mózgowych, badaniami żył głębokich w okolicy podnamiotowej, żył podoponowych w komorach bocznych mózgu i kompleksu żylnego. Prowadził badania naczyniowe guzów nerki. Był pionierem w obserwacji obrazów angiograficznych guzów Wilmsa.

Autor opracowań dotyczących obrazu prawidłowych naczyń żylnych tylnej jamy czaszki oraz obrazu patologicznego w nowotworach mózgu o różnej lokalizacji, między innymi: Wartość radiologiczna badania naczyniowego w guzach nerek („Acta Biol. Med.” 1969), Angiograficzne obrazy rzekomych guzów nerek („Polski Przegląd Radiologiczny i Medycyny Nuklearnej” 1970), Rentgenowska diagnostyka naczyniowa w chorobach trzustki („Polskie Archiwum Medycyny Wewnętrznej” 1971), Wartość radiologicznego badania naczyń mózgu w zróżnicowaniu postaci wodogłowia („Polski Przegląd Radiologiczny i Medycyny Nuklearnej” 1978). Był autorem artykułów poświęconych historii gdańskiej radiologii, historii Zakładu Radiologii AMG i historii radiologii polskiej na tle radiologii światowej.

Był członkiem Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, Polskiego Lekarskiego Towarzystwa Radiologicznego (od 1977), członkiem i przewodniczącym Komisji do spraw Radiologii Polskiej Akademii Nauk (od 1983), członkiem Komitetu Patofizjologii i przewodniczącym Komisji Radiologii Polskiej Akademii Nauk, European Society of Neuroradiology, European Association of Radiology, European Congress of Radiology, Europejskiego Towarzystwa Neuroradiologicznego, Międzynarodowego Towarzystwa Radiologicznego. Redaktor „Polskiego Przeglądu Radiologii i Medycyny Nuklearnej”, „Ultrasonografii Polskiej” i „Przeglądu Rezonansu Magnetycznego”. W latach 1980–1996 był członkiem NSZZ „Solidarność”.

Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1995), Medalem 30-lecia Akademii Medycznej w Gdańsku, odznaką Zasłużony Ziemi Krakowskiej. Po raz pierwszy żonaty był z Ireną z domu Kaniewską, lekarzem, doktorem nauk medycznych. Po raz drugi – z Barbarą Bobek-Billewicz, absolwentką Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Krakowie (1980), radiologiem, specjalistką medycyny nuklearnej, od 2001 doktorem habilitowanym, od 2013 profesorem nauk medycznych, zatrudnioną w Narodowym Instytucie Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie Oddział w Gliwicach. Z pierwszego małżeństwa miał córkę Aleksandrę Rytlewską, absolwentkę I Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku (1974) oraz Akademii Medycznej w Krakowie (1980), dr n.med., radiologa w Szpitalu im. Rydygiera w Krakowie, oraz syna Macieja, technika RTG, przewodnika po Beskidach. SeKoPP