ZWICKER FRIEDRICH I, pastor kościoła św. Bartłomieja

Z Encyklopedia Gdańska
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
 
(Nie pokazano 16 wersji utworzonych przez jednego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
 
{{web}}
 
{{web}}
[[File:Friedrich_Zwicker.png|thumb|Pastor Friedrich Zwicker I, portret z 1631, zaginiony w 1945]]
+
[[File:Friedrich_Zwicker.png|thumb|Porteret pastora Friedricha Zwickera I i jego syna Friedricha II z 1631, zaginiony w 1945]]
  
'''FRIEDRICH ZWICKER I''' (Zwickerus) (około 1577 – 20 XI 1631 Gdańsk), teolog, pastor [[KOŚCIÓŁ ŚW. BARTŁOMIEJA I OPIEKI NAJŚWIĘTSZEJ BOGURODZICY | kościoła św. Bartłomieja]]. Syn Balthasara, pastora w Dětřichovie koło Ołomuńca (Morawy). Wysłany by uzupełnić wykształcenie, 3 VII 1601 zapisał się do najwyższej klasy (primy) Gimnazjum Akademickiego w Elblągu. Od 1602 pastor w Szawałdzie (Schadwalde) pod Malborkiem, od 1609 w Lichnowych (Groß Lichtenau). Swoimi poglądami doprowadził do lokalnych sporów z katolickimi mieszkańcami, w efekcie czego przeniósł się do Gdańska. 24 II 1611 został pastorem kościoła św. Bartłomieja i był nim do śmierci. <br/><br/>
+
'''FRIEDRICH ZWICKER I''' (Zwickerus) (około 1577 Ullersdorf (Mähren)/Losiny koło Ołomuńca (Morawy)) – 20 XI 1631 Gdańsk), teolog, pastor [[KOŚCIÓŁ ŚW. BARTŁOMIEJA I OPIEKI NAJŚWIĘTSZEJ BOGURODZICY | kościoła św. Bartłomieja]]. Syn Balthasara, pastora w Ullersdorf, okolicy znanej w tamtym okresie z pobytu Braci Czeskich, co być może było przyczyną późniejszych kłopotów jego i jego niektórych potomków. <br/><br/>
Autor pism teologicznych, między innymi ''Disputatio XVII. Collegii Corporis Doctrinae Prutenicarum Ecclesiarum, Eaq[ue] Ordine Tertia. De Ministerii Ecclesiastici Axiomatibus, Et Adjunctis. Sub Praesidio Coelestini Mislentae, SS. Th. D. eiusdem, ut & Hebr. linguae Profess. Ordinar. Consistorii Sambiens. assessoris. Respondente Friderico Zwicker Dantiscano'' (1625) <br/><br/>
+
Wysłany, by uzupełnić wykształcenie, 3 VII 1601 zapisał się do najwyższej klasy (primy) Gimnazjum Akademickiego w Elblągu. Od 1602 pastor w Szawałdzie (Schadwalde) pod Malborkiem, od 1609 w Lichnowych (Groß Lichtenau). Swoimi poglądami doprowadził do lokalnych sporów z katolickimi mieszkańcami, w efekcie czego został chwilowo uwięziony, następnie przeniósł się do Gdańska. 24 II 1611 został pastorem kościoła św. Bartłomieja i był nim do śmierci. <br/><br/>
Ojciec diakona [[ZWICKER FRIEDRICH II, diakon kościoła św. Bartłomieja | Friedricha Zwickera II]], Salomona (około 1606 Szawałd – 28 VI 1638 Gdańsk), Samuela (ur. około 1607 Szawałd), [[ZWICKER DANIEL, lekarz, kartograf, teolog | Daniela]] (1612–1678) i Susanny, żony Erdmanna Zimmermanna (Massow (Maszewo, obecnie pow. Goleniów) – wrzesień 1638 Gdańsk), od 1615 ucznia Gimnazjum Akademickiego, od 1632 kaznodziei (pastora) [[KOŚCIÓŁ ŚW. JAKUBA (Stare Miasto) | kościoła św. Jakuba]], po owdowieniu od 25 X 1639 żony kupca Andreasa Landenacha. <br/><br/>
+
Ojciec 1/ diakona [[ZWICKER FRIEDRICH II, diakon kościoła św. Bartłomieja | Friedricha Zwickera II]], 2/ rektora [[ZWICKER SALOMON, rektor szkoły św. Katarzyny | Salomona]], 3/ [[ZWICKER DANIEL, lekarz, kartograf, teolog | Daniela]], 4/ [[ZWICKER SAMUEL, pisarz miasta Gdańska| Samuela]] i 5/ Susanny, od 1632 żony kaznodziei [[ZIMMERMANN ERDMANN, kaznodzieja kościoła św. Jakuba| Erdmanna Zimmermanna]], po owdowieniu od 25 X 1639 żony Andreasa Ladebacha (ochrzczony 12 XII 1606), który 6 grudnia tego samego roku otrzymał kupieckie [[OBYWATELSTWO MIEJSKIE | obywatelstwo Gdańska]], z którym miała roczną córeczkę, pochowaną 1 V 1641 w Kaplicy św. Barbary [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościoła Najświętszej Marii Panny]] (NMP), oraz dwóch synów, Benjamina i Christiana, z którymi wyjechali do Amsterdamu, usunięci z Gdańska za sprzyjanie (podobnie jak Daniel) socynianizmowi ([[ARIANIE | arianie]]).  
Syn Salomon, po ukończeniu Gimnazjum Akademickiego, korzystając ze stypendium gdańskiej [[RADA MIEJSKA | Rady Miejskiej]] (w podaniach podkreślał bardzo zły stan finansowy rodziny), ukończył w 1631 studia teologiczne na uniwersytecie w Wittenberdze z tytułem magistra filozofii, w 1633 został rektorem [[SZKOŁA ŚW. KATARZYNY | szkoły św. Katarzyny]]. Jego z kolei jeden z jego synów, Balthazar, był w latach 1630–1634 uczniem Gimnazjum Akademickiego, w 1658–1675 kantorem w szkole [[SZKOŁA ŚW. PIOTRA I PAWŁA | szkole św. Piotra i Pawła]] (drugi syn, Salomon Gottlieb, uczeń Gimnazjum Akademickiego w Toruniu, zmarł młodo, 21 III 1651). <br/><br/>
+
<br/><br/>
Ostatni z synów, Samuel w styczniu 1616 zapisał się do gdańskiego Gimnazjum Akademickiego, ale już w maju 1617 został wypisany, z przerwami, również korzystając ze stypendium Rady Miejskiej, studiował też prawo w Królewcu, ukończył je w 1631, w 1633 zapisał się do Akademii Zamojskiej w Zamościu, słuchał wykładów także w Krakowie. Po powrocie do Gdańska był protokolantem, pisarzem, sądowym. W 1638, w drukarni [[RHETE GEORG | Georga Rhetego]], opublikował ''Breviarium apodemicum'', rodzaj przewodnika dla młodzieży ruszającej na zagraniczne studia. 31 VII 1639 ożenił się w kościele św. Bartłomieja z Marią, córką kupca Michaela Krügera. {{author: JANSZ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/>
+
Jego portret (i syna Fridericha II), zaginiony w 1945, zawieszony był na ścianie wschodniej kościoła św. Bartłomieja, po prawej stronie ołtarza. {{author: JANSZ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/>
 
'''Bibliografia''': <br/>
 
'''Bibliografia''': <br/>
 +
''Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814'', wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VI, s. 332.<br/>
 +
''Die Matrikiel des Gymnasiums zu Elbling (1598–1786)'', hrsg. Hugo Abs, Danzig 1944 (pod rokiem 1601). <br/>
 
Praetorius Ephraim, ''Dantziger-Lehrer Gedächtnis, bestehend in kurtzer Verzeichnis der Ewangelischen Prediger zu Dantzig'', Leipzig 1704.<br/>
 
Praetorius Ephraim, ''Dantziger-Lehrer Gedächtnis, bestehend in kurtzer Verzeichnis der Ewangelischen Prediger zu Dantzig'', Leipzig 1704.<br/>
Dzięgielewski Roman, ''Gdańska instrukcja podróży Samuela Zwickera z 1638 roku'', „Libri Gedanenses”, t. 19/20, 2001/2002, s. 21-45. <br/>
+
Rhesa Ludwig, ''Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation an den evangelischen Kirchen in Westpreuszen angestellten Predigern'', Königsberg 1834, s. 53, 189, 208.<br/>
Dzięgielewski Roman, ''Przygotowanie młodzieży do podróży akademickiej w XVI–XVIII wieku na przykładzie traktatów apodemicznych, w szczególności „Brewiarza apodemicznego” gdańszczanina Samuela Zwickera'', Gdańsk 2015, s. 335-342. <br/>
+
Weichbrodt Dorothea, ''Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.-18. Jahrhundert'', Klausdorf/Schwentine 1986-1992, Bd. 2, 489; 5, 308.<br/>
Rhesa Ludwig, Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation an den evangelischen Kirchen in Westpreuszen angestellten Predigern, Königsberg 1834, s. 53-54.<br/>
+
Weichbrodt Dorothea, ''Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.-18. Jahrhundert'', Klausdorf/Schwentine 1986-1992, Bd. 5, 308.
+

Aktualna wersja na dzień 11:38, 3 sie 2024

Porteret pastora Friedricha Zwickera I i jego syna Friedricha II z 1631, zaginiony w 1945

FRIEDRICH ZWICKER I (Zwickerus) (około 1577 Ullersdorf (Mähren)/Losiny koło Ołomuńca (Morawy)) – 20 XI 1631 Gdańsk), teolog, pastor kościoła św. Bartłomieja. Syn Balthasara, pastora w Ullersdorf, okolicy znanej w tamtym okresie z pobytu Braci Czeskich, co być może było przyczyną późniejszych kłopotów jego i jego niektórych potomków.

Wysłany, by uzupełnić wykształcenie, 3 VII 1601 zapisał się do najwyższej klasy (primy) Gimnazjum Akademickiego w Elblągu. Od 1602 pastor w Szawałdzie (Schadwalde) pod Malborkiem, od 1609 w Lichnowych (Groß Lichtenau). Swoimi poglądami doprowadził do lokalnych sporów z katolickimi mieszkańcami, w efekcie czego został chwilowo uwięziony, następnie przeniósł się do Gdańska. 24 II 1611 został pastorem kościoła św. Bartłomieja i był nim do śmierci.

Ojciec 1/ diakona Friedricha Zwickera II, 2/ rektora Salomona, 3/ Daniela, 4/ Samuela i 5/ Susanny, od 1632 żony kaznodziei Erdmanna Zimmermanna, po owdowieniu od 25 X 1639 żony Andreasa Ladebacha (ochrzczony 12 XII 1606), który 6 grudnia tego samego roku otrzymał kupieckie obywatelstwo Gdańska, z którym miała roczną córeczkę, pochowaną 1 V 1641 w Kaplicy św. Barbary kościoła Najświętszej Marii Panny (NMP), oraz dwóch synów, Benjamina i Christiana, z którymi wyjechali do Amsterdamu, usunięci z Gdańska za sprzyjanie (podobnie jak Daniel) socynianizmowi ( arianie).

Jego portret (i syna Fridericha II), zaginiony w 1945, zawieszony był na ścianie wschodniej kościoła św. Bartłomieja, po prawej stronie ołtarza. JANSZ








Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VI, s. 332.
Die Matrikiel des Gymnasiums zu Elbling (1598–1786), hrsg. Hugo Abs, Danzig 1944 (pod rokiem 1601).
Praetorius Ephraim, Dantziger-Lehrer Gedächtnis, bestehend in kurtzer Verzeichnis der Ewangelischen Prediger zu Dantzig, Leipzig 1704.
Rhesa Ludwig, Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation an den evangelischen Kirchen in Westpreuszen angestellten Predigern, Königsberg 1834, s. 53, 189, 208.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.-18. Jahrhundert, Klausdorf/Schwentine 1986-1992, Bd. 2, 489; 5, 308.

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania