Tekst źródłowy strony KOŚCIÓŁ ŚW. JERZEGO

{{paper}}
[[File:KOŚCIÓŁ_ŚW._JERZEGO_(St._Georg),_Ujeścisko.jpg|thumb|Budynek dawnej plebanii, 2020]]

'''KOŚCIÓŁ ŚW. JERZEGO''' (St. Georg), Ujeścisko (nieistniejący). Pierwsza wzmianka o parafii St. Georg, kościele i jego pastorze pochodzi z 1647. Budowa świątyni trwała od 1648 do 1663. Był to typowy kościół wiejski o konstrukcji ryglowej o wymiarach  około 45 × 20 m z małą absydą od wschodu i małą zakrystią w południowej przybudówce. Około 1663 dobudowana została od zachodu kwadratowa wieża z drewnianych bali (o przekroju 50 cm), wysokości około 20 m, kryta czterospadowym dachem. W południowej przybudówce z 1773 obok zakrystii od strony głównej drogi (obecnie ul. Cedrowa, róg ul. Warszawskiej) znajdowało się boczne wejście do kościoła. Całość dachu kryta była przed 1945 ceramiczną dachówką. W 1860 otynkowany, w tej formie zewnętrznej dotrwał do zniszczenia w marcu 1945.<br/><br/>
Dla pastora zbudowano po 1647 pierwszą ryglową plebanię, kolejne nowe wznoszono w latach 1701 i 1876. Ostatnia, parterowa z czerwonej cegły, dotrwała do dziś jako dom mieszkalny. Zmianom ulegało także wyposażenie kościoła. Już w XVII wieku musiał posiadać ambonę, organy lub dzwony. Organistami najczęściej byli wiejscy nauczyciele czy sołtysi. W 1804 powstała nowa kazalnica, w 1817 i 1828 zakupiono dwa nowe dzwony, w 1874 – nowe organy. Do kościoła przylegał [[CMENTARZ W UJEŚCISKU | cmentarz parafialny]]. Po II wojnie światowej nieodbudowany.  Obecnie nieczynny, w ruinie.<br/><br/>
Luterańska parafia św. Jerzego, oprócz wsi [[UJEŚCISKO | Ujeścisko]], obejmowała swym zasięgiem okoliczne wsie, w tym przed 1900: [[EMAUS | Emaus]], [[ZAKONICZYN | Zakoniczyn]], [[SZADÓŁKI | Szadółki]], [[PIEKLISKO | Pieklisko]], [[ZABORNIA | Zabornię]], majątek w [[KRZYŻOWNIKI | Krzyżownikach]], folwark [[TRZY LIPY | Trzy Lipy]], [[MIGOWO | Migowo]]. {{author: MrGl}} <br /><br />
{| class="tableGda"
|-
|+ Pastorzy kościoła św. Jerzego
|-
| 1647–1653
| span style="white-space: nowrap" | Balthasar Ernst Hettenbach
|-
| 1653–1665
| Melchior Janichius
|-
| 1666–1673
| Benedictus Böhm
|-
| 1674–1695
| Georg Kühl
|-
| 1696–1713
| Detlaus Bethmann
|-
| 1713–1715
| [[RICHTER JOHANN SALOMON, pastor kościołów św. Jerzego i św. Michała | Johann Salomon Richter]]
|-
| 1715–1759
| Heinrich Gerber (ojciec kaznodziei [[GERBER JOHANN, kaznodzieja kościoła św. Jakuba | Johanna Gerbera]])
|-
| 1759–1788
| Jacob Friedrich Karsburg
|-
| 1788–1795
| Johann Jacob Knack
|-
| 1795–1808
| Johann Erdmann Felskau
|-
| 1808–1831
| [[ANDREÁ JOHANN ERNST, pastor w Ujeścisku | Johann Ernst Andreá]]
|-
| 1832–1847
| Franz Alexander Mischke
|-
| 1847–1856
| [[SACHSZE JULIUS AUGUST DAGOBERT, pastor kościoła św. Jerzego | Julius August Dagobert Sachsze]]
|-
| 1857
| vacat
|-
| 1858–1873
| [[HARMS PAUL HEINRICH, pastor kościoła św. Jerzego | Paul Heinrich Harms]]
|-
| 1873–1876
| Daniel Andreas Uebe
|-
| 1877–1881
| Arthur Leonhard Wessel
|-
| span style="white-space: nowrap" | 1882–1885
| Karl Theodor Kahle
|-
| 1886–1902
| [[WEIHE ANDREAS ERNST GOTTLIEB, pastor kościoła św. Jerzego | Andreas Ernst Gottlieb Weihe]]
|-
| 1903–1936
| Emil Hinz
|-
| 1937–1945
| ?
|-
| class="authorEgTab" | {{author: MrGl}}
|} [[Category: Encyklopedia]][[Category: Przestrzeń miasta]]