Tekst źródłowy strony POLITECHNIKA GDAŃSKA

{{paper}}
[[File:Gmach główny Politechniki Gdańskiej.JPG|thumb|Gmach główny Politechniki Gdańskiej]]
[[File:Fasada po rekonstrukcji wieży zegarowej, 2012.JPG|thumb|Fasada po rekonstrukcji wieży zegarowej, 2012]]
[[File:Płaskorzeźba na bramie głównej Politechniki Gdańskiej.JPG|thumb|Płaskorzeźba na bramie głównej Politechniki Gdańskiej]]

'''POLITECHNIKA GDAŃSKA''' (PG), Wrzeszcz, ul. Narutowicza 11/12. Powstała na mocy dekretu Rady Ministrów z 24 V 1945. Przejęła zniszczone w 1945 w 16% pomieszczenia [[TECHNISCHE HOCHSCHULE DANZIG | Technische Hochschule Danzig]] (THD) ze znacznie zniszczoną aparaturą badawczą, wyposażeniem sal, księgozbiorem itp. Nie była bezpośrednią kontynuacją mającej niemieckie oblicze THD, choć obok budynków, wyposażenia i księgozbioru o pewnej ciągłości uczelni świadczyli profesorowie będący absolwentami THD, np. [[DOERFFER JERZY WOJCIECH, rektor Politechniki Gdańskiej | Jerzy Doerffer]], [[BUKOWSKI BRONISŁAW, profesor Politechniki Gdańskiej, patron ulicy | Bronisław Bukowski]] i [[POTYRAŁA ALEKSANDER, profesor Politechniki Gdańskiej, patron gdańskiej ulicy | Aleksander Potyrała]]. Część kadry, między innymi [[BROSZKO MICHAŁ, profesor Politechniki Gdańskiej | Michał Broszko]], [[GRUSZKOWSKI WIESŁAW JULIAN,  profesor Politechniki Gdańskiej | Wiesław Gruszkowski]], [[HÜCKEL STANISŁAW MARIA, rektor Politechniki Gdańskiej | Stanisław Hückel]], [[KOPECKI KAZIMIERZ, rektor Politechniki Gdańskiej, patron gdańskiej ulicy | Kazimierz Kopecki]], [[MINKIEWICZ WITOLD, architekt, pracownik Politechniki Gdańskiej | Witold Minkiewicz]], [[OSIŃSKI MARIAN, profesor Politechniki Gdańskiej, patron ulicy | Marian Osiński]], [[OTTO FRANCISZEK, profesor Politechniki Gdańskiej | Franciszek Otto]], [[POLAK ADOLF, profesor Politechniki Gdańskiej, radny | Adolf Polak]], [[RYDLEWSKI STANISŁAW, rektor Politechniki Gdańskiej | Stanisław Rydlewski]], była wcześniej związana z Politechniką Lwowską. 22 X 1945 wykładem [[ADAMCZEWSKI IGNACY, profesor Politechniki Gdańskiej, honorowy obywatel Gdańska | Ignacego Adamczewskiego]] PG rozpoczęła działalność naukowo-dydaktyczną, oficjalna inauguracja miała miejsce 9 IV 1946, wykład otwierający wygłosił profesor [[HUBER TYTUS MAKSYMILIAN, profesor Politechniki Gdańskiej | Maksymilian Tytus Huber]]. {{author: MA}}<br/><br/> 
Większe prace remontowo-budowlane zaczęto prowadzić od 1946. Nie przywróciły one zniszczonym wnętrzom dawnego wystroju. W wyniku wzrastających potrzeb uczelni rozbudowywano od 1951 istniejące obiekty i wznoszono nowe, głównie na zachód od dawnego kompleksu. Do największych przedsięwzięć należy budowa budynku dawnego Wydziału Elektroniki (1967, 1969), dostawienie do głównego gmachu skrzydła „B” (1969). W rezultacie modernizacji starej kotłowni powstało Audytorium Novum (1999). Dziedzińce budynku głównego przykryto w 2004 samonośnymi szklanymi dachami (projekt W. Czabańskiego). Nowy gmach o nietypowym planie uzyskał [[WYDZIAŁ ELEKTRONIKI, TELEKOMUNIKACJI I INFORMATYKI POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ | Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki]]. {{author: ALP}} <br/><br/>
W 1945 utworzono sześć wydziałów: [[WYDZIAŁ ARCHITEKTURY POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ | Architektury]], Inżynierii Lądowej i Wodnej, [[WYDZIAŁ MECHANICZNY POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ | Mechaniczny]], Elektryczny, [[WYDZIAŁ OCEANOTECHNIKI I OKRĘTOWNICTWA POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ | Budowy Okrętów]] i Chemiczny. W skład uczelni w roku akademickim 2011–2012 wchodziło dziewięć wydziałów, z których większość ma pełne uprawnienia akademickie, kategorię A: I. Architektury, II. Chemiczny, III. Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki, IV. Elektrotechniki i Automatyki, V. Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej, VI. Inżynierii Lądowej i Inżynierii Środowiska, VII. Mechaniczny, VIII. Oceanotechniki i Okrętownictwa, IX. Zarządzania i Ekonomii. <br/><br/> 
W 1945 na PG było zatrudnionych 112 pracowników naukowych. W 2012 pracowało na niej 2500 osób, w tym 1200 nauczycieli akademickich; ponad 100 profesorów tytularnych, 140 doktorów habilitowanych i 540 doktorów. W latach 1945–2011 dyplomy inżyniera na PG uzyskało ponad 60 tysięcy studentów, blisko 1750 osób stopień doktora, około 300 doktora habilitowanego i 200 profesurę tytularną. Doktorat honoris causa PG otrzymało 38 osób, w tym wydalony w czerwcu 1968 z powodów politycznych[[TILGNER DAMAZY JERZY, profesor Politechniki Gdańskiej, patron ulicy | Jerzy Damazy Tilgner]] (1992). W roku akademickim 1945–1946 podjęło na niej naukę 1647 studentów i do 2012 ich liczba wzrosła piętnastokrotnie. Największy wzrost liczby studentów miał miejsce w latach 90. XX wieku: 1990–1995 o 110%. <br/><br/>  
Łącznie na PG w 2012 prowadzono 21 kierunków studiów, działało kilka jednostek pozawydziałowych: Centrum Języków Obcych, Biblioteka Główna PG, Centrum Nauczania Matematyki i Kształcenia na Odległość, [[CENTRUM SPORTU AKADEMICKIEGO POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ | Centrum Sportu Akademickiego]]. Wśród studentów 65% to mężczyźni, 35% kobiety. W okresie 2011–2012 stypendium otrzymało 5,2 tysiąca studentów. Uczelnia kształci na trzech poziomach: inżynierskim, magisterskim i doktorskim. W 2011 według rankingu ministerstwa PG została uznana za drugą uczelnię w kraju pod względem zainteresowania nią kandydatów: 7,6 osób na jedno miejsce. 28&nbsp;I&nbsp;1994 otwarto Międzyuczelniane Laboratorium Magnetycznego Rezonansu Jądrowego. 16&nbsp;IV&nbsp;2009 PG podpisała porozumienie o współpracy z Gdańskim Parkiem Naukowo-Technologicznym. W 2011 PG uplasowała się  na XI miejscu wśród wszystkich polskich uczelni. Od 1954 PG posiada filię w Elblągu; 13&nbsp;III&nbsp;2012 zawarła umowę z Elbląskim Parkiem Technologicznym i miastem Elblągiem. Uczelnia bierze udział w programach międzynarodowych dotyczących badań naukowych i kształcenia, jak Copernicus, Tempus, Phare. Współpracuje z ponad 200 zagranicznymi uczelniami. Po transformacji ustrojowej nastąpiła intensyfikacja wymiany międzynarodowej między innymi studentów w ramach programu Socrates-Erasmus. Istnieje możliwość studiowania na PG w języku angielskim. Od roku 1999 uczelnia uczestniczy w tworzeniu Wspólnej Europejskiej Przestrzeni Edukacyjnej i wprowadza studia dwustopniowe: inżynierskie i magisterskie oraz Europejski System Punktów Kredytowych. PG dysponuje 11 domami studenckimi z ponad 3100 miejscami o wysokim standardzie (osiedle przy ul. Traugutta i Wyspiańskiego i DS nr 11 w Brzeźnie) oraz dwoma hotelami asystenckimi. W czerwcu 1957 powstała Studencka Agencja Radiowa (SAR). Od 2004 nadaje Akademicka Telewizja PG. Reaktywowana 25&nbsp;VIII&nbsp;1945 Bratnia Pomoc w X 1949 musiała z przyczyn politycznych zaprzestać działalności. 25 X 1957 powstał Parlament Studencki, funkcjonuje Samorząd Studencki. Działa 60 Kół Naukowych, Międzywydziałowych i Językowych, 18 Organizacji Studenckich, między innymi Niezależne Zrzeszenie Studentów, Akademicki Chór PG i Akademicki Klub Morski AZS w Gdańsku, Akademicki Klub Wspinaczkowy, stowarzyszenia, kilkanaście klubów studenckich, między innymi legendarna Kwadratowa. Duże dokonania ma studencki ruch kulturalny: teatrzyk [[BIM-BOM, teatr studencki | Bim-Bom]], wkład w działalność [[KLUB ŻAK | Klubu Żak]], Dyskusyjny Klub Filmowy itp. Od 1958 ukazuje się [[KRONIKA STUDENCKA | „Kronika Studencka”]], od 1993 ukazuje się periodyk [[PISMO PG | „Pismo PG”]]. <br/><br/> 
Uczelnia odegrała swoją rolę w antykomunistycznych akcjach protestacyjnych w maju 1946, [[PAŹDZIERNIK 1956 W GDAŃSKU | październiku 1956]], [[MARZEC 1968 W GDAŃSKU | marcu 1968]], w [[STAN WOJENNY | stanie wojennym]] i w 1988. Już od pierwszych powojennych lat jej pracownicy (między innymi Andrzej Biernaś w 1968 i Stanisław Kowalski w latach 1981–1983), jak i studenci byli represjonowani. W ich uwalnianiu w stanie wojennym pomagała prorektor [[SANKIEWICZ-BUDZYŃSKA MARIANNA, prorektor Politechniki Gdańskiej | Marianna Sankiewicz-Budzyńska]]. Na PG wydawano prasę podziemną. Po transformacji ustrojowej pracownicy i absolwenci PG wchodzili w skład Sejmu, Senatu i Rady Ministrów RP, między innymi [[WITTBRODT EDMUND, rektor Politechniki Gdańskiej | Edmund Wittbrodt]], [[RACHOŃ JANUSZ WŁODZIMIERZ, rektor Politechniki Gdańskiej | Janusz Rachoń]] i [[MAJEWSKI HENRYK, polityk | Henryk Majewski]]. W 1991 przyjęto nowy statut uczelni, który zwiększał uprawnienia wydziałów. <br/><br/> 
Transformacja spowodowała zmniejszenie przyznawanych przez ministerstwo środków na kształcenie studentów i na badania naukowe. PG powołała do życia Pomorskie Centrum Badań i Technologii Środowiska. W 1993 PG wraz z 10 największymi uczelniami w kraju i przedstawicielami kręgów biznesowych założyła Polskie Forum Akademicko-Gospodarcze. Uczelnia nadal się rozbudowuje: w 1999 oddano do użytku budynek Audytorium Novum, w 2002 budynek Wydziału Zarządzania i Ekonomii. W latach 2002–2003 Korporacja Budowlana [[DORACO, korporacja budowlana | Doraco]] dokonała generalnego remontu Bratniaka, w 2004 zakończono I etap rewitalizacji Gmachu Głównego. Cztery lata później ukończono budowę budynku Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki. Najważniejszą inwestycją w XXI wieku jest Centrum Nanotechnologii (2012). Dzięki generalnym remontom i rozbudowom poszczególnych wydziałów poprawia się infrastruktura edukacyjna. Kubatura budynków naukowo-dydaktycznych PG w 2012 w porównaniu ze stanem z 1945 powiększyła się czterokrotnie. Od 2015 na Wydziale ETI pracuje Klaster Tryton, najszybszy superkomputer w Polsce. Na dziedzińcu znajduje się wahadło Foucaulta. PG wnosi od 1945 duży wkład w rozwój gospodarki i nauki. Pracownicy PG, przede wszystkim Wydziału Architektury, mieli duży udział w odbudowie i historycznej rekonstrukcji Głównego Miasta. Odbudowa obiektów portowych, powstanie [[SOŁDEK, statek | „Sołdka”]] i innych statków, budowa obiektów hydrotechnicznych, modernizacja infrastruktury drogowej i kolejowej, dokonania w dziedzinie chemii spożywczej i chemii leków, badania w zakresie teorii sprężystości. {{author: MA}}<br /><br />
{| class="tableGda"
|- 
|+ style="width: 350px" | Rektorzy Politechniki Gdańskiej
|- 
| 1945–1946
| [[ŁUKASIEWICZ STANISŁAW, rektor Politechniki Gdańskiej | Stanisław Łukasiewicz]]
|- 
| 1946–1949
| [[TURSKI STANISŁAW, rektor Politechniki Gdańskiej | Stanisław Turski]]
|- 
| 1949–1951
| [[SZULKIN PAWEŁ, rektor Politechniki Gdańskiej | Paweł Szulkin]]
|- 
| 1951–1954
| [[SZEWALSKI ROBERT, rektor Politechniki Gdańskiej | Robert Szewalski]]
|- 
| 1954–1955 
| [[KOPECKI KAZIMIERZ, rektor Politechniki Gdańskiej, patron gdańskiej ulicy | Kazimierz Kopecki]]
|- 
| 1955–1956
| [[HÜCKEL STANISŁAW MARIA, rektor Politechniki Gdańskiej | Stanisław Hückel]]
|- 
| 1956–1960
| [[BALCERSKI WACŁAW EDWARD, profesor Politechniki Gdańskiej, patron ulicy | Wacław Balcerski]]
|- 
| 1960–1966
| Kazimierz Kopecki
|- 
| 1966–1968
| [[BOGUCKI WŁADYSŁAW, rektor Politechniki Gdańskiej | Władysław Bogucki]]
|- 
| 1968–1970
| [[RYDLEWSKI STANISŁAW, rektor Politechniki Gdańskiej | Stanisław Rydlewski]]
|- 
| 1970–1975
| [[STALIŃSKI JANUSZ, rektor Politechniki Gdańskiej | Janusz Staliński]]
|- 
| 1975–1978
| [[BIERNACKI TOMASZ, rektor Politechniki Gdańskiej | Tomasz Biernacki]]
|- 
| 1978–1981
| [[CICHY MARIAN, rektor Politechniki Gdańskiej | Marian Cichy]]
|- 
| 1981–1984
| [[DOERFFER JERZY WOJCIECH, rektor Politechniki Gdańskiej | Jerzy Doerffer]]
|- 
| 1984–1987
| [[DEMBICKI EUGENIUSZ WIESŁAW, rektor Politechniki Gdańskiej | Eugeniusz Dembicki]]
|- 
| 1987–1990
| [[MAZURKIEWICZ BOLESŁAW, rektor Politechniki Gdańskiej | Bolesław Mazurkiewicz]]
|- 
| 1990–1996
| [[WITTBRODT EDMUND, rektor Politechniki Gdańskiej | Edmund Wittbrodt]]
|- 
| 1996–2002
| [[KOŁODZIEJCZYK ALEKSANDER MARIAN, rektor Politechniki Gdańskiej | Aleksander Kołodziejczyk]]
|- 
| 2002–2008
| [[RACHOŃ JANUSZ WŁODZIMIERZ, rektor Politechniki Gdańskiej | Janusz Rachoń]]
|- 
| 2008–2016
| [[KRAWCZYK HENRYK, rektor Politechniki Gdańskiej | Henryk Krawczyk]]
|-
| 2016–2019
| [[NAMIEŚNIK JACEK, rektor Politechniki Gdańskiej | Jacek Namieśnik]]
|-
| 2019–
| [[WILDE KRZYSZTOF, rektor Politechniki Gdańskiej | Krzysztof Wilde]]
|-
| class="authorEgTab" | {{author: MA}} 
|} 
{| class="tableGda"
|- 
|+ style="width: 220px" | Liczba studentów i doktorantów Politechniki Gdańskiej
|- 
| 1945
| 1647
|-
| 1950
| 4663
|-
| 1955
| 6750
|-
| 1960
| 5171
|-
| 1965
| 7027
|-
| 1970
| 8358
|-
| 1975
| 8865
|-
| 1980
| 7846
|-
| 1985
| 5496
|-
| 1990
| 5710
|-
| 1995
| 12 263
|-
| 2000
| 16 635
|-
| 2003
| 17 459
|-
| 2012
| 25 000
|-
| class="authorEgTab" | {{author: MA}} 
|} 
[[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]]