Tekst źródłowy strony ADMINISTRACYJNY PODZIAŁ I TERYTORIALNY ROZWÓJ GDAŃSKA

{{paper}}
[[File:Plan_Gdańska_według_stanu_z_1450_roku.jpg|thumb|Mapa Gdańska, 1450]]
[[File:Rekonstrukcja_planu_miasta_z_1500_roku_z_widoczną_Motławą,_1931.jpg|thumb|Rekonstrukcja planu miasta z 1500 roku, 1931]]
[[File:Plan_Gdańska_według_stanu_z_1577_roku.jpg|thumb|Mapa Gdańska, 1577]]
[[File:Plan_Gdańska_z_mapą_najbliższej_okolicy,_ujściem_Wisły_i_twierdzą_Wisłoujście;_w_górnej_części_panorama_miasta,_1696.jpg|thumb|Mapa Gdańska i okolic<br/>z twierdzą Wisłoujście, 1696]]
[[File:Uproszczony_plan_Gdańska_z_mapą_najbliższej_okolicy,_ujściem_Wisły_i_twierdzą_Wisłoujście;_w_dolnej_części_panorama_miasta,_1739.jpg|thumb|Plan Gdańska z mapą najbliższej okolicy, ujściem Wisły<br/>i twierdzą Wisłoujście, 1739]]
[[File:Plan_Gdańska_z_panoramą_miasta,_po_1758.jpg|thumb|Mapa Gdańska, 1758]]
[[File:Mapa Gdańska, XVIII wiek.JPG|thumb|Mapa Gdańska, XVIII wiek]]
[[File:Gdańsk w 1813 roku.JPG|thumb|Gdańsk w 1813 roku]]
[[File:Uproszczony_plan_Gdańska_oraz_mapa_okolicy_z_ujściem_Wisły_i_twierdzą_Wisłoujście,_1845–1862.jpg|thumb|Uproszczony plan Gdańska<br/>i mapa okolicy z ujściem Wisły<br/>i twierdzą Wisłoujście 1845-1862]]
[[File:Gdańsk w 1890 roku.JPG|thumb|Gdańsk w 1890 roku]]
[[File:Plan_Gdańska_według_stanu_z_1897_roku.jpg|thumb|Mapa Gdańska, 1897]]
[[File:Plan_Gdańska_według_stanu_z_1910_roku.jpg|thumb|Mapa Gdańska, 1910]]
[[File:Gdańsk w 1930 roku.JPG|thumb|Gdańsk w 1930 roku]]
[[File:Administracyjny_podzial.jpg|thumb|Podział Gdańska na dzielnice w 2014]]
[[File:Administracyjny_podział_(002).jpg|thumb|Podział Gdańska na dzielnice w 2019]]

'''ADMINISTRACYJNY PODZIAŁ I TERYTORIALNY ROZWÓJ GDAŃSKA.''' Historyczny rdzeń obecnego Gdańska stanowiło w XIII – początku XIV wieku [[STARE MIASTO | Stare Miasto]], a od lat 20. XIV wieku także [[GŁÓWNE MIASTO | Główne Miasto]]. Powiększane terytorialnie o obszary w najbliższym sobie rejonie i otaczane nowożytnymi [[FORTYFIKACJE | fortyfikacjami]], miasta te do XVII wieku ukształtowały przestrzenny układ zwany obecnie Śródmieściem. Złożyły się nań: Rechtstadt (Główne Miasto), Altstadt (Stare Miasto), Altes Schloß ([[ZAMCZYSKO | Zamczysko]]), Hakelwerk ([[OSIEK | Osiek]]), Vorstadt ([[STARE PRZEDMIEŚCIE | Stare Przedmieście]]), Speicher ([[SPICHLERZE | Spichlerze]]), Niederstadt ([[DOLNE MIASTO | Dolne Miasto]]), Langgarten ([[DŁUGIE OGRODY | Długie Ogrody]]), Neugarten ([[NOWE OGRODY | Nowe Ogrody]] (Wewnętrzne)), Hagelsberg ([[GRODZISKO | Grodzisko]]), Petershagen ([[ZAROŚLAK | Zaroślak]] (Wewnętrzny)), Schwarzes Meer ([[CZARNE MORZE|  Czarne Morze]]), Sandgrube ([[PIASKOWNIA | Piaskownia]]), Bischofsberg ([[BISKUPIA GÓRKA | Biskupia Górka]]). W XIX i XX wieku następowały dalsze przyłączenia. <br/><br/>
{| class="tableGda" 
|- 
|+ Terytorialny rozwój Gdańska
|- 
! style="width: 220px" |Data
! Tereny włączone do Gdańska
! style="width: 250px" | Powierzchnia
! style="width: 60px" | Ludność
|- 
| 1800
| 
| 590 ha
| 41 072
|- 
| style="vertical-align:top" | 6 XII 1807 (decyzja władz francuskich) <br/> 14 II 1814 (decyzja władz pruskich)
| style="vertical-align:top" | [[ZJEDNOCZONE MIASTO CHEŁM | Zjednoczone Miasto Chełm]]: [[STARE SZKOTY  | Stare Szkoty]] (i [[CHMIELNIKI PELPLIŃSKIE | Chmielniki Pelplińskie]]), [[CHEŁM | Chełm]], [[SIEDLCE  | Siedlce]] (z Ziemicą, Szkódką, [[WINNIK | Winnikiem]], Doliną), [[ŚWIĘTY WOJCIECH | Święty Wojciech]]
| 
| 
|- 
| 1807
| [[ZAROŚLAK | Zaroślak]] (Zewnętrzny)
| 
| 
|- 
| style="vertical-align:top" | 17 III 1814
| style="vertical-align:top" | [[WRZESZCZ | Wrzeszcz]] (z [[BRUNÓW | Brunowem]], [[KUŹNICZKI | Kuźniczkami]] i [[JAŚKOWA DOLINA | Jaśkową Doliną]]), [[STRZYŻA | Strzyża Dolna]], [[NOWE SZKOTY | Nowe Szkoty]] (Nowe Szkoty Oliwskie, Nowe Szkoty Gdańskie), [[NOWY PORT | Nowy Port]] (bez obszarów portowych), [[ORUŃSKIE PRZEDMIEŚCIE | Oruńskie Przedmieście]], Schlapke ([[SIEDLCE | Siedlce]]), [[NOWE OGRODY | Nowe Ogrody]] (Zewnętrzne, za [[BRAMA NOWYCH OGRODÓW | Bramą Nowych Ogrodów]], Siedlecką), [[WINNICA | Winnica]], Knipawa ([[RUDNO | Rudno]]), Sienna Grobla i (część zachodnia z [[POLSKI HAK | Polskim Hakiem]]), Wielka Aleja ([[ZWYCIĘSTWA, aleja | al. Zwycięstwa]])
| style="vertical-align:top" | razem w latach 1807–1814 przyłączono 879 ha
| 
|- 
| 31 VII 1834
| [[WESTERPLATTE | Westerplatte]]
| 
| 
|- 
| style="vertical-align:top" | 25 X 1864
| style="vertical-align:top" | [[PLEBANKA | Plebanka]] (część [[ŚWIĘTY WOJCIECH | Świętego Wojciecha]])
| style="vertical-align:top" | razem w latach 1834–1864 przyłączono 29 ha
| 
|- 
| 18 III 1874
| Schellingsfelde (Szelingowskie Pola, [[SIEDLCE | Siedlce]], obecnie rejon ul. Skrajnej)
| 12,79 ha
| 1166
|- 
| style="vertical-align:top" | 18 III 1877
| style="vertical-align:top" | nadwiślański obszar gminy [[SUCHANINO | Suchanino]]: [[SKŁADY | Składy]], Małe [[MŁYNISKA | Młyniska]] z Rejerowem, Młodomiejskie Składy Drewna do al. Zwycięstwa
| style="vertical-align:top" | 253,09 ha
| style="vertical-align:top" | około 580
|- 
| 11 IV 1877
| Sienna Grobla II (tzw. Grobla Dalsza, Niekomunalna, Zewnętrzna), część wschodnia
| 199,28 ha
| 1060
|- 
| 17 X 1890
| część obszaru gminy [[BRZEŹNO | Brzeźno]], teren obok basenu portowego
| 12,60 ha
| 
|- 
| 9 V 1891
| część [[ZASPA | Zaspy]] przy [[DWORZEC WIŚLANY | Dworcu Wiślanym]] nad Martwą Wisłą, tzw. Łąki Oliwskie
| 15,03 ha
| 
|- 
| 1898
| parcela w [[STRZYŻA | Strzyży Górnej]]
| 2,5 ha
| 
|- 
| style="vertical-align:top" | 1 IV 1902
| style="vertical-align:top" | Suchanino ([[KRÓLEWSKA DOLINA | Królewska Dolina]], [[GÓRZYNA | Górzyna]], Migówko, [[DIABEŁKOWO | Diabełkowo]], [[GÓRA SZUBIENICZNA | Góra Szubieniczna]], Ziemica Mała ([[SIEDLCE | Siedlce]])), Strzyża Górna, [[ŚWIĘTA STUDZIENKA |Święta Studzienka]]
| style="vertical-align:top" | 937 ha
| style="vertical-align:top" | 5807
|- 
| 15 XI 1902
| [[OSTRÓW | Ostrów]]
| 221,7 ha
| około 300
|- 
| 1903
| część Zaspy, tzw. Łąki Oliwskie i część niezamieszkana gminy Zaspa
| 31,39 ha + 16,96 ha
| 57
|- 
| 19 XI 1906
| 15 parcel Młynisk ([[KOLONIA | Kolonia]]) i 6 parcel w [[BRĘTOWO | Brętowie]]
| 64,53 ha + 7,74 ha
| 88
|- 
| 12 IV 1907
| parcela przy granicy miasta Gdańska z Młyniskami
| 2,67 ha
| 
|- 
| 1 IV 1907
| [[PRZERÓBKA | Przeróbka]]
| 
| 
|- 
| style="vertical-align:top" | 1 IV 1914
| style="vertical-align:top" | Brzeźno: 156 ha; Zaspa: 809 ha; Młyniska: 98 ha; [[WISŁOUJŚCIE | Wisłoujście]]: 159 ha; [[STOGI | Stogi]]: 283 ha; [[KRAKOWIEC | Krakowiec]]: 140 ha; [[GÓRKI ZACHODNIE | Górki Zachodnie]]: 103 ha; [[SĄCZKI | Sączki]] (z Lasem Miejskim): 1005 ha
| style="vertical-align:top" | 2753 ha
| style="vertical-align:top" | 12 000
|- 
| 1 VII 1926
| [[OLIWA | Oliwa]] z [[JELITKOWO | Jelitkowem]], ob. [[PRZYMORZE | Przymorzem]], [[ŻABIANKA | Żabianką]], [[LUDOLFINA | Ludolfiną]], Polankami, [[MŁYNIEC | Młyńcem]], Oliwskimi Łąkami
| 1570 ha
| 
|- 
| 15 VIII 1933
| Brętowo, Błonia, [[ORUNIA | Orunia]], [[EMAUS | Emaus]] (Stary Emaus, [[TRZY LIPY | Trzy Lipy]], [[KRZYŻOWNIKI | Krzyżowniki]]), Stara Wieś (Chełm), [[OLSZYNKA | Olszynka]] (Mała i Wielka)
| 3871 ha
| 
|- 
| style="vertical-align:top" | 26 III 1942
| style="vertical-align:top" | [[PIECKI | Piecki]], [[MIGOWO | Migowo]], [[UJEŚCISKO | Ujeścisko]], [[OSTRÓŻEK | Ostróżek]], [[LIPCE | Lipce]], Pruszcz Gdański, Roszkowo, Juszkowskie Łąki, Krakowiecka Krępa – decyzja nieuznana po 1945 przez władze polskie
| 
| 
|- 
| 15 I 1954
| Migowo, [[NIEGOWO | Niegowo]], Lipce, Ostróżek, Piecki, [[PŁONIA MAŁA | Płonia Mała]], [[PŁONIA WIELKA | Płonia Wielka]], Święty Wojciech, Obręb Leśny Oliwa, [[RYNARZEWO | Rynarzewo]]
| 
| 
|- 
| style="vertical-align:top" | 5 X 1954
| style="vertical-align:top" | Nowe Ujeścisko (obecnie [[WZGÓRZE MICKIEWICZA | Wzgórze Mickiewicza]]), Obręb Leśny Owczarnia, Obręb Leśny Matemblewo, [[ZŁOTA KARCZMA | Złota Karczma]]
| style="vertical-align:top" | razem w 1954 przyłączono 4455 ha
| 
|- 
| style="vertical-align:top" | 1 I 1973
| style="vertical-align:top" | [[BARNIEWICE | Barniewice]], Borkowo (część płn.), [[BYSEWO | Bysewo]], [[JASIEŃ | Jasień]], [[KIEŁPINEK | Kiełpinek]], [[KIEŁPINO GÓRNE | Kiełpino Górne]], [[KLUKOWO | Klukowo]], [[KOKOSZKI | Kokoszki]], część [[KOWALE | Kowali]] (44 ha), Las Sulmiński, [[ŁOSTOWICE | Łostowice]], [[MAĆKOWY | Maćkowy]], [[MATARNIA | Matarnia]], [[OSOWA | Osowa]], [[OWCZARNIA | Owczarnia]], [[RĘBIECHOWO | Rębiechowo]], [[RĘBOWO | Rębowo]], Smęgorzyno, [[SZADÓŁKI | Szadółki]], [[UJEŚCISKO | Ujeścisko]], Wysoka, [[ZAKONICZYN | Zakoniczyn]]
| 
| 
|- 
| style="vertical-align:top" | 1 XII 1973
| style="vertical-align:top" | [[GÓRKI WSCHODNIE | Górki Wschodnie]], [[KOMARY | Komary]], Las Mierzei, [[ORLINKI | Orlinki]], [[PRZEGALINA | Przegalina]], [[ROTMANKA | Rotmanka]], [[SOBIESZEWO | Sobieszewo]], [[SOBIESZEWSKA PASTWA | Sobieszewska Pastwa]], [[ŚWIBNO | Świbno]], [[WIENIEC | Wieniec]]
| style="vertical-align:top" | razem w 1973 przyłączono 7190 ha
| 
|- 
| 1996–2000
| Kowale 
| 3725 ha
| 
|- 
| 31 XII 2008
| pl. Dwóch Miast (Żabianka), wcześniej część Sopotu
| 4,55 ha
| 
|- 
| 2009
| 
| 26 200 ha
| 456 591
|-
| class="authorEgTab" | {{author: MrGl}}
|} <br/>
Powiększający się – zwłaszcza w XIX wieku – obszar miasta Gdańska wymusił 5 XI 1906 decyzję (obowiązującą od 1 I 1907) o podziale obszaru miasta na następujące dzielnice: Danzig (Śródmieście), Schidlitz ([[SIEDLCE | Siedlce]]), Zigankenberg ([[SUCHANINO | Suchanino]]), Heiligenbrunn ([[ŚWIĘTA STUDZIENKA | Święta Studzienka]]), Langfuhr ([[WRZESZCZ | Wrzeszcz]]), Hochstrieß ([[STRZYŻA | Strzyża Górna]]), Neufahrwasser ([[NOWY PORT | Nowy Port]]), Stolzenberg ([[CHEŁM | Chełm]]), Altschottland ([[STARE SZKOTY | Stare Szkoty]]), Stadtgebiet ([[ORUŃSKIE PRZEDMIEŚCIE | Oruńskie Przedmieście]]), Sankt Albrecht ([[ŚWIĘTY WOJCIECH | Święty Wojciech]]).<br/><br/>
7 VII 1947 polski już Zarząd Miejski przyjął podział miasta na dzielnice: I – Śródmieście, II – Siedlec, III – Wrzeszcz, IV – Oliwa, V – Nowy Port, VI – Zawiśle-Sianki, VII – Dolne Miasto, VIII – Orunia. Badania nad nazwami dzielnic i nazwami fizjograficznymi Gdańska z ramienia Głównej Komisji Ustalania Nazw Miejscowości Ministerstwa Administracji Publicznej przeprowadził w kwietniu 1948 Stefan Hrabiec, korzystając z materiałów  [[ARCHIWA | Archiwum Państwowego w Gdańsku]] oraz [[BIBLIOTEKA MIEJSKA | Biblioteki Miejskiej]] w Gdańsku. Na konferencji Głównej Komisji oraz Regionalnej Komisji Ustalania nazw Miejscowości przy Polskiej Akademii Umiejętności, która odbyła się 24 maja 1948 w Warszawie, zatwierdzono nazwy polskie, które stały się powszechnie obowiązujące. Rozporządzeniem Ministra Administracji Publicznej z 11 II 1949 wprowadzono obowiązujące polskie nazwy miejsc i obiektów fizjograficznych: Główne Miasto (zamiast Prawe Miasto), Spichlerze (zamiast Wyspa Spichrzów), Siedlce (zamiast Siedlice), Chełm (zamiast Wysoka Góra), Suchanino (zamiast Cyganki), Zaspa (zamiast Zaspy), Młyniska (zamiast Ślemień), Nowe Szkoty (zamiast Nowa Szkocja), Letnica (zamiast Letniewo), Przeróbka (zamiast Troyl, Trojan, Przerabka czy Zawiśle – tę ostatnią nazwę nadał wcześniej Zarząd Miasta Gdańska), Stogi (zamiast Sianki – nazwę Stogi nadano oficjalnie już wcześniej, w 1946), Błonia (zamiast Rudniki), Stare Szkoty (zamiast Stara Szkocja), Ostrów (zamiast Holm), Biskupia Górka (zamiast Biskupia Góra), Dolnik (zamiast Niże), Krzyżowniki (zamiast Świątniki), Młyniec (zamiast Młynary, Młynarze), Niedźwiednik (zamiast Misia Dolina), Cieniawa (zamiast Cienista Góra), Samborowo (zamiast Dębi Źleb).<br/><br/> 
Na mocy uchwały Rady Miasta z 30 VII 1992 obszar Gdańska podzielony został na 30 jednostek pomocniczych, dzielnic bądź osiedli – bez różnicy w zadaniach i kompetencjach. Status dzielnic przypada jednostkom od 20 tysięcy mieszkańców, status osiedli – jednostkom od 2 tysięcy mieszkańców. Mieszkańcy mogą tworzyć [[RADY DZIELNIC MIASTA GDAŃSKA | rady osiedli dzielnic]]. Każda jednostka pomocnicza w całości wchodziła w skład jednego z 6 okręgów wyborczych (okręgów głosowań) do [[RADA MIEJSKA | Rady Miasta]]. Do zmiany okręgów wyborczych może dojść tylko w wypadku następujących przesłanek: 1) zmiany w podziale terytorialnym państwa, 2) zmiany granic sołectw, 3) zmiany liczby mieszkańców danej gminy, 4) zmiany liczby radnych w radzie gminy, 5) zmiany liczby radnych wybieranych w okręgach wyborczych. Chroni to podział na jednostki pomocnicze, zmiany ich granic mogą się odbywać tylko w ramach danego okręgu wyborczego. Zgodnie ze Statutem Miasta Gdańska podział jednostki pomocniczej może nastąpić: 1) na wniosek rady dzielnicy bądź osiedla, 2) z inicjatywy Rady Miasta po przeprowadzeniu konsultacji z radą dzielnicy bądź osiedla i mieszkańcami, 3) z inicjatywy Rady Miasta po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami jednostki, w której nie wybrano rady dzielnicy bądź osiedla, 4) na wniosek 20% mieszkańców jednostki mających prawo wyborcze do Rady Miasta. Z kolei łączenie jednostek pomocniczych może nastąpić: 1) na wniosek sąsiadujących ze sobą rad dzielnic bądź osiedli, 2) z inicjatywy Rady Miasta po przeprowadzeniu konsultacji z radami dzielnic bądź osiedli i mieszkańcami, 3) z inicjatywy Rady Miasta po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami jednostek, w których nie wybrano rad dzielnic bądź osiedli, 4) na wniosek 20% mieszkańców każdej z sąsiadujących ze sobą dzielnic bądź osiedli, mających prawo wyborcze do Rady Miasta. Granice jednostek pomocniczych określa Rada Miasta z uwzględnieniem jednorodności obszaru ze względu na układ osadniczy i przestrzenny oraz więzi społeczne i gospodarcze.<br/><br/>
Przystępując do budowy [[HALA WIDOWISKOWO-SPORTOWA ERGO ARENA | Hali Widowiskowo-Sportowej Ergo Arena]], przez środek której biec miała granica Gdańska i Sopotu, oba miasta wymieniły się gruntami. Sopot ustąpił Gdańskowi z 13 ha przy samej budowanej hali, Gdańsk przekazał Sopotowi trzy działki: dwie w Lostowicach, między ul. Ofiar Grudnia i ul. Wielkopolską (17 i 27 tys. m²), trzecią (52 tys. m²) w Zakoniczynie (dzielnica Ujeścisko–Łostowice), między ul. Unruga i ul. Człuchowską. Akt notarialny podpisano 11 X 2002 na sopockim hipodromie, umowa weszła w życie w 2005. W grudniu 2018 Sopot sprzedał dwie działki w Łostowiacach deweloperom budowlanym, w październiku 2019 w Zakoniczynie. <br/><br/>
{| class="tableGda"
|-
|+ Jednostki pomocnicze według stanu z 2007 roku
|- 
! Nazwa
! style="width: 110px" | Powierzchnia w km²
! Liczba ludności
|- 
| Aniołki
| 2,29
| 5601
|- 
| Brętowo
| 7,25
| 7676
|- 
| Brzeźno
| 2,83
| 14 859
|- 
| Chełm z dzielnicą Gdańsk-Południe
| 30,81
| 51 877
|- 
| Kokoszki
| 19,96
| 5550
|- 
| Krakowiec-Górki Zachodnie
| 8,95
| 2137
|- 
| Letnica
| 4,37
| 1869
|- 
| Matarnia
| 14,91
| 5576
|- 
| Młyniska
| 3,95
| 4072
|- 
| Nowy Port
| 2,23
| 11 950
|- 
| Oliwa
| 18, 23
| 19 824
|- 
| Olszynka
| 7, 94
| 3388
|- 
| Orunia-Święty Wojciech-Lipce
| 19,51
| 17 761
|- 
| Osowa
| 13,4
| 9840
|- 
| Piecki-Migowo
| 3,72
| 22 149
|- 
| Przymorze Małe
| 2,26
| 16 650
|- 
| Przymorze Wielkie
| 3,32
| 33 064
|- 
| Rudniki
| 14,21
| 1853
|- 
| Siedlce
| 2,65
| 16 108
|- 
| Stogi z Przeróbką
| 17,03
| 18 614
|- 
| Strzyża
| 1,07
| 6273
|- 
| Suchanino
| 1,38
| 12 034
|- 
| Śródmieście
| 5,56
| 35 704
|- 
| VII Dwór
| 3,35
| 4168
|- 
| Wrzeszcz
| 10
| 57 565
|- 
| Wyspa Sobieszewska
| 35,42
| 3421
|- 
| Wzgórze Mickiewicza
| 0,6
| 2561
|- 
| Zaspa-Młyniec
| 1,27
| 15 380
|- 
| Zaspa-Rozstaje
| 1,94
| 13 962
|- 
| span style="white-space: nowrap" | Żabianka-Wejhera-Jelitkowo-Tysiąclecia
| 2,17
| 20 918
|-
| class="authorEgTab" | {{author: RED}}
|}
{| class="tableGda"
|- 
|+ Okręgi wyborcze w latach 2006–2010
|- 
! Okręg
! Jednostki pomocnicze
|- 
| rowspan="10" style="vertical-align:top" | nr 1
| Brzeźno
|-
| Nowy Port
|-
| Letnica
|-
| Młyniska
|-
| Stogi (z Przeróbką)
|-
| Krakowiec-Górki Zachodnie
|-
| Wyspa Sobieszewska
|-
| Rudniki
|-
| Olszynka
|-
| Orunia-Święty Wojciech-Lipce
|- 
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | nr 2
| Śródmieście
|-
| Chełm (z dzielnicą Gdańsk-Południe)
|-
| Wzgórze Mickiewicza
|- 
| rowspan="6" style="vertical-align:top" | nr 3
| Siedlce 
|-
| Suchanino 
|-
| Piecki-Migowo
|-
| Brętowo
|-
| Matarnia
|-
| Kokoszki
|- 
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | nr 4
| Aniołki
|-
| Wrzeszcz
|-
| Strzyża
|- 
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | nr 5
| Zaspa Rozstaje
|-
| Zaspa Młyniec
|-
| Przymorze Wielkie
|- 
| rowspan="5" style="vertical-align:top" | nr 6
| Przymorze Małe
|-
| Żabianka-Wejhera-Jelitkowo-Tysiąclecia
|-
| Oliwa
|-
| VII Dwór
|-
| Osowa
|-
| class="authorEgTab" | {{author: RED}}
|} <br/>
Zmiana nastąpiła uchwałą Rady Miasta z 28 X 2010. Podzielono wówczas jednostkę [[STOGI | Stogi]] (z [[PRZERÓBKA | Przeróbką]]) na jednostki Stogi i Przeróbka (z granicą wzdłuż ul. Sucharskiego); jednostkę Wrzeszcz – na Wrzeszcz Górny i Wrzeszcz Dolny (z granicą wzdłuż torów kolejowych); jednostkę Chełm (z dzielnicą Gdańsk-Południe) na jednostki [[JASIEŃ | Jasień]], Ujeścisko-Łostowice i Chełm. Podział na nowe jednostki obowiązywał od 11 I 2011 roku. <br/><br/>
16 I 2014 Rada Miasta Gdańska podjęła uchwałę w sprawie zmiany statutu Miasta Gdańska, między innymi ujednolicając nazewnictwo jednostek pomocniczych. Bez względu na ilość mieszkańców nadano im nazwę dzielnic. Zmieniony statut miasta wszedł w życie 1 VI 2014 roku. 26 III 2015 utworzono nowy okręg wyborczy Jasień. Uchwałą Rady Miasta z 30 VIII 2018 roku z dzielnicy Chełm wydzielono nową dzielnicę, Orunia Górna–Gdańsk Południe.<br/><br/>
{| class="tableGda" 
|- 
|+ Jednostki pomocnicze według stanu z 2011 roku
|- 
! Nazwa
! style="width: 110px" | Powierzchnia w km²
! Liczba ludności
|- 
| Aniołki
| 2,307
| 4922
|- 
| Brętowo
| 7,08
| 7643
|- 
| Brzeźno
| 2,74
| 13 457
|- 
| Chełm
| 11,07
| 45 704
|- 
| Jasień
| 11,48
| 8157
|- 
| Kokoszki
| 19,84
| 7465
|- 
| Krakowiec-Górki Zachodnie
| 8,37
| 1994
|- 
| Letnica
| 4,02
| 1333
|- 
| Matarnia
| 14,42
| 5787
|- 
| Młyniska
| 4,18
| 3404
|- 
| Nowy Port
| 2,27
| 10 684
|- 
| Oliwa
| 18,39
| 17 728
|- 
| Olszynka
| 7,96
| 3209
|- 
| Orunia-Święty Wojciech-Lipce
| 19,63
| 15 867
|- 
| Osowa
| 14,13
| 13 245
|- 
| Piecki-Migowo
| 4,31
| 22 852
|- 
| Przeróbka
| 7,09
| 4816
|- 
| Przymorze Małe
| 2,32
| 15 348
|- 
| Przymorze Wielkie
| 3,11
| 30 346
|- 
| Rudniki
| 14,18
| 1452
|- 
| Siedlce
| 2,64
| 14 359
|- 
| Stogi
| 10,96
| 12 128
|- 
| Strzyża
| 1,08
| 5759
|- 
| Suchanino
| 1,4
| 11 234
|- 
| Śródmieście
| 5,62
| 30 648
|- 
| VII Dwór
| 3,01
| 3820
|- 
| Ujeścisko-Łostowice
| 7,79
| 17 797
|- 
| Wrzeszcz Dolny
| 3,52
| 25 817
|- 
| Wrzeszcz Górny
| 6,45
| 24 298
|- 
| Wyspa Sobieszewska
| 35,78
| 3443
|- 
| Wzgórze Mickiewicza
| 0,52
| 2570
|- 
| Zaspa-Młyniec
| 1,23
| 14 295
|- 
| Zaspa-Rozstaje
| 2,03
| 12 794
|- 
| span style="white-space: nowrap" | Żabianka-Wejhera-Jelitkowo-Tysiąclecia
| 2,33
| 18 546
|-
| class="authorEgTab" | {{author: RED}}
|} <br/>
Na potrzeby zagospodarowania przestrzennego Gdańsk podzielony jest na 6 dzielnic i 28 jednostek urbanistycznych. Podczas podziału wzięto pod uwagę obszary jednorodne, o wyraźnych granicach, jak istniejące bądź projektowane elementy układu transportowego (np. drogi, linie kolejowe) czy bariery naturalne (rzeki, lasy). Granice jednostek pomocniczych i jednostek urbanistycznych nie pokrywają się ze sobą. {{author: MrGl}} {{author: BŚ}} <br/><br/>
{| class="tableGda"
|- 
|+ Jednostki urbanistyczne według stanu z 2007 roku
|- 
! style="vertical-align:top" | Dzielnica
! style="width: 100px" | Powierzchnia <br/> w hektarach
! style="width: 100px" | Liczba ludności <br/> w tysiącach
! style="vertical-align:top" | Jednostki urbanistyczne
|- 
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | Oliwa
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | 3448,8
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | 97
| Oliwa Górna
|-
| Oliwa Dolna
|-
| Lasy Oliwskie
|- 
| rowspan="5" style="vertical-align:top" | Południe
| rowspan="5" style="vertical-align:top" | 3937,5
| rowspan="5" style="vertical-align:top" | 67
| Chełm
|-
| Jasień-Szadółki
|-
| Maćkowy
|-
| Święty Wojciech
|-
| Zakoniczyn-Łostowice
|- 
| rowspan="6" style="vertical-align:top" | Port
| rowspan="6" style="vertical-align:top" | 8755,6
| rowspan="6" style="vertical-align:top" | 44
| Błonia-Płonia
|-
| Młyniska-Letnica
|-
| Nowy Port
|-
| Stogi Portowe
|-
| Stogi Mieszkaniowe
|-
| Wyspa Sobieszewska
|- 
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | Śródmieście
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | 3332,7
| rowspan="3" style="vertical-align:top" | 82
| Orunia-Olszynka
|-
| Siedlce
|-
| Śródmieście historyczne
|- 
| rowspan="6" style="vertical-align:top" | Wrzeszcz
| rowspan="6" style="vertical-align:top" | 2650,1
| rowspan="6" style="vertical-align:top" | 145
| Brętowo
|- 
| Brzeźno
|-
| Piecki-Migowo
|-
| Wrzeszcz Dolny
|-
| Wrzeszcz Górny
|-
| Zaspa
|- 
| rowspan="5" style="vertical-align:top" | Zachód
| rowspan="5" style="vertical-align:top" | 4425,3
| rowspan="5" style="vertical-align:top" | 23
| Klukowo-Rębiechowo
|-
| Kokoszki Mieszkaniowe
|-
| Kokoszki Przemysłowe
|- 
| Matarnia-Złota Karczma
|-
| Osowa-Barniewice
|-
| class="authorEgTab" | {{author: RED}}
|} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]]