Tekst źródłowy strony GDAŃSKI KLUB SPORTOWY WYBRZEŻE

{{paper}}
[[File:Siedlce_Cafe_Derra.jpg |thumb| Cafe Derra, po 1948 salka treningowa bokserów klubu]]
[[File: Stadion_GKS_Wybrzeże.jpg |thumb|  Stadion Miejski (GKS Wybrzeże Gdańsk), lata 60. XX wieku]]
[[File: GKS_Wybrzeże_żużel.JPG |thumb| Drużyna żużlowa GKS Wybrzeże Gdańsk, 1964]]
[[File: GKS_Wybrzeże_piłka_ręczna_1964.JPG |thumb| Drużyna piłkarzy ręcznych GKS Wybrzeże Gdańsk, 1964]]
[[File:Zawodnicy Wybrzeża podczas treningowych jazd na gdańskim torze.JPG|thumb|Zawodnicy Wybrzeża podczas treningowych jazd na gdańskim torze]]
'''GDAŃSKI KLUB SPORTOWY WYBRZEŻE''' (Stowarzyszenie Kultury Fizycznej). Początkowo Milicyjny Klub Sportowy Pogoń (1945), Gwardia Gdańska (1948), Gwardyjski Klub Sportowy Wybrzeże (od 17 III 1957). Za dzień założenia uznaje się 17 IV 1945, w pierwszym meczu piłki nożnej w powojennym Gdańsku milicjanci z komisariatu przy ul. Niedziałkowskiego wygrali wówczas z radzieckimi reflektorzystami 3:1 (zob. [[PIŁKA NOŻNA | piłka nożna]]). Za twórców klubu (Pogoni) uznaje się między innymi pracownika Milicji Obywatelskiej Stefana Olejnika, pierwszego prezesa klubu i twórcę sekcji piłki nożnej, oraz westerplatczyka [[BLUKIS MICHAŁ, obrońca Westerplatte w 1939, honorowy obywatel Gdańska | Michała Blukisa]], twórcę sekcji boksu, [[DYMEL BOLESŁAW, działacz sportowy | Bolesława Dymela]] (późniejszego przewodniczącego gdańskiego WKKF), Władysława Piotrowiaka i Władysława Szymanowskiego. <br/><br/>
Po połączeniu się w 1948 Pogoni z Milicyjnym Klubem Sportowym Gdynia klub przyjął nazwę Gwardia Gdańsk. W okresie największego rozwoju (lata 50 – początek lat 60. XX wieku) klub dysponował ponad 20 sekcjami, między innymi lekkoatletyczną, bokserską, gimnastyczną, motorową, podnoszenia ciężarów, szermierczą, strzelecką, tenisową, piłki nożnej, piłki ręcznej kobiet i mężczyzn, siatkówki, kolarską, zapaśniczą, koszykówki kobiet i mężczyzn, pływacką, zapaśniczą, judo. W 1967 było już tylko siedem sekcji: bokserska, judo, koszykówki mężczyzn, siatkówki mężczyzn, judo, żużel. Od 27 V 1970 biura klubu funkcjonowały (po przeniesieniu z ul. Ogarnej) przy ul. Reduta Żbik 6. W 1980 roku funkcjonowało sześć sekcji: sportu masowego, koszykówki męskiej, żużlowa, piłki ręcznej, judo i boksu. W czerwcu 1984 powołano krótko istniejącą sekcję płetwonurkową, także z planami prowadzenia podwodnych ekspertyz dla instytucji gospodarczych. 1 I 1990 z finansowania klubów gwardyjskich wycofał się sponsor, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, w wyniku kłopotów finansowych 30 IV 1990 przestała istnieć sekcja bokserska. <br/><br/> 
Klub znany jest z osiągnięć sekcji żużla. W 1957 z inicjatywy Ligi Przyjaciół Żołnierza ukończono budowę toru żużlowego przy ul. Jana z Kolna (później stadion [[POLONIA GDAŃSK, klub sportowy | Polonii Gdańsk]]), powstał zespół LPŻ, od 1958 LPŻ [[NEPTUN GDAŃSK| Neptun Gdańsk]]. W 1960 do tej sekcji przeniesiono zawodników pierwszoligowej sekcji żużlowej WKS Legia Warszawa. Powstał Gdański Klub Żużlowy [[LEGIA GDAŃSK| Legia Gdańsk]], od 1962 połączony z GKS Wybrzeże. W 1965 powstał tor żużlowy przy ul. Elbląskiej (obecnie ul. Długie Ogrody), gdzie zawodnicy startują i teraz, a w którego sąsiedztwie (przy ul. Zawodników 1) w latach 1988–2012 funkcjonowała [[HALA SPORTOWA GKS WYBRZEŻE | Hala Sportowa]]. Największe osiągnięcia żużlowe: Puchar Polski (1999), Mistrzostwa Polski (srebrny medal – 1960, 1967, 1978, 1985, brązowy medal – 1965, 1999). Najbardziej utytułowani żużlowcy GKS Wybrzeże: [[PLECH ZENON, żużlowiec, trener, radny | Zenon Plech]] i Tomasz Gollob.<br /><br /> 
W latach 1945–1990 sekcja bokserska (korzystająca początkowo z salki przy ul. Kartuskiej 22/24, pozostałości istniejącej do 1945 [[CAFE DERRA | „Cafe Derra”]]), której zawodnicy zdobyli trzy medale olimpijskie: [[ANTKIEWICZ ALEKSY, bokser, olimpijczyk | Aleksy Antkiewicz]] srebro w Helsinkach w 1952 i brąz w Londynie w 1948, [[SKRZYPCZAK HUBERT ZENON | Hubert Skrzypczak]] brąz w Meksyku w 1968, ponadto zawodnicy zdobyli trzy tytuły mistrza Europy i trzy tytuły wicemistrza Europy, sięgnęli po 21 tytułów indywidualnego mistrza Polski.<br/><br/>
W latach 1949–1995 i 2007–2009 działała sekcja koszykarska, której zawodnik [[DREGIER ZBIGNIEW, koszykarz, olimpijczyk | Zbigniew Dregier]] w reprezentacji Polski zdobył na mistrzostwach Europy srebrny (Wrocław, 1963) i 2 brązowe medale (Moskwa, 1965 i Helsinki, 1967). Drużyna była czterokrotnym mistrzem Polski (1971, 1972, 1973, 1978), wicemistrzem (1970), trzykrotnie zdobyła Puchar Polski (1976, 1978 i 1979).<br/><br/>
W latach 1945–1961 działała sekcja piłkarska, w 1949–1969 siatkarska (w 1966 spadek z I ligi), w 1945–1955 kolarska, w 1948–1955 motocyklowa, w 1951–1955 zapaśnicza, w 1952–1963 sekcja piłki ręcznej kobiet. Z działającej w latach 1945–1971 sekcji lekkoatletycznej wywodzili się między innymi Władysław Nikiciuk, zdobywca tytułu wicemistrza Europy w oszczepie, i kulomiot [[KOMAR WŁADYSŁAW, sportowiec, olimpijczyk, aktor | Władysław Komar]], brązowy medalista mistrzostw Europy, obaj w 1966. Zawodnicy zdobyli ogółem 22 tytuły mistrzów Polski.<br/><br/>
Zawodniczka działającej w latach 1952–1956 sekcji gimnastycznej, Lidia Szczerbińska, zdobyła brązowy medal olimpijski w Melbourne w 1956. W 1958–2002 działała sekcja judo, której zawodnik [[PAWŁOWSKI JANUSZ | Janusz Pawłowski]] zdobył 2 medale olimpijskie: srebro w Seulu (1988) i brąz w Moskwie (1980). Zawodnicy tej sekcji zdobyli cztery brązowe medale mistrzostw świata, 10 medali w mistrzostwach Europy, 11 tytułów drużynowego mistrza Polski i 45 indywidualnych mistrzów w mistrzostwach Polski.<br/><br/>
W latach 1951–2002 sukcesy odnosili zawodnicy sekcji piłki ręcznej. W reprezentacji Polski [[PANAS MAREK ANDRZEJ | Marek Panas]] i [[WASZKIEWICZ DANIEL | Daniel Waszkiewicz]] zdobyli brązowe medale na mistrzostwach świata w RFN w 1982, drużyna była dwukrotnie klubowym wicemistrzem Europy (1985, 1986), zdobyła 10 tytułów mistrza Polski (1966, 1984, 1985, 1986, 1987, 1988, 1991, 1992, 2000, 2001). W drużynie grał między innymi [[WENTA BOGDAN | Bogdan Wenta]], późniejszy trener reprezentacji Polski i prezydent Kielc. {{author: MGK}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]]