WAJDA ZDZISŁAW MARIAN, rektor Akademii Medycznej w Gdańsku
| < Poprzednie | Następne > |
ZDZISŁAW MARIAN WAJDA (20 V 1927 Toruń – 16 IV 2018 Gdańsk), lekarz, rektor Akademii Medycznej w Gdańsku (AMG). Od 1933 mieszkał z rodzicami w Gdyni, gdzie jego ojciec Stefan (17 XII 1894 – 13 IX 1967), w stopniu kapitana kontynuował zawodową służbę w Polskiej Marynarce Wojennej (PMW). Uczęszczał do szkoły podstawowej przy ul. 10 Lutego (do wybuchu wojny ukończył sześć klas). W 1939 ojciec dostał się do niewoli niemieckiej (następnie służył w Anglii w PMW, w kraju ponownie od 1947), on zaś z matką Stefanią i bratem Jerzym (14 VI 1930 – 2 XII 1994) (późniejszym kapitanem żeglugi wielkiej) został w październiku wysiedlony do Warszawy, po roku zamieszkał z rodziną w Wieliczce, gdzie ukończył szkołę podstawową i rozpoczął naukę na tajnych kompletach.
W 1945 powrócił do Gdyni; w Liceum Ogólnokształcącym OMTUR im. Bolesława Limanowskiego uzyskał maturę. W latach 1947–1952 studiował na Wydziale Lekarskim Akademii Lekarskiej w Gdańsku, od 1951 (jeszcze w czasie studiów) zatrudniony tam w III Katedrze i Klinice Chirurgii pod kierunkiem prof. Zdzisława Kieturakisa. W 1957 uzyskał specjalizację w zakresie chirurgii ogólnej I stopnia, w 1960 – II stopnia. Od 1964 doktor, w latach 1964–1965 odbył staż w Wielkiej Brytanii (Coventry), od 1971 doktor habilitowany, od 1978 profesor tytularny, 1989 profesor zwyczajny. W latach 1972–1997 kierownik II Kliniki Chirurgii Ogólnej (późniejszej Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej i Endokrynologicznej). W okresie 1984–1987 prorektor do spraw klinicznych AMG, 1993–1999 rektor. Od 1996 do 1999 wiceprzewodniczący Konferencji Rektorów Akademii Medycznych w Polsce. Prowadził badania nad patogenezą i leczeniem ostrego zapalenia trzustki oraz operacyjnym leczeniem guzów chromochłonnych nadnerczy, wprowadzał nowoczesne metody endoskopowe i laparoskopowe w chirurgii.
Autor między innymi monografii Z dziejów gdańskiej chirurgii akademickiej i dyscyplin zabiegowych oraz anestezjologii w 60-leciu Akademii Medycznej w Gdańsku (1945–2005) (2006). W latach 1991–1994 członek Rady do spraw Ochrony Zdrowia przy Prezydencie Rzeczypospolitej Polskiej, członek honorowy Towarzystwa Chirurgów Polskich (1991–1993 wiceprezes), członek Polskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego (1989–1998 wiceprezes, od 1999 członek honorowy). W latach 1992–1995 zastępca sekretarza generalnego i prezydent Eurochirurgii, członek założyciel European Academy of Surgical Sciences (od 2005 członek honorowy), członek Société Internationale de Chirurgie.
W 2012 doktor honoris causa Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Odznaczony między innymi Złotym Krzyżem Zasługi (1974), Krzyżem Kawalerskim (1979) i Oficerskim (2001) Orderu Odrodzenia Polski, Medalem 40-lecia PRL (1985), Medalem 30-lecia (1975), 40-lecia (1989) i 50-lecia (1996) Akademii Medycznej w Gdańsku, Medalem Zasłużonemu AMG (1987), wyróżniony tytułem Zasłużony Nauczyciel RP (1991). 26 V 2015 Stowarzyszenie Kapitanów Żeglugi Wielkiej w Gdyni przyznało mu tytuł członka honorowego. Żonaty był z Marią (14 I 1934 – 24 IV 2021), ojciec Magdaleny (ur. 1967). Pochowany na cmentarzu Witomino w Gdyni.
