STREMME HERMANN, rektor Technische Hochschule Danzig
| < Poprzednie | Następne > |
HERMANN STREMME (17 V 1879 Krefeld – 26 IV 1961 Berlin-Pankow), geolog, mineralog, rektor ► Technische Hochschule Danzig (THD). Syn kupca Heinricha (1854–1897) i Elise z domu Casteeli (1848–1933). Po maturze w gimnazjum realnym w rodzinnym mieście, studiował chemię, geologię i mineralogię w 1898 na uniwersytecie w Bonn i latach 1899–1903 w Berlinie. Od 1903 tamże doktor na podstawie pracy Zur Kenntnis der wasserhaltigen Aluminiumsilikate (O znajomości uwodnionych krzemianów glinu), napisanej pod kierunkiem ► Karla Ruffa.
Jako asystent prof. Wilhelma von Branca (Karl Wilhelm Franz Branco; 1844–1928) brał udział w badaniach kości dinozaurów odnalezionych w Afryce Wschodniej. W 1908 doktor habilitowany w dziedzinie geologii i mineralogii. W 1909 odkrył, że dwutlenek węgla unoszący się z głębszych warstw ziemi powoduje silne wietrzenie nadkładu (wierzchnia warstwa skał). Od 1912 profesor tytularny geologii i paleontologii na Uniwersytecie w Berlinie, zachowując stanowisko asystenta prof. von Branca. Pod wpływem Alberta Ortha (1835–1915), profesora i założyciela-rektora Uniwersytetu Rolniczego w Berlinie oraz światowej sławy rosyjskiego gleboznawcy Konstantina Glinki (1867–1927), który pomagał mu w niemieckim tłumaczeniu swego podręcznika „Почвоведение” („Gleboznawstwo”, niem. „Die Typen der Bodenbildung“, wyd. 1914) zafascynował się naukami o glebie. W 1914 przedstawił swoje opracowanie Rozmieszczenie typów gleb klimatycznych w Niemczech. Działał także w Bund Deutscher Bodenreformer (BDB; Stowarzyszenie Niemieckich Reformatorów Ziemskich) założonym przez Adolfa Damaschkego (1865–1935) w 1898.
W Gdańsku w latach 1914–1945 profesor zwyczajny mineralogii i geologii THD. Od 1915 do 1918 odbywał służbę wojskową jako geolog wojskowy, zajęcia na uczelni prowadziła za niego żona. Od 1 VII 1928 do 30 VI 1929 rektor THD. Wprowadził studia dyplomowe z geologii stosowanej i rolnictwa, w związku z czym oprócz mineralogii, geologii i paleontologii uczył także gleboznawstwa. W latach 1922–1925 dyrektor (prezes) gdańskiego ► Towarzystwa Przyrodniczego. Za czasów jego dyrektorowania, 2 XII 1922, Towarzystwo zawarło umowę z ► Senatem II Wolnego Miasta Gdańska o przejęciu przez władze w depozyt biblioteki naukowej Towarzystwa i zdeponowaniu jej w THD. W 1924 współzałożyciel Internationale Bodenkundliche Gesellschaft (Międzynarodowe Towarzystwo Gleboznawcze) w Rzymie i koordynator tworzenia map glebowych Europy. W latach 1940–1945 odpowiedzialny za kierowanie działem gleboznawstwa regionalnego ośrodka badawczego Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie (Reichsgau Danzig-Westpreußen), zajmującym się badaniami gleby i wód gruntowych, których wyniki ukazały się w serii publikacji.
Jego międzynarodowa reputacja skłoniła ZSRR do przeniesienia go w 1946 z Gdańska do Berlina Wschodniego, gdzie został
referentem w niemieckim Zarządzie Rolnictwa i Lasów, od 1947 dyrektor założonego przez siebie Instytutu Kartografii Glebowej (Institut für Bodenkartierung) Strefy Radzieckiej (później Niemieckiej Republiki Demokratycznej (NRD)), od 1950 w Ministerstwie Rolnictwa i Lasów w Berlinie. Zajmował się głównie gleboznawstwem i związanym z tym krajobrazem, tworząc mapy glebowe, zawierające informacje o ryzyku erozji lub potrzebie nawadniania lub drenażu, publikowane wraz z wynikami jego badań w założonej przez niego w 1951 serii wydawniczej „Bodenkunde und Bodenkultur” („Gleboznawstwo i kultura gleby”). Od 1952 na emeryturze, dopiero w 1959 zwolniony z obowiązków dyrektora instytutu.
Od 1912 mąż Antonie (1882–1961), córki inżyniera kolejnictwa Eberharda Täubera (ur. 1841) i Rosalie z domu Lewin (ur. 1855), doktor geologii, od 1901 członkini BDB, w latach 1915–1918 asystentki w Instytucie Mineralogii i Geologii THD, założycielki i przewodniczącej Stowarzyszenia Gospodarczego Gospodyń Gdańskich (Wirtschaftsbund Danziger Hausfrauen e.V.), posłanki do ► Volkstagu II WMG. Ojciec Helmuta (1916–2009), geologa, gleboznawcy, dyrektora Krajowego Urzędu Geologicznego w Szlezwiku-Holsztynie w Kilonii, profesora geologii tamtejszego uniwersytetu, paleopedologa, od 1993 honorowego członka Deutsche Bodenkundliche Gesellschaft (DBG; Niemieckie Towarzystwo Gleboznawcze) oraz Hildegardy (ur. 1914).
Pochowany na cmentarzu Dorotheenstädtisch-Friedrichswerderscher Friedhof I w Berlinie.
Bibliografia:
Archiwum Państwowe Gdańsk, 988, t. 639–641 (akta osobowe, zespół Technische Hochschule Danzig).
Beiträge und Dokumente zur Geschichte der Technischen Hochschule Danzig 1904-1945, Hannover 1979, s. 162.
Blume Hans-Peter, Stremme Hermann, w: Neue Deutsche Biographie, Bd. 25, Berlin 2013, s. 541.
