RIEDL CECYLIA, nauczycielka, działaczka Związku Sybiraków
< Poprzednie | Następne > |
CECYLIA RIEDL (ur. 3 II 1932 Krasna Wola, powiat Pińsk, województwo poleskie, obecnie Białoruś), nauczycielka, działaczka ► Związku Sybiraków w Gdańsku. Córka Adama Sowińskiego (24 II 1905 Gostynin – 13 IV 1940 Kalinin, obecnie Twer, Rosja), syna Józefy i Stanisława, podkomisarza Policji Państwowej w Krasnej Woli koło Łunińca (obecnie Białoruś), oraz Marianny (14 VII 1907 Turkowice, powiat hrubieszowski, województwo lubelskie – 3 II 1985 Wołów, województwo wrocławskie) z domu Gargula, córki Franciszka. Siostra Alicji, po mężu Koryzma (16 VI 1938 Krasna Wola – 18 X 2020 Opole). Ojciec w 1939, w randze porucznika, walczył w obronie Pińska, więzień obozu w Ostaszkowie, zamordowany w Kalininie w 1940, pochowany w Miednoje.
13/14 IV 1940, wraz z matką, siostrą i prababcią Cecylią Grzywalską (zm. styczeń 1941 Kijały), wywiezione zostały do Kazachstanu. Przebywały na fermie w sowchozie Kirowski, w miejscowości Kijały. W 1946 powróciła z matką i siostrą do Polski. Początkowo osiedliły się we wsi Witankowo koło Wałcza, gdzie matka pracowała jako księgowa w Państwowym Gospodarstwie Rolnym (PGR). Szkołę podstawową ukończyła w Zamościu, gdzie zamieszkała u brata matki, Franciszka Garguli. W 1951 absolwentka Liceum Pedagogicznego w Zamościu. W 1952 ukończyła jednoroczne studium przygotowujące do nauczania języka rosyjskiego w Wejherowie. W latach 1952–1955, z nakazu pracy, pracowała jako nauczycielka języka rosyjskiego w Wałbrzychu i w Kłodzku. W 1955 ukończyła studia zaoczne filologii rosyjskiej na Państwowej Wyższej Szkole Pedagogicznej (WSP) w Krakowie. Od 1956, po przenosinach do Wrocławia, pracowała w Okręgowym Ośrodku Metodycznym. W 1964 na Wydziale Filologiczno-Historycznym WSP w Krakowie ukończyła studia na kierunku pedagogika, magister nauk pedagogicznych. W 1974 absolwentka podyplomowych studiów Metodyki Nauczania Języków Obcych w Instytucie Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1979 do 1980 starszy wizytator metodyki przedmiotu w Kuratorium Oświaty i Wychowania we Wrocławiu, od 1980 do 1986 nauczycielka metodyki w Instytucie Kształcenia Nauczycieli (IKN) im. Władysława Spasowskiego we Wrocławiu. W IKN w latach 1982–1985 pełniła funkcję kierownika sekcji języka rosyjskiego.
W Gdańsku od 1986 w związku z podjęciem przez męża, ► Tadeusza Riedla, pracy w ► Akademii Wychowania Fizycznego. W latach 1986–1989 pracowała jako starszy wykładowca języka rosyjskiego na ► Politechnice Gdańskiej oraz w Technikum Samochodowym im. 1. Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte w Gdańsku. W latach 1989–1991 przebywała wraz z mężem w Algierii, w miejscowości Mascara, gdzie uczyła języka polskiego polskie dzieci. Od 1986 na emeryturze.
W 1993 uzyskała potwierdzenie z Prokuratury Generalnej Federacji Rosyjskiej o rozstrzelaniu i pochowaniu ojca w Miednoje. W 2011, wraz z Witomiłą Wołk-Jezierską, córką porucznika artylerii Wincentego Wołka, zamordowanego 30 IV 1940 w Katyniu, złożyła do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu (Francja) sprawę przeciwko Federacji Rosyjskiej, aby mord na polskich oficerach w Katyniu uznano za ludobójstwo. Europejski Trybunał Praw Człowieka w 2012 stwierdził, że nie ma uprawnień do oceny rzetelności rosyjskiego śledztwa w sprawie zbrodni katyńskiej, ale uznał, iż była to zbrodnia wojenna.
Od 1992 członkini Oddziału Gdańskiego Związku Sybiraków. Od 1998 przewodnicząca Komisji Historycznej Oddziału. Inicjatorka powstania ► pomnika Ofiarom Golgoty Wschodu na ► Cmentarzu Komunalnym nr 5 w Gdańsku (tzw. cmentarz Łostowicki) i przewodnicząca zespołu realizującego ten projekt ze strony Oddziału Związku Sybiraków. Projekt pocztówek-cegiełek na sfinansowanie pomnika wykonał jej syn Andrzej Riedl.
Redaktorka publikacji Przez Sybir na Ziemię Gdańską (cz. 1, Gdańsk 2006, cz. 2, Gdańsk 2009), Ofiarom Golgoty Wschodu (Gdańsk 2013). Autorka (z Wojciechem Gorczycą) podręcznika Russkij jazyk (Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1990) do nauki języka rosyjskiego w szkołach średnich.
Także członkini NSZZ ► „Solidarność” (1980–1985) i ► Stowarzyszenia „Rodzina Katyńska” w Gdańsku (od 1990). Odznaczona Srebrnym (1968) i Złotym Krzyżem Zasługi (1974), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1983), medalem „Pro Memoria” (2005), medalem „Pro Patria” (2019), medalem 10-lecia Instytutu Pamięci Narodowej, medalem Związku Sybiraków (2014), medalem ► Medalem Prezydenta Miasta Gdańska (2015), medalem Stowarzyszenia Rodzina Katyńska (2018), złotym medalem Opiekuna Miejsc Pamięci (2004), srebrnym medalem Opiekuna Miejsc Pamięci (2003), Krzyżem Zesłańców Sybiru, złotą odznaką „Zasłużony dla województwa wrocławskiego i Miasta Wrocławia” (1985). Uhonorowana nagrodą honorową „Świadek Historii” przyznawaną przez Instytut Pamięci Narodowej (2014).
Od 1957 żona ► Tadeusza Riedla, matka Violetty (ur. 1959) i Andrzeja (ur. 1966) prawnika.