NIETOPERZE
< Poprzednie | Następne > |
NIETOPERZE (Chiroptera). W granicach Gdańska rozpoznano piętnaście gatunków. Autorem pierwszych naukowych doniesień był przyrodnik Hans Lüttschwager, który w 1939 na łamach gdańskiego czasopisma „Bericht des Westpreußischen botanisch-zoologischen Vereins”, w artykule Die Säugetiere des Danziger Gebietes und der früheren Provinz Westpreußen. II. Die Fledermäuse, opisał cztery gatunki.
Zimowe liczenie nietoperzy w Gdańsku rozpoczął w 1989 Aleksander Rachwald. Monitoringiem objęto 21 obiektów podziemnych. W 1988 na strychu kościoła (archikatedry) Trójcy Świętej znaleziono kolonię rozrodczą największego krajowego nietoperza, nocka dużego Myotis myotis, liczącą około 150 samic. Najpospolitszym nietoperzem zimującym w Gdańsku jest nocek Natterera Myotis nattereri, występujący w niemal wszystkich fortyfikacjach miasta z odpowiednimi podziemiami. Drugi pod względem liczebności w sezonie zimowym gatunek to nocek rudy Myotis daubentonii. Największym zimowiskiem nietoperzy na terenie Gdańska jest wyłączony z eksploatacji zbiornik wody Stara Orunia, gdzie w marcu 2009 naliczono 594 osobniki, należące do pięciu gatunków. Ważnym zimowiskiem jest też twierdza w Wisłoujściu; w 2005 hibernowało tu 313 osobników (po serii remontów tylko 109 osobników w 2010) oraz schron Obrony Przeciwlotniczej (OPL) przy ul. Podhalańskiej w Oliwie (do 121 osobników w 2008). Niegdyś za największe gdańskie zimowisko nietoperzy uważano Grodzisko, szczególnie klatkę schodową Reduty Napoleońskiej i Prochownię, gdzie w 1997 zimowało 47 nietoperzy, w tym znajdowane corocznie nocki duże.
Mimo ochrony liczba nietoperzy na Grodzisku maleje, nocek duży pojawia się sporadycznie, między innymi w Galerii Strzeleckiej. Pozostałe ważne miejsca hibernacji nietoperzy w Gdańsku to podziemny zbiornik wody Stary Sobieski we Wrzeszczu (do 2017 bytowało w nim do 53 osobników), bastion św. Gertrudy (do 53 osobników) oraz schrony Baterii Artylerii Stałej na Stogach (do 46 osobników). Twierdza w Wisłoujściu i schron OPL w Oliwie są Specjalnymi Obszarami Ochrony w ramach europejskiej sieci Natura 2000; powołane do ochrony dwóch gatunków umieszczonych w załączniku II unijnej Dyrektywy siedliskowej: nocka dużego i nocka łydkowłosego.
Jako tzw. użytki ekologiczne chronione są: klatka schodowa Reduty Napoleońskiej (jako Fort Nocek, utworzony uchwałą Rady Miasta Gdańska w 1995, najstarszy użytek ekologiczny w województwie pomorskim), sąsiadująca z nią Prochownia (jako Prochownia pod Kasztanami) i schron OPL w Oliwie (jako Oliwskie Nocki).