Kaplica tymczasowa przed 1970
Budowa kościoła Najświętszej Maryi Panny Królowej Różańca Świętego
Kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Różańca Świętego, widok od strony południowej
Budowa wieży kościoła Najświętszej Maryi Panny Królowej Różańca Świętego
Wieża kościoła Najświętszej Maryi Panny Królowej Różańca Świętego, widok od strony północnej, 2011
Kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Różańca Świętego, widok od strony wschodniej
Kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Różańca Świętego, kamień pamiątkowy
KOŚCIÓŁ NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY KRÓLOWEJ RÓŻAŃCA ŚWIĘTEGO, Gdańsk-Przymorze Małe, plac Najświętszej Maryi Panny 1. Na fali popaździernikowej odwilży podejmowano od 1957 starania o utworzenie parafii katolickiej dla nowej dzielnicy Przymorze. Jednostkę parafialną powołano 1 X 1958, wydzielając ją z oliwskiej parafii kościoła (katedry) Trójcy Świętej, wybudowano na obecnym placu Najświętszej Maryi Panny (wówczas z adresem: Zwycięzców 19) murowaną, tymczasową kaplicę. Kościół docelowy, według projektu inż. arch. Leopolda Taraszkiewicza, na skutek oporu władz wzniesiono dopiero po kolejnym politycznym przesileniu, po Grudniu 1970. Zgoda na jego wybudowanie (i jednocześnie na odbudowę kościoła św. Brygidy) była ceną, która władze partyjne i rządowe zapłaciły za odprawienie w gdańskich kościołach 24 I 1971 specjalnej modlitwy o pokój (co miało być jednym z czynników uśmierzenia społecznych niepokojów). Prace budowlane trwały w latach 1972–1976, za zarządu jej ówczesnego administratora, szczególnie zasłużonego dla parafii ks. Jana Majdera. Władze państwowe utrudniały budowę, m.in. przez proces o nielegalne pozyskiwanie materiałów, wytoczony ks. Janowi Majderowi i 37 zaangażowanym w prace pracownikom Stoczni Gdańskiej, zakończony wyrokami w zawieszeniu 18 VI 1976.
Była to pierwsza w Gdańsku świątynia dwukondygnacyjna (jednocześnie dwa kościoły, górny i dolny, taki model zabudowy stosowano ze względu na liczbę mieszkańców osiedla oraz trudności w uzyskiwaniu kolejnych zezwoleń na budowę), a przy tym jeden z największych od podstaw zbudowanych kościołów w Polsce powojennej. Nowo powstającą świątynię odwiedzili w 1975 kardynał Stefan Wyszyński (zob. wizyty prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego w Gdańsku), a w 1976 kardynał Karol Wojtyła. Kościół dolny wraz z kompleksem przyległych doń salek katechetycznych poświęcono już w grudniu 1972, górny – w 1976 (w obu wypadkach przez bp. Lecha Kaczmarka). 83-metrowa, osobno stojąca (od północno-zachodniej strony kościoła) wieża-latarnia, na której budowę ówczesne władze – ze względu na jej imponującą wysokość – nie chciały wyrazić zgody, została ukończona w 1979 (po wyborze Karola Wojtyły na papieża). Zawisły na niej trzy dzwony: Maryja, Piotr i Wojciech.
Uroczystej konsekracji całego kościoła dokonał w 1992 abp Tadeusz Gocłowski. Parafia, po wydzieleniu w 1988 parafii pod wezwaniem św. Brata Alberta oraz w 1990 parafii pod wezwaniem św. Józefa, obejmuje obecnie Małe Przymorze, obszar od torów kolejowych po ul. Chłopską. Świątynia, popularnie nazywana okrąglakiem (lub – żartobliwie – gazownią), faktycznie zbudowana została na planie elipsy. W kościele górnym w prezbiterium od strony zachodniej znajduje się drewniana figura Chrystusa Uwielbionego umieszczona nad tabernakulum, w części południowej kaplica z ceramiczną figurą Matki Bożej Różańcowej autorstwa Janiny Karczewskiej, w części północnej kaplica chrzcielna z figurą św. Jana Chrzciciela oraz osobno – tryptyk poświęcony papieżowi Janowi Pawłowi II. Naprzeciwko prezbiterium znajduje się prospekt organowy z 40-głosowymi organami piszczałkowymi. Witraże okienne według projektu Kazimierza Kalkowskiego (o powierzchni ponad 500 m²) tworzą oryginalną Drogę Krzyżową wokół świątyni. W kościele dolnym w ołtarzu umieszczono kopię obrazu Matki Bożej Częstochowskiej, w tabernakulum ceramiczna płaskorzeźba autorstwa Anny Surajewskiej Ostatnia Wieczerza. Znajduje się tu także krypta z grobem budowniczego kościoła, ks. Jana Majdera, oraz gobelin autorstwa Marii Jujki Gdańsk zawsze wierny.
Na zachód od kościoła wybudowano dom parafialny, w kompleksie duszpasterskim dom zakonny serafitek. Przy kościele działa blisko 30 różnych wspólnot, stowarzyszeń i organizacji kościelnych, w tym własna orkiestra parafialna i chór Magnificat. SK
Proboszczowie parafii Najświętszej Maryi Panny Królowej Różańca Świętego
| 1958–1971
|
ks. Roman Siudek (administrator)
|
| 1971 – 25 II 1999
|
ks. Jan Majder (do 1980 administrator)
|
| 14 III 1999 –
|
ks. Andrzej Paździutko
|
| MrGl
|
