HÜBNER ZYGMUNT, aktor, reżyser, dyrektor
| < Poprzednie | Następne > |
ZYGMUNT HÜBNER (23 III 1930 Warszawa – 12 I 1989 Warszawa), aktor, reżyser, dyrektor teatru. Syn Zygmunta (2 I 1879 Opoczno – 14 VII 1966 Warszawa), prawnika, polityka, ministra spraw wewnętrznych w rządzie Władysława Grabskiego, i Zofii (1895–1985). Studiował aktorstwo (absolwent 1952) i reżyserię (absolwent 1956) w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie oraz historię sztuki na uniwersytecie tamże (1948–1950). W latach 1952–1953 aktor Teatru Ludowego w Warszawie, w 1953–1954 Teatru Narodowego tamże. Po uzyskaniu dyplomu reżyserskiego od 1956 na Wybrzeżu. W latach 1958–1960 dyrektor artystyczny Teatru Wybrzeże.
Przygotował na scenach Gdańska, Gdyni i Sopotu 17 premier, w tym polską prapremierę Szewców Witkacego, do której z powodów cenzuralnych ostatecznie nie doszło (1957). W odpowiedzi wystawił, z miesiąca na miesiąc, Zbrodnię i karę Dostojewskiego i Makbeta Shakespeare’a („rzecz złem zaczęta, tylko złem się krzepi”). Wyreżyserował polską prapremierę Ladacznicy z zasadami Sartre’a (zagrał rolę Freda) oraz Nosorożca Ionesco (zagrał Berengera). Realizacja zespołowa Pierwszego dnia wolności Kruczkowskiego (1960) (przedstawienie wyreżyserował wspólnie z Andrzejem Wajdą) ze Zbigniewem Cybulskim, Bogumiłem Kobielą, Edmundem Fettingiem i Zdzisławem Maklakiewiczem w głównych rolach – reprezentowała Polskę na paryskim Teatrze Narodów. Był to największy sukces teatru Wybrzeże w całej jego historii.
Jako dyrektor artystyczny zatrudniał najzdolniejszych reżyserów swojego pokolenia. Umożliwił debiut teatralny Andrzejowi Wajdzie (Kapelusz pełen deszczu Gazzo z legendarną rolą Zbigniewa Cybulskiego, 1959), doprowadził do współpracy z takiej klasy reżyserami, jak: Konrad Swinarski (Smak miodu Delaneya, 1959) czy Jerzy Goliński (Opera za trzy grosze Brechta, 1960).
Po opuszczeniu Gdańska kierował – jako dyrektor i kierownik artystyczny – m.in. Starym Teatrem w Krakowie (1963–1969) i Teatrem Powszechnym w Warszawie (1974–1989), który po śmierci Hübnera został nazwany jego imieniem. Obok Arnolda Szyfmana uznawany za najwybitniejszego w Polsce dyrektora teatrów. W 1970 wyreżyserował w teatrze Wybrzeże – jako wielkie intermedium – polską prapremierę scenicznej wersji Ulissesa Joyce’a, z popisowymi rolami Haliny Winiarskiej jako Molly i Stanisława Igara jako Leopolda, w historii wydarzeniowej przedstawienie wybitne. W 1967 w filmie Stanisława Różewicza Westerplatte zagrał rolę mjr. Henryka Sucharskiego. W 1986 jego sztukę Ludzie cesarza wyreżyserował Zdzisław Tobiasz w Teatrze Ateneum w Warszawie, w 1987 w Gdańsku Marek Okopiński i Adolf Weltschek w Starym Teatrze w Krakowie, w 1991 Danuta Szauer w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym w Koszalinie oraz w 2021 Jakub Cuman w Teatrze Polskiego Radia.
Jako aktor i reżyser współtwórca ponad 20 spektakli Teatru Polskiego Radia i prawie 50 Teatru Telewizji. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1965), Krzyżem Kawalerskim (1969) i Krzyżem Oficerskim (1978) Orderu Odrodzenia Polski, Medalem 40-lecia PRL (1986), Złotą Odznaką za zasługi dla Krakowa (1967), Orderem Stańczyka - za inscenizację Ulissesa według Joyce'a w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku. Laureat Nagrody Prezesa Rady Ministrów I stopnia (1979), Nagrody Ministra Kultury i Sztuki III stopnia za działalność kierowniczą i reżyserską (1967, 1977), Nagrody Miasta Krakowa (1968), pośmiertnie Nagrody im. Konrada Swinarskiego redakcji miesięcznika „Teatr” (1990) i Nagrody im. Stanisława Ignacego Witkiewicza za „Teatralną Książkę Roku” (1992).
Od 1950 mąż Mirosławy Dubrawskiej, ojciec Joanny (ur. 1956) zamężnej Wojciechowskiej, dr historii sztuki, marszanda, wieloletniej pracowniczki Instytutu Sztuki PAN, w 2013 inicjatorki założenia i członkini Rady Fundacji Teatru Myśli Obywatelskiej im. Zygmunta Hübnera. Pochowany wraz z żoną i rodzicami w grobie rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
