GUSTKOWICZ JAN, proboszcz kościoła św. Jadwigi Śląskiej, patron placu
| < Poprzednie | Następne > |
JAN WIKTOR GUSTKOWICZ (13 V 1906 Raciborsko koło Wieliczki – 6 II 1993 Gdańsk), proboszcz kościoła św. Jadwigi Śląskiej w Gdańsku–Nowym Porcie. Syn Stefana i Anny z domu Ptak. Po ukończeniu szkoły powszechnej i gimnazjum w Wieliczce, w latach 1927-1932 studiował na Uniwersytecie im. Jana Kazimierza we Lwowie, po czym wstąpił do miejscowego seminarium duchownego. Święcenia kapłańskie uzyskał 26 VI 1932. Był wikarym i katechetą w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego w Brzozdowcach (1932-1937), następnie w kościele św. Marii Magdaleny we Lwowie (1937-1942). Po wybuchu II wojny światowej i zajęciu Lwowa przez Rosjan działał aktywnie na rzecz pomocy Polakom zagrożonym zsyłką na Syberię, po zajęciu miasta przez Niemców od 1941 brał udział w tajnym nauczaniu. Poszukiwany, ukrywał się pod nazwiskiem Janowski, w 1943 będąc proboszczem w parafii w Sromowcach Wyżnych koło Czorsztyna, następnie przebywał w Krakowie i Warszawie. Uczestnik powstania warszawskiego, był kapelanem Armii Krajowej. Uniknął śmierci na Woli, ukryty przez żołnierza niemieckiego za ołtarzem w kościele, po upadku powstania w niewoli. Od 1945 nauczyciel religii w Gimnazjum i Liceum Spółdzielczym w Krakowie.
Za namową ks. Józefa Zator-Przytockiego od 1948 w Gdańsku, od 23 IV 1948 administrator, od 1951 proboszcz kościoła św. Jadwigi Śląskiej w Nowym Porcie (do emerytury w 1984, później emeryt-rezydent tamże). W latach 1969–1975 członek Kolegium Konsultorów Diecezji Gdańskiej oraz dziekan Dekanatu Gdańsk II (zniesionego w 1986). Od 1975 papieski kapelan honorowy (prałat). Od 17 IX 1978 kanonik honorowy Kapituły Katedralnej Gdańskiej, początkowo nie wyrażał zgody na przyjęcie godności, uległ poleceniu biskupa gdańskiego Lecha Kaczmarka.
Zasłużony w odbudowie kościoła i życia parafialnego w Nowym Porcie, otoczony powszechnym szacunkiem, słynął z ascetycznego trybu życia. W 1962, po decyzji władz państwowych o usunięciu krzyża z cmentarza na Westerplatte, przewieziony z jego inicjatywy i ukryty na plebanii, następnie wkopany wśród wysokich bzów na sąsiednim cmentarzu.
5 II 1995 w kościele św. Jadwigi odsłonięto poświęconą mu tablicę z popiersiem, od 1 VIII 1996 patron placu w Nowym Porcie (do 1945 Wilhelmplatz, po 1945 pl. Demokratów) z upamiętniająca go tablicą, jego imieniem nazwany został Klub Duszpasterstwa Ludzi Morza przy parafii św. Jadwigi. Pochowany na cmentarzu w Nowym Porcie.
