BAYSTRUP PETER, kaznodzieja kościoła Bożego Ciała
| < Poprzednie | Następne > |
PETER BAYSTRUP (1671 Gdańsk – pochowany 28 X 1713 Gdańsk), kaznodzieja kościoła Bożego Ciała. Syn pochodzącego ze Flensburga (Schleswig-Holstein, wówczas Dania) kupca Petera (pochowany 7 VIII 1705 w kościele św. Trójcy), od 11 V 1662 posiadającego kupieckie obywatelstwo Gdańska, i Catheriny (pochowana tamże 16 VI 1695). Brat m.in. Nathanaela (pochowany tamże 12 XI 1739), od 26 II 1726 także posiadającego kupieckie obywatelstwo Gdańska (otrzymał je jako tzw. Bürger-Kind, dziecko gdańskich obywateli).
W październiku 1678 zapisany został do czwartej (obecnie drugiej) klasy gdańskiego Gimnazjum Akademickiego, uczył się pod opieką profesorów Friedricha Christiana Büchera (ojca pastora Christiana Bernharda Büchera) oraz Johanna Christopha Rosteuschera. W 1689 ukończył Gimnazjum Akademickie w Toruniu i od tego roku studiował teologię na uniwersytecie w Wittenberdze, w 1692 magister filozofii.
W 1700 został kaznodzieją w Juszkowie pod Gdańskiem, od 1709 do śmierci w kościele Bożego Ciała w Gdańsku. Ze składek parafian malarz Pilipp Sauerland (gdańszczanin, kształcony w Berlinie, od 1714 czynny we Wrocławiu), namalował jego portret (jedyny znany z okresu gdańskiej działalności malarza). Na portrecie umieszczono m.in. innymi globus i w dalszym tle mapę, oddające naukowe zainteresowania zmarłego oraz wskazujący na jego kontakty list do francuskiego kaznodziei. Portret wisiał w północno-wschodniej części nawy północnej kościoła Bożego Ciała, od 1972 w Muzeum Narodowym w Gdańsku. Poświęcona mu inskrypcja głosilła: Sei still und schaue an den Mann von grossen Gaben, Es steht ein Lehrer hier, der Müde konnte laben, Und freche Sünder rühren, dass Thränen mussten fliessen. Sein Bild niszeige hier, was andere von ihm wissen.
Pochowany w rodzinnym grobie w kościele św. Trójcy. 23 III 1716 w domu przy Vorstädtischer Graben (ul. Podwale Przedmiejskie), w którym mieszkał, odbyła się licytacja pozostawionego przez niego księgozbioru.
Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. II, s. 251; t. VII, s. 283, 411.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 236.
Drost Willy, Kunstdenkmäler der Stadt Danzig, Bd. 3, Stuttgard 1959, s. 248.
Jaśniewicz Aleksandra, Portret Petera Baystrupa, w: Gdańsk protestancki w epoce nowożytnej, t. II, Gdańsk 2017, s. 175.
Rhesa Ludwig, Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation an den evangelischen Kirchen in Westpreuszen angestellten Predigern, Königsberg 1834, s. 70.
Reinhold Hugo, Danzigs Inschriften, Daznig 1899, s. 34.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.-18. Jahrhundert, Klausdorf/Schwentine 1986-1992, Bd. 2, 65.
