JEDWABSKI WOJCIECH ANTONI, działacz polonijny
| < Poprzednie | Następne > |
WOJCIECH ANTONI JEDWABSKI (28 XI 1890 Lalkowy koło Starogardu – 26 II 1967 Gdańsk), działacz polonijny, posiadał obywatelstwo II Wolnego Miasta Gdańska. Syn Jana i Heleny. W rodzinnej miejscowości ukończył szkołę powszechną i nauczył się kowalstwa. Od 1908 pracował w Gdańsku, w walcowni na Ostrowiu. Po wypadku w wojsku w 1909 uznany za inwalidę, oprócz przyznanej renty otrzymał pracę w gdańskim sądownictwie, następnie do 1919 w Stoczni Schichaua.
Po zakończeniu I wojny światowej należał do Rady Ludowej w Gdańsku. Na przełomie 1918/1919 brał udział w powstaniu wielkopolskim. Obok Franciszka Kubacza i Bonifacego Łangowskiego podczas negocjacji nad konwencją polsko-gdańską w Paryżu reprezentował Polonię gdańską.
Był prezesem gdańskiego oddziału Narodowej Partii Robotniczej (1920–1922) i wiceprezesem pozostającego pod jej wpływem Zjednoczenia Zawodowego Polskiego. Należał do inspiratorów powołania Gminy Polskiej i współorganizatorów Gdańskiej Macierzy Szkolnej, powstania Domu Polskiego przy ul. Wałowej, Towarzystwa Śpiewaczego „Moniuszko”, budowy boiska sportowego, którym następnie dysponował Klub Sportowy Gedania. W 1919 wybrany do Rady Miejskiej, poseł do Volkstagu I i II kadencji (1920–1923 i 1924–1927). Od 1908 członek, a w latach 1923–1925 prezes Okręgu I Gdańskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Od 1 X 1925 do 1939 pracował w Dyrekcji Kolei, w końcowym okresie w Oddziale Ruchowo-Handlowym. Był prezesem Zjednoczenia Kolejarzy Polskich, w 1926 był członkiem Towarzystwa Śpiewu Kościelnego Cecylia w Gdańsku. Aresztowany 1 IX 1939, przetrzymywany był w Victoriaschule i w obozie dla Polaków w Nowym Porcie, od stycznia więzień w obozie Stutthof i obozach koncentracyjnych w Sachsenhausen, Mauthausen-Gusen, Dachau, uwolniony 29 IV 1945.
Po leczeniu w Lubece od września 1946 w Polsce. 20 X 1946 był członkiem komitetu organizacynego Zjazdu i Kongresu Polaków Autochtonów Województwa Gdańskiego byłych Członków Gminy Polskiej Związku Polaków w Gdańsku i Członków Związku Polaków w Niemczech (zob.
weryfikacja narodowościowa po II wojnie światowej). Kierownik działu w Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Gdańsku, w latach 1946–1965 członek Miejskiej Rady Narodowej, od 1957 członek Prezydium, od 1958 członek Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Do 1959 prezes Zarządu Obwodu Gdańskiego Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich, następnie członek Komisji Rewizyjnej. Wiceprezes gdańskiego zarządu okręgu ZBoWiD. Członek PZPR.
Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Oficerskim OOP, Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, Medalem 10-lecia PRL, odznaką „Za zasługi dla Gdańska”, „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”, Odznaką Tysiąclecia. Żonaty był z Franciszką (zm. 22 VII 1982). Pochowany w Alei Zasłużonych na cmentarzu Srebrzysko.
