WYBICKI JÓZEF, działacz gdańskiej Polonii
| < Poprzednie | Następne > |
JÓZEF WYBICKI (3 XI 1866 Niewierz koło Brodnicy – 28 IV 1929 Toruń), lekarz, działacz społeczny i polityczny. Pochodził z rodziny generała Józefa Wybickiego (pradziadek był bratem stryjecznym generała). Syn Michała i Heleny z domu Sulerzyskiej (zm. 25 IX 1915 Gdańsk). Maturę zdał w 1888 w gimnazjum w Brodnicy, medycynę studiował na uniwersytetach we Wrocławiu, Berlinie i Lipsku, gdzie w 1895 uzyskał doktorat.
W latach 1895–1920 lekarz pediatra w Gdańsku, mieszkał przy Langgasse 9 (ul. Długa), praktykę prowadzi przy Reitbahn 3 (ul. Bogusławskiego). Okresowo współpracował ze szpitalem Najświętszej Maryi Panny. Podczas I wojny światowej, w okresie 1914–1918, zmobilizowany, był lekarzem wojskowym w Gdańsku.
W latach 1918–1920 był przywódca gdańskiej Polonii. Od grudnia 1918 gdański podkomisarz Naczelnej Rady Ludowej z Poznania ( Podkomisariat Naczelnej Rady Ludowej w Gdańsku), w 1919 komisarz na teren Pomorza, kierował tajnymi przygotowaniami do zbrojnego przywrócenia Macierzy Gdańskiej z Pomorza. W lutym 1920 roku na czele delegacji gdańskich Polaków witał na Dworcu Głównym generała Józefa Hallera, przekazał dwa pierścienie, które 10 II 1920 roku posłużyły w Pucku do symbolicznych zaślubin Polski z morzem. Od lata 1920 do października 1921 i ponownie od kwietnia 1922 do śmierci w 1929 starosta pomorski, organizator polskiej administracji na terenie województwa pomorskiego. Od października 1921 do kwietnia 1922 minister byłej dzielnicy pruskiej. Z racji pełnionej funkcji od 1 VII 1920 mieszkał w Toruniu.
Kawaler Krzyża Virtuti Militari V klasy oraz Komandorii z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski II klasy, Kawaler Krzyża Rycerskiego św. Grzegorza i Krzyża Organizacji Wojskowej Pomorza, Szambelan Jego Świątobliwości Papieża Piusa XI. Zmarł po ataku serca podczas patriotycznej manifestacji w Toruniu, pochowany w grobowcu rodzinnym w Mszanie koło Brodnicy.
Żonaty był z Janiną z Chełmickich (24 VIII 1872 Okalewo koło Rypina – 13 XI 1934 Warszawa), między innymi współorganizatorką Polskiego Czerwonego Krzyża w Gdańsku, w 1919 w Starogardzie i Tczewie, wiceprezeską Prezydium Zarządu Okręgu Pomorskiego PCK, pierwszą przewodniczącą Polskiego Białego Krzyża w Toruniu. Ojciec Marii (zm. 1968 Toruń), od 1928 Chełmickiej, podczas II wojny światowej aresztowanej 19 III 1940, przetrzymywanej w więzieniu w Berlinie-Charlottenburgu, od styczniu 1941 w KL w Raivensfarück.
