WOJNARSKI JAN, działacz polityczno-społeczny, patron gdańskiej ulicy
| Linia 4: | Linia 4: | ||
'''JAN WOJNARSKI''' (18 VII 1913 Kraków – 21 IV 1994 Kraków), działacz polityczny. Syn malarza i grafika Jana (1 XII 1879 – 14 X 1937), profesora krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, i Kazimiery z domu Musiałowicz. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego i Szkoły Podchorążych we Włodzimierzu Wołyńskim. Uczestnik kampanii 1939 roku. <br/><br/> | '''JAN WOJNARSKI''' (18 VII 1913 Kraków – 21 IV 1994 Kraków), działacz polityczny. Syn malarza i grafika Jana (1 XII 1879 – 14 X 1937), profesora krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, i Kazimiery z domu Musiałowicz. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego i Szkoły Podchorążych we Włodzimierzu Wołyńskim. Uczestnik kampanii 1939 roku. <br/><br/> | ||
Do Gdańska przybył 8 IV 1945 roku wraz z bratem Krzysztofem, zamieszkał w [[OLIWA | Oliwie]] przy ul. Krzywoustego 15. Początkowo był zastępcą „tymczasowego burmistrza miasta Oliwy” Hermana Klatta (pochodzącego z Łodzi mieszkańca Oliwy, tłumacza przy Armii Czerwonej) w Tymczasowym Zarządzie Miejskim Gdańsk-Oliwa, utworzonym w kwietniu z polecenia Komendantury Wojennej Armii Czerwonej. Używał tytułu „tymczasowy zastępca burmistrza miasta Oliwy”, zajmował się sprawami organizacyjnymi i ogólnymi. Po aresztowaniu 3 V 1945 Hermana Klatta (figurował na liście osób mających drugą grupę narodowościową, zob. [[NIEMIECKA LISTA NARODOWOŚCIOWA | Niemiecka Lista Narodowościowa]]) przejął jego funkcję. Był tytułowany „występującym w charakterze reprezentanta Zarządu Miejskiego miasta Gdańsk w zakresie zleconych spraw lokalnych przedmieścia Oliwy”. W sprawozdaniu z sierpnia 1945 roku (za okres od kwietnia do lipca) oświadczył: „skomplikowany ten tytuł odpowiadał dawnemu popularnemu burmistrzowi i trudno się dziwić, że […] szereg nieuświadomionych stron nazywało mnie [tak] nieprzepisowo, a co gorsze, tytułowano mnie w ten niewłaściwy sposób na piśmie, w związku z czym miałem wiele przykrości”. <br/><br/> | Do Gdańska przybył 8 IV 1945 roku wraz z bratem Krzysztofem, zamieszkał w [[OLIWA | Oliwie]] przy ul. Krzywoustego 15. Początkowo był zastępcą „tymczasowego burmistrza miasta Oliwy” Hermana Klatta (pochodzącego z Łodzi mieszkańca Oliwy, tłumacza przy Armii Czerwonej) w Tymczasowym Zarządzie Miejskim Gdańsk-Oliwa, utworzonym w kwietniu z polecenia Komendantury Wojennej Armii Czerwonej. Używał tytułu „tymczasowy zastępca burmistrza miasta Oliwy”, zajmował się sprawami organizacyjnymi i ogólnymi. Po aresztowaniu 3 V 1945 Hermana Klatta (figurował na liście osób mających drugą grupę narodowościową, zob. [[NIEMIECKA LISTA NARODOWOŚCIOWA | Niemiecka Lista Narodowościowa]]) przejął jego funkcję. Był tytułowany „występującym w charakterze reprezentanta Zarządu Miejskiego miasta Gdańsk w zakresie zleconych spraw lokalnych przedmieścia Oliwy”. W sprawozdaniu z sierpnia 1945 roku (za okres od kwietnia do lipca) oświadczył: „skomplikowany ten tytuł odpowiadał dawnemu popularnemu burmistrzowi i trudno się dziwić, że […] szereg nieuświadomionych stron nazywało mnie [tak] nieprzepisowo, a co gorsze, tytułowano mnie w ten niewłaściwy sposób na piśmie, w związku z czym miałem wiele przykrości”. <br/><br/> | ||
| − | Mimo to dążył do usamodzielnienia Oliwy, uważając, że władze Gdańska nie są jeszcze zdolne do administrowania rozległym obszarem. Doprowadził do pierwszych akcji wysiedleńczych z Oliwy (do 25 czerwca – 2500 osób pochodzenia niemieckiego, głównie z obecnych ulic Poznańskiej i Majdera). Był autorem pierwszego planu Oliwy z polskimi nazwami ulic, wydanego 2 IX 1945 roku. Po ustaleniu jesienią 1945 | + | Mimo to dążył do usamodzielnienia Oliwy, uważając, że władze Gdańska nie są jeszcze zdolne do administrowania rozległym obszarem. Doprowadził do pierwszych akcji wysiedleńczych z Oliwy (do 25 czerwca – 2500 osób pochodzenia niemieckiego, głównie z obecnych ulic Poznańskiej i Majdera). Był autorem pierwszego planu Oliwy z polskimi nazwami ulic, wydanego 2 IX 1945 roku. Po ustaleniu jesienią 1945 [[ADMINISTRACYJNY PODZIAŁ I TERYTORIALNY ROZWÓJ GDAŃSKA | granic administracyjnych Gdańska]] zrezygnował z urzędu i podjął pracę w porcie w Gdyni. <br/><br/> |
Z chwilą powołania w 1950 roku Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (PTTK) został prezesem zarządu okręgu gdańskiego, w latach 1957–1968 był członkiem Komisji Krajoznawczej Zarządu Głównego PTTK, założycielem biblioteki w Klubie Turysty przy ul. Długiej 45. Opracował między innymi koncepcję przebiegu 23 szlaków turystyki pieszej, obejmującej zarówno okolice Gdańska, jak i całego Pomorza Wschodniego (częściowo z sąsiednimi województwami: olsztyńskim, bydgoskim i koszalińskim). W latach 1963–1970 (kiedy przeszedł na emeryturę) pracował w Wojewódzkim Ośrodku Informacji Turystycznej w Krakowie. <br/><br/> | Z chwilą powołania w 1950 roku Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (PTTK) został prezesem zarządu okręgu gdańskiego, w latach 1957–1968 był członkiem Komisji Krajoznawczej Zarządu Głównego PTTK, założycielem biblioteki w Klubie Turysty przy ul. Długiej 45. Opracował między innymi koncepcję przebiegu 23 szlaków turystyki pieszej, obejmującej zarówno okolice Gdańska, jak i całego Pomorza Wschodniego (częściowo z sąsiednimi województwami: olsztyńskim, bydgoskim i koszalińskim). W latach 1963–1970 (kiedy przeszedł na emeryturę) pracował w Wojewódzkim Ośrodku Informacji Turystycznej w Krakowie. <br/><br/> | ||
8 IX 2006 roku przy ul. Obrońców Westerplatte 34 (budynek biblioteki publicznej) odsłonięto tablicę pamiątkową z nie do końca poprawnym napisem (pominięto Hermana Klatta): „W TYM BUDYNKU W ROKU 1945 UTWORZONO / PIERWSZĄ / PLACÓWKĘ ADMINISTRACJI POLSKIEJ / KTÓREJ ORGANIZATOREM BYŁ / JAN WOJNARSKI / ZASŁUŻONY DZIAŁACZ PTTK” (uroczystości towarzyszyło otwarcie wystawy malarstwa i grafiki Jana Wojnarskiego ojca). Jego imię nosi ulica w [[MATARNIA | Matarni]]. {{author: MrGL}} {{author: BŚ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | 8 IX 2006 roku przy ul. Obrońców Westerplatte 34 (budynek biblioteki publicznej) odsłonięto tablicę pamiątkową z nie do końca poprawnym napisem (pominięto Hermana Klatta): „W TYM BUDYNKU W ROKU 1945 UTWORZONO / PIERWSZĄ / PLACÓWKĘ ADMINISTRACJI POLSKIEJ / KTÓREJ ORGANIZATOREM BYŁ / JAN WOJNARSKI / ZASŁUŻONY DZIAŁACZ PTTK” (uroczystości towarzyszyło otwarcie wystawy malarstwa i grafiki Jana Wojnarskiego ojca). Jego imię nosi ulica w [[MATARNIA | Matarni]]. {{author: MrGL}} {{author: BŚ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | ||
Wersja z 08:45, 23 lut 2021
JAN WOJNARSKI (18 VII 1913 Kraków – 21 IV 1994 Kraków), działacz polityczny. Syn malarza i grafika Jana (1 XII 1879 – 14 X 1937), profesora krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, i Kazimiery z domu Musiałowicz. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego i Szkoły Podchorążych we Włodzimierzu Wołyńskim. Uczestnik kampanii 1939 roku.
Do Gdańska przybył 8 IV 1945 roku wraz z bratem Krzysztofem, zamieszkał w Oliwie przy ul. Krzywoustego 15. Początkowo był zastępcą „tymczasowego burmistrza miasta Oliwy” Hermana Klatta (pochodzącego z Łodzi mieszkańca Oliwy, tłumacza przy Armii Czerwonej) w Tymczasowym Zarządzie Miejskim Gdańsk-Oliwa, utworzonym w kwietniu z polecenia Komendantury Wojennej Armii Czerwonej. Używał tytułu „tymczasowy zastępca burmistrza miasta Oliwy”, zajmował się sprawami organizacyjnymi i ogólnymi. Po aresztowaniu 3 V 1945 Hermana Klatta (figurował na liście osób mających drugą grupę narodowościową, zob. Niemiecka Lista Narodowościowa) przejął jego funkcję. Był tytułowany „występującym w charakterze reprezentanta Zarządu Miejskiego miasta Gdańsk w zakresie zleconych spraw lokalnych przedmieścia Oliwy”. W sprawozdaniu z sierpnia 1945 roku (za okres od kwietnia do lipca) oświadczył: „skomplikowany ten tytuł odpowiadał dawnemu popularnemu burmistrzowi i trudno się dziwić, że […] szereg nieuświadomionych stron nazywało mnie [tak] nieprzepisowo, a co gorsze, tytułowano mnie w ten niewłaściwy sposób na piśmie, w związku z czym miałem wiele przykrości”.
Mimo to dążył do usamodzielnienia Oliwy, uważając, że władze Gdańska nie są jeszcze zdolne do administrowania rozległym obszarem. Doprowadził do pierwszych akcji wysiedleńczych z Oliwy (do 25 czerwca – 2500 osób pochodzenia niemieckiego, głównie z obecnych ulic Poznańskiej i Majdera). Był autorem pierwszego planu Oliwy z polskimi nazwami ulic, wydanego 2 IX 1945 roku. Po ustaleniu jesienią 1945 granic administracyjnych Gdańska zrezygnował z urzędu i podjął pracę w porcie w Gdyni.
Z chwilą powołania w 1950 roku Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (PTTK) został prezesem zarządu okręgu gdańskiego, w latach 1957–1968 był członkiem Komisji Krajoznawczej Zarządu Głównego PTTK, założycielem biblioteki w Klubie Turysty przy ul. Długiej 45. Opracował między innymi koncepcję przebiegu 23 szlaków turystyki pieszej, obejmującej zarówno okolice Gdańska, jak i całego Pomorza Wschodniego (częściowo z sąsiednimi województwami: olsztyńskim, bydgoskim i koszalińskim). W latach 1963–1970 (kiedy przeszedł na emeryturę) pracował w Wojewódzkim Ośrodku Informacji Turystycznej w Krakowie.
8 IX 2006 roku przy ul. Obrońców Westerplatte 34 (budynek biblioteki publicznej) odsłonięto tablicę pamiątkową z nie do końca poprawnym napisem (pominięto Hermana Klatta): „W TYM BUDYNKU W ROKU 1945 UTWORZONO / PIERWSZĄ / PLACÓWKĘ ADMINISTRACJI POLSKIEJ / KTÓREJ ORGANIZATOREM BYŁ / JAN WOJNARSKI / ZASŁUŻONY DZIAŁACZ PTTK” (uroczystości towarzyszyło otwarcie wystawy malarstwa i grafiki Jana Wojnarskiego ojca). Jego imię nosi ulica w Matarni.
