UNIMOR

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Nowa hala montażowa Unimoru, 1962
1.000.000 telewizor wyprodukowany w Unimorze

UNIMOR, ul. Rzeźnicka 54/56. W początkach 1957 na szczeblu centralnym w Warszawie zapadła decyzja o budowie fabryki produkującej telewizory, rozważano umieszczenie jej we Wrocławiu lub w Gdańsku, wybrano drugą opcję. 1 II 1957 powstały Gdańskie Zakłady Radiowe T-18. Pierwszą siedzibę nowy zakład znalazł w czterech pokojach wynajmowanych w budynku Oddziału Narodowego Banku Polskiego przy ul. Okopowej 1, w kwietniu 1957 pracowały w nich cztery osoby (między innymi dyrektor, główny księgowy, główny inżynier), w listopadzie – 10, docelowo liczono na zatrudnienie 2500 osób.

W tym samym roku Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku przekazało na potrzeby tworzonego zakładu pozyskane od Marynarki Wojennej koszary przy ul. Rzeźnickiej. Alternatywnie rozważano wybudowanie siedziby w rejonie ul. Polanki (optował za tym Wojewódzki Zarząd Architektury i Budownictwa, głównym przeciwnikiem umieszczenia w koszarach był prof. Władysław Czerny), przeważyły niższe koszty adaptacji koszar niż budowy gmachów na „dziewiczym” terenie i tym samym oddalenie produkcji o najmniej trzy lata.

1 IX 1957 ruszyła produkcja przygotowawcza (wyrób narzędzi i oprzyrządowania). 1 V 1958 wyprodukowano pierwszą serię 10 telewizorów „Belweder” (o 14 calowym ekranie) na licencji Warszawskich Zakładów Telewizyjnych, do końca roku (będącego nadal okresem organizacji produkcji i szkoleń) – około 2.000 sztuk. Zakład zatrudniał w pierwszym roku produkcji 1000 osób, w tym 150 inżynierów i techników. W 1959 wyprodukowano 13.242 telewizory, w 1960 – 42.492. Wiosną 1959 dobudowano do gmachu głównego nowe skrzydło (kubatura: 33.500 m³), przeznaczone dla głównej linii produkcyjnej własnej konstrukcji telewizorów marki Neptun (produkowany od 1959, różne serie i typy, ekrany od 14 do 24 cali, odbiorniki czarno-białe i – od 1980 – kolorowe).

W 1960 oddano drugie ze skrzydeł (kubatura: 36.000 m³). W 1959 rozpoczęto produkcję (małoseryjną) radiolinii stosowanych w stacjach nadawczych i przekaźnikowych telewizji, eksportowanych do ZSRR i na Węgry. Produkowano telewizory Neptun i Szmaragd, w 1962 wprowadzono do produkcji jednokanałowe (kanał odbioru był różny dla poszczególnych województw, odbiornik dla Gdańska nie działał w innych miastach wojewódzkich) telewizory „Pegaz” (14 cali, znacznie lżejszy od poprzednich – 16 kg), opracowane przez własne biuro projektowe pod kierunkiem inż. Zenona Grzelaka. Od 1964 produkowano 10-kanałowy Zefir o 17-calowym ekranie, od 1967 „Atol” (19-calowy) i „Alga” (14-calowy). 30 XI 1964 taśmę opuścił półmilionowy odbiornik telewizyjny wyprodukowany w zakładach, 6 XII 1972 dwumilionowy odbiornik typu Neptun, w styczniu 1980 - czteromilionowy. Od 1980 produkowano telewizory kolorowe „Jowisz”.

Od 1966, zmniejszając produkcję telewizorów (przekazując ją stopniowo Zakładom im. Kasprzaka w Warszawie), wprowadzono do produkcji nowe urządzenia: radiostacje szalupowe i pokładowe, nowe typy radiolinii. W 1969 przedsiębiorstwo przemianowano na Gdańskie Zakłady Elektroniczne Unimor. Podstawę produkcji stanowiły od 1959 odbiorniki telewizyjne (6 XI 1976 zszedł z taśmy trzymilionowy 24-calowy odbiornik czarno-biały typu „Neptun 624” – 24 calowy) oraz (małoseryjnie) elektroniczna aparatura morska. Od początku lat 70. XX wieku rozszerzono produkcję urządzeń małoseryjnych o urządzenia lotnicze: radiostacje pokładowe, szybowcowe, samolotowe i lotniskowe dla potrzeb cywilnych i wojskowych.

W latach 80. XX wieku utworzono filie w Tczewie i Pelplinie, w Gdańsku nabyto tereny na Biskupiej Górce ( Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna), przy ul. Trzy Lipy powstał nowy zakład, składający się z galwanizerni, lakierni, hali wtryskarek produkujących detale z tworzy sztucznych oraz hali produkcyjnej, gdzie odbywał się montaż na sześciu nowych taśmach montażowych gotowych odbiorników TV (obecnie w tym miejscu Centrum Handlowe „Morena” Carrefour). W dawnej siedzibie przy ul. Rzeźnickiej 54/56, gdzie zlikwidowano cztery stare taśmy montażowe gotowych odbiorników TV, mieściła się dyrekcja, biura projektowe, narzędziownia, produkcja małoseryjna i wojskowa (przeniesiona na początku lat 90. XX wieku do Kokoszek, ul. Budowlanych 46C), magazyny i produkcja modułów TV. Jeszcze w czerwcu 1992 prezentowano nowy model 21-calowego telewizora z płaskim kineskopem „Unimor Siesta” (SIEmens STAndard), jednak przemiany gospodarcze tego okresu spowodowały, że w 1993 roku zakłady, zatrudniające 3200 osób, miały 200 mld zł długu, kontrahenci występowali o ogłoszenie jego upadłości. Sytuację na krótko poprawiła ugoda z wierzycielami w październiku 1993. W kwietniu 1994 jako pierwsze na Wybrzeżu przedsiębiorstwo uzyskało godło promocyjne „Teraz Polska”. W listopadzie 1994 sprywatyzowane jako Gdańskie Zakłady Elektroniczne Unimor SA.

W 1996 na bazie działów: narzędziownia, tłocznia, wtryskarnia i modelarnia utworzono Unimor. Zakład Usług Mechaniczno-Technicznych sp. z o.o. (pod dawnym adresem), z 51,64% udziałów Skarbu Państwa i 33,2% Unimoru SA, który przejął produkcję detali i narzędzi do produkowanych przez Unimor SA wyrobów elektroniki profesjonalnej i odbiorników telewizyjnych. Ostatni telewizor zszedł z taśmy produkcyjnej 19 XII 1997. Mimo przestawienia produkcji między innymi na potrzeby przemysłu samochodowego, nowych form wtryskowych do produkcji elementów wyposażenia łazienek, AGD, stolarki budowlanej, szyb itd. spółka w 2002 upadła (od 2004 w budynku przy ul. Rzeźnickiej mieści się Urząd Skarbowy, od strony placu Wałowego – Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, od ul. Żabi Kruk i częściowo ul. Rzeźnickiej – do 2015 Wyższa Szkoła Bankowa). 1 II 1997 wydział produkcji małoseryjnej Unimoru SA przekształcono w spółkę Unimor Radiocom (Kokoszki, ul. Budowlanych 46C), producenta sprzętu łączności (radiostacje) dla lotnictwa i marynarki, nadajników radiowych dla radiotelefonii i radiotelegrafii, anten i przekaźników antenowych. W 2007 i 2010 Ministerstwo Skarbu Państwa bezskutecznie szukało nabywcy na posiadane 51,64% akcji spółki, w 2013 postawiono ją w stan upadłości likwidacyjnej.

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania