Tekst źródłowy strony TURGE JOHANN CARL, organista, skrzypek, organizator koncertów

{{web}}
[[File: Turge_sylweta.jpg |thumb| Podobizna Johanna Carla Turge w formie silhouette]]
[[File:Johann_Carl_Turge.png|thumb|Johann Carl Turge, kantata na uroczystość wprowadzenia Johanna Christopha Heinricha Vogta na urząd drugiego diakona w [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA | kościele św. Jana]] 10 IV 1796]]
'''JOHANN CARL TURGE''' (1758 – 20 XI 1799 Gdańsk), organista, skrzypek, altowiolista, organizator koncertów, prawdopodobnie syn Franza Carla Turgego, artylerzysty gdańskiego garnizonu. W latach 1780–1795 drugi organista [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA | kościoła św. Jana]], od 1793 także kantor, od 1796 kierownik muzyczny (Musik-Direktor). Od 1781 organizował cykle koncertów, najczęściej w zamkniętych przestrzeniach gdańskich kamienic i ogrodów, m.in. w domu handlarza winem Jeana L. Bohona przy Heilige-Geist-Gasse (ul. św. Ducha). W programach umieszczał [[KANTATA | kantaty]], na przykład Carla H. Grauna, Josepha Haydna, ''Die Maurerfreude'' Wolfganga Amadeusza Mozarta (1787) i utwory instrumentalne. Wykonawcami byli zarówno muzycy miejscy i cechowi, znani wirtuozi z zagranicy; nie brakowało również amatorów, w tym tzw. cudownych dzieci. Występował w nich również jako skrzypek i altowiolista. W sierpniu 1788 zorganizował cykl koncertów, w kościołach: [[KOŚCIÓŁ ŚW. PIOTRA I PAWŁA | św. Piotra i Pawła]], św. Jana, [[KOŚCIÓŁ ŚW. MIKOŁAJA| św. Mikołaja]] oraz [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | Najświętszej Marii Panny]] występował Georg Joseph Vogler, organista, kompozytor i teoretyk muzyki, współczesnym znany jako Abbé Vogler.<br/><br/>
Tworzył także muzykę okolicznościową, którą np. uświetniono 10 IV 1796 uroczystość wprowadzenia [[VOGT JOHANN CHRISTOPH HEINRICH, pastor kościoła św. Jana | Johanna Christopha Heinricha Vogta]] na urząd drugiego diakona kościoła św. Jana (''Auf Gott, und nicht auf meinen Rath'', Danzig 1796). Część tej kantaty wykazuje tekstowe powinowactwo z chórem pochodzącym z tragedii ''Athalia'' według Racine’a w opracowaniu Carla Friedricha Cramera, z muzyką Johanna Abrahama Petera Schulza (1747-1800), w latach 1787–1795 nadwornego kapelmistrza w Kopenhadze. Nie bez znaczenia był fakt, że Truge w 1788 przygotował i zaprezentował, w ramach organizowanych przez siebie koncertów, właśnie gdańską prapremierę ''Athalii''. W związku z licznymi prośbami dzieło Schulza zostało ponownie także zaprezentowane 18 IV 1796.<br/><br/>
Podstaw muzyki uczył m.in. Carla F.G. Leubego, syna nauczyciela w [[SZKOŁA ŚW. PIOTRA I PAWŁA | szkole św. Piotra]] (znanego ze zbierania historycznych dokumentów do dziejów tej szkoły), późniejszego ucznia [[KLÜGLING FRIEDRICH AUGUST | Friedricha Augusta Klüglinga]]. Pochowany w kościele św. Jana. W 1800, w „Allgemeine Musikalische Zeitung“ (Jg. 2 (2 X 1799 – 24 IX 1800), nr 17, szp. 299) zamieszczono poświęcone mu wspomnienie pośmiertne. {{author: JMM}}{{author: JANSZ}}<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/>

'''Bibliografia''':<br/>
Eitner R., ''Biographisch-Bibliographisches Quellen-Lexikon der Musiker und Musikgelehrten der christlichen Zeitrechnung bis zur Mitte des neunzehnten Jahrhunderts'', Leipzig 1900–1904<br/>
Rauschning H., ''Geschichte der Musik und Musikpflege in Danzig. Von den Anfängen bis zur Auflösung der Kirchenkapellen, Quellen und Darstellungen zur Geschichte Westpreußens, Kommisionsverlag Danziger Verlagsgesellschaft'', Danzig 1931<br/>
Kociumbas P., ''Słowo miastem przepojone. Kantata okolicznościowa w osiemnastowiecznym Gdańsku'', Wrocław 2009<br/>
Kociumbas P., ''Repertuar kantat pogrzebowych ze zbiorów danej biblioteki przy kościele św. Jana w Gdańsku'', w: ''Kościół św. Jana w Gdańsku. W kręgu kultury sepulkralnej'', red. J. Szczepański, Gdańsk 2012 [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]