Szkoła św. Piotra i Pawła na Starym Przedmieściu wybudowana w latach 1848-1850 przy ul. Żabi Kruk 48, według stanu z około 1935
Szkoła św. Piotra i Pawła przy Hansaplatz (ul. Wały Piastowskie)
Szkoła św. Piotra i Pawła przy Hansaplatz (ul. Wały Piastowskie), widok od dziedzińca, lata 20. XX wieku
Richard Fricke, dyrektor szkoły św. Piotra i Pawła (1898–1901) i
szkoły św. Jana (1901–1925)
SZKOŁA ŚW. PIOTRA I PAWŁA (Petrischule; od 15 I 1818: Oberrealschule zu St. Petri und Pauli). Początkowo parafialna przy kościele św. Piotra i Pawła na Starym Przedmieściu. Wzmiankowana od 1436 roku, kiedy Rada Miejska powołała w niej stałego nauczyciela w miejsce dotychczas dochodzących. W 1457 zwana już starą szkołą (der alden Schulen), po wschodniej stronie kościoła przy ul. św. Piotra.
W okresie reformacji szkoła gminy reformowanej. Od 1564 roku w nowym budynku powstałym z funduszy zapisanych w testamencie przez pastora Valentinusa Ernestusa. W 1640 otrzymała kolejny nowy budynek na terenie dawnego cmentarza przykościelnego. Z kierujących szkołą rektorów Johannes Friedrich Starckius, poprzednio rektor liceum w Kiejdanach (u rodziny Radziwiłłów), w 1669 dostał z zapisu testamentowego rajcy Heinricha Schwarzwalda poważny księgozbiór (około 3 tysiące tomów) i zbiór numizmatów. Wenceslaus Gerson Brosius (Wacław Brożek) był autorem podręcznika do nauki języka polskiego i polskich utworów okolicznościowych. W 1776 roku, wraz ze szkołami Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. Jana, uznana została za najlepszą w Gdańsku szkołę parafialną; pracowało w niej 5 nauczycieli, naukę pobierało 70 uczniów.
Do 1818 szkoła łacińska, 15 I 1818 przekształcona została w szkołę realną dla chłopców, początkowo 4-letnią, od 1832 – 6-letnią. 1 XI 1828 powiększona o kolejny nowy budynek (także na terenie byłego przykościelnego cmentarza). Za dyrekcji dr.
Johanna Friedricha Höpfnera (1826–1832) uznawana za najlepszą szkołę w Gdańsku. Na mocy układu z 1838 roku między władzami miasta a emerytami gminy reformowanej ustalono, że starsze budynki szkolne i mieszkania nauczycielskie będą utrzymywane przez emerytów, a pozostałe potrzeby, jak na przykład wynagrodzenie nauczycieli, będą zaspokajane w równych częściach przez gminę reformowaną oraz przez gminę miejską.
W latach 1848–1850 wybudowano przy ul. Żabi Kruk 48-49 nowy obiekt szkolny (po 1945 przez ten teren poprowadzono przedłużenie ul. Toruńskiej w stronę ul. Okopowej). Oddany 15 X 1850, składał się z 7 izb lekcyjnych, holu (miejsce zebrań uczniów), gabinetów: chemicznego, fizycznego, przyrodniczego, sali do nauki rysunków, ogródka botanicznego. Od tego momentu pod wyłącznym patronatem miasta. Zabudowę z roku 1640 rozebrano, w budynku z 1828 uruchomiono szkołę elementarną (od 1879 w nowym budynku szkoła podstawowa dla chłopców). Zniszczona 8 VIII 1857 przez pożar rejonu ul. Żabi Kruk, Lastadia i Toruńskiej; zajęcia przeniesiono do Zielonej Bramy. W 1859 roku ponownie w odbudowanym budynku. 9 II 1860 liczyła 482 uczniów i uzyskała prawa 6-klasowej średniej szkoły realnej (matematyczno-przyrodniczej) I stopnia. Absolwenci po maturze otrzymali uprawnienia do studiów inżynierskich i przyrodniczych. 6 IX 1882 roku przekształcona w gimnazjum realne. 13 IV 1891 włączono do niej Akademię Handlową. W latach 1899–1902 przekształcona w dziewięcioklasową szkołę realną wyższego stopnia. ML
14 XI 1900 otrzymała nową siedzibę przy Hansaplatz (ul. Wały Piastowskie), budowaną w 1901–1904 według projektu architekta Karla Kleefelda, z 59 klasami i gabinetami, aulą, osobnym budynkiem gimnastycznym; uczęszczało wówczas do niej 771 uczniów. Szkoła zlokalizowana została na narożu Hansaplatz ( pl. Hanzy, obecnie nie istnieje) i Schüsseldamm (ul. Łagiewniki), stanowiła część kompleksu budowli mieszczących instytucje naukowo-kulturalne: Archiwum Państwowe i Bibliotekę Miejską. Gmach wzniesiony został na skomplikowanym planie, zbliżonym w kształcie do litery V, wypełniającym naroże działki. Główny człon budynku, z wejściem i aulą na piętrze, umieszczony został na narożu, skrzydła boczne – wzdłuż ulic. Wewnątrz znalazły się pomieszczenia lekcyjne, nowoczesne laboratoria, pracownie rysunku i zajęć praktycznych. Obserwatorium astronomiczne znajdowało się w specjalnie do tego celu wybudowanej wieży. Budynek wzniesiony został z wykorzystaniem form architektury gotyckiej.
Gmach przetrwał działania II wojny światowej, w niewielkim stopniu przekształcony, zbudowano nową salę gimnastyczną. Od roku 1945 siedziba I Liceum Ogólnokształcącego. WS
Kierownicy (rektorzy) szkoły
św. Piotra i Pawła (1551–1817)
| 1551–1561
|
Nicolai
|
| 1561–1565
|
Antonius Lindemann
|
| 1565–1578
|
Paul Aleber
|
| 1578–1580
|
Adrianus Pauli Chodowiecki
|
| 1580–1610
|
Christophorus Preysz
|
| 1611–1622
|
Valentinus Burchardus
|
| 1622
|
Abraham Prätorius
|
| 1622–1647
|
Peter Bertram
|
| 1647–1657
|
Johannes Georg Möresius
|
| 1658–1669
|
Johannes Friedrich Starckius
|
| 1670–1684
|
Wenceslaus Gerson Brosius
|
| 1685–1702
|
Johannes Gerwich
|
| 1702–1726
|
Johann Serenius Chodowiecki (zob. Daniel Chodowiecki)
|
| 1726–1733
|
Nicolaus Thumsener
|
| 1733–1749
|
Michael Bernhard von Wencko
|
| 1749–1790
|
Carl Payne
|
| 1790–1812
|
Franz Bellair
|
| 1815–1817
|
Arthur Payne
|
| MrGl
|
