STRAUSS JOHANN, pastor kościoła św. Jana
| < Poprzednie | Następne > |
JOHANN STRAUSS (Strauß, Straus) (9 II 1662 Gdańsk – 10 IV 1707 Gdańsk), pastor kościoła św. Jana w Gdańsku. Od 1680 studiował w Roztoku (Rostock), Lipsku (Leipzig) i Jenie, odbył następnie podróż edukacyjną. Od 1687 był diakonem w kościele św. Jana, od czerwca 1698 do śmierci jego pastorem. 14 VI 1695 brał udział w konwencie, po którym wraz z 15 innymi duchownymi protestanckimi (między innymi pastorem kościoła św. Katarzyny Andreasem Barthem, rektorem Gimnazjum Akademickiego i pastorem kościoła św. Trójcy Samuelem Schelwigiem, diakonem kościoła św. Bartłomieja Michaelem Kempinem i diakonem św. Trójcy Andreasem Gnospiusem) podpisał deklarację poparcia dla ortodoksyjnego luteranizmu w głośnym sporze ze zwolennikami pietyzmu, w którym mediatorem był ówczesny sekretarz Rady Miejskiej Friedrich Fabricius.
W 1700 był współautorem regulaminu korzystania z mieszczącej się w kościele św. Jana biblioteki Zachariasa Zappia, dla której sam nabył dwa tomy Biblii, wydanej drukiem w 1483 w Norymberdze. Autor mów pogrzebowych, między innymi 2 III 1707 Leichenrede auf Johann Ernest Schmied, poświęconą burmistrzowi Gdańska Johannowi Ernstowi Schmiedenowi (po nagłej jego z kolei nagłej śmierci w miesiąc później, druku mowy dopilnował pastor Johann Heinrich Nothwanger), a także innych prac (między innymi Die geistliche Erquick-Stunden eines sorgfältigen Presidenten …, Danzig 1707). Do 1945 na północnej ścianie chóru kościoła św. Jana wisiał jego portret z 1707, obecnie zaginiony.
Od 1688 żonaty był z Anną Catheriną (ur. 1671), córką pastora kościoła św. Jana Salomona Möllera, ojciec Anny Theodosii, od 4 X 1807 żony Moritza Dietricha von Weiher.
Bibliografia:
Ephraim Prätorius, Dantziger-Lehrer Gedächtniβ..., Danzig und Leipzig, 1760.
Drost Willi, Kunstdenkmäler der Stadt Danzig, Bd. 1: Sankt Johann, Stuttgart 1957.
Erdmann David, Schelwig Samuel, w: Allgemeine Deutsche Biographie, 31, 1890.
Gößner Andreas, Der terministische Streit: Vorgeschichte, Verlauf und Bedeutung eines theologischen Konflikts an der Wende vom 17. zum 18. Jahrhundert, Tübingen 2011.
Schwandt Wilhelm, Deutsche Bibeldrucke aus der vorluterischen und der luterischen Zeit in Danzig und Elbing, Danzig 1917, s. 7–8.
