STOCZNIA PÓŁNOCNA IM. BOHATERÓW WESTERPLATTE

Z Encyklopedia Gdańska
Wersja Blazejsliwinski (dyskusja | edycje) z dnia 12:10, 7 wrz 2024

(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Wodowanie gazowca „Coral Methane” w Stoczni Północnej, 2008

STOCZNIA PÓŁNOCNA IM. BOHATERÓW WESTERPLATTE (obecnie Remontowa Shipbuilding SA), ul. Marynarki Polskiej 177. Powstała w czerwcu 1945 w miejsce Gdańskiej Fabryki Wagonów jako Stocznia nr 3 ( Zjednoczenie Stoczni Polskich), od 20 II 1950 pod nazwą Stocznia Północna. W Stoczni nr 3 utworzono wydziały: produkcji wagonów (korzystając z przejętego sprzętu w 1946 naprawiono 400 wagonów towarowych dla Polskich Kolei Państwowych i około 120 wozów tramwajowych) i okrętowy. Pierwszymi wytworami wydziału okrętowego było osiem dębowych kutrów typu MIR-20A dla polskiego rybołówstwa. Dokumentację warsztatową jednostek opracowało własne biuro konstrukcyjne.

W 1946 dla Żeglugi Przybrzeżnej ( Żegluga Gdańska) rozpoczęto przebudowę pozostawionego w fabryce kompozycyjnego kadłuba ścigacza na statek pasażerski („Julia”). Największym przedsięwzięciem w latach 1946–1947 była przebudowa transportowca wojennego „Sobieski” na statek pasażerski. W 1949 położono stępki pod pierwsze lugrotrawlery typu B-11, prototypowy „Kulik” przekazano 1 V 1951 Dalmorowi. W 1951 zakończono produkcję wagonów kolejowych, stocznię poddano modernizacji. Od tego czasu główną produkcję stanowiły lugrotrawlery typu B-11, a od 1955 lugrotrawlery typu B-17 oraz pierwsze jednostki specjalne. Z braku zamówień wytwarzano również meble okrętowe i zwykłe. Od 1955 na rozwój stoczni duży wpływ miał wzrost liczby zamówień z ZSRR. Realizowano też kontrakty dla armatorów z państw zachodniej Europy (w 1957 – dwa lugrotrawlery typu B-17 dla odbiorców brytyjskich).

W 1958 nastąpiła modernizacja stoczni, wybudowano hale prefabrykacji i pochylnię zrzutową dla kadłubów o długości do 75 m i wadze 1000 ton. Trawler typu B-21 „Curie-Skłodowska”, przekazany armatorowi francuskiemu w 1960, jeszcze w tym samym roku uznany został za najładniejszy statek portu Lorient. Dużą grupę zamówień stanowiły okręty wojenne budowane dla ZSRR i Polski, ich produkcja była starannie maskowana. Dokumentacja takich jednostek powstawała w Centralnym Biurze Konstrukcji Okrętowych nr 2. W 1971 w Centrum Techniki Okrętowej powołano Pion Okrętów, który w 1974 przeniesiono do stoczni, tworząc własne biuro projektowe.

Pierwsze zamówienia dla Polskiej Marynarki Wojennej (PMW) stocznia realizowała już od 1953, jednak produkcję okrętów rozpoczęto w 1959 serią dziewięciu dozorowców projektu 902. Okręty te, wcielone do Wojsk Ochrony Pogranicza, określano jako patrolowce typu „Gdańsk”. Ważnym zadaniem realizowanym dla PMW była budowa w 1965 prototypowego dużego kutra torpedowego, projektu 663d „Wisła”. W 1966 zbudowano drugą pochylnię na wydziale kadłubowym i zorganizowano ośrodek wyposażeniowy na Ostrowiu. Umożliwiło to dalsze zwiększenie produkcji, która w 1969 obejmowała 22 rozmaitego typu jednostki. W 1970 przekazano do służby 20 okrętów, m.in. jednostki hydrograficzne i okręty desantowe. W okresie 1970–1973 zbudowano dla PMW osiem kutrów torpedowych typu 664.

Trzeci etap rozbudowy stoczni nastąpił w 1971–1975; po jego zakończeniu w 1975 na 30-lecie, otrzymała nazwę Bohaterów Westerplatte. W okresie tym i do końca dekady zbudowano kilka serii statków rybackich, interesujących pod względem technicznym i nowatorsko rozwiązanych. Było to 7 trawlerów-solarni typu B-29S dla armatora krajowego, 27 trawlerów myśliwsko-łowczych typu B-422 budowanych dla ZSRR. Statki te miały 72,8 m długości, 14 m szerokości i 800 ton nośności. Ich bogate wyposażenie dostarczane było przez 150 firm polskich i zagranicznych. Od 1975 zbudowano dla armatora polskiego osiem nowoczesnych, dużych trawlerów-przetwórni typu B-418 (89,0 m długość, 15,0 m szerokość, 1400 ton nośności). Po zakończeniu tego kontraktu podjęto w 1977 budowę 5 jeszcze większych trawlerów-przetwórni typu B-400 dla ZSRR (117,5 m długość, 17,4 m szerokość, 3550 ton nośności). Były to duże pływające fabryki, wyposażone we wszystkie urządzenia potrzebne do przerobu ryb według kilku technologii. W 1978 rozpoczęto budowę nowego tu typu statków rybackich: sześciu sejnerów tuńczykowych typu B-406. Były to duże – jak na ten rodzaj statków łowczych – jednostki, mające 85 m długości i 15 m szerokości. W 1979 jeden z tego rodzaju statków przekazywanych armatorowi był czterechsetną jednostką zbudowaną w stoczni na eksport. Walorami eksploatacyjnymi wykazywały się produkowane okręty desantowe kilku typów, jednostki ratownicze, hydrograficzne i inne. W sierpniu 1980 stocznia wspierała strajk w Stoczni Gdańskiej im. Lenina.

Wśród realizowanych w kolejnej dekadzie kontraktów wyróżniały się statki hydrograficzne typu B-91, budowane dla polskich urzędów morskich oraz PMW i statki pożarnicze typu B-98, których 14 wyprodukowano dla ZSRR. Nowością był kontrakt na dostawę małych trawlerów dla Islandii typu B-277 (32,7 m długość i 155 ton nośności). Ambitnym przedsięwzięciem było zbudowanie w 1984 prototypowej korwety „Kaszub”, największego okrętu wojennego, jaki powstał w Polsce dla PMW. W 1985 obchodzone uroczyście 40-lecie stoczni ukazało imponujący dorobek tego przedsiębiorstwa, na który złożyło się zbudowanie łącznie 704 jednostek różnych typów i 11 kadłubów. Odbiorcami statków i okrętów oprócz ZSRR i Polski były: Bułgaria, Jugosławia, NRD, Francja, Wielka Brytania, Holandia i Islandia.

Lata 1989–1991 przyniosły stoczni kłopoty. Rynek zbytu w ZSRR stał się niewypłacalny, a 3 niezapłacone i odebrane ze stoczni jednostki stawiały przedsiębiorstwo w trudnej sytuacji. Stoczni groziło bankructwo i likwidacja, chociaż za powstały niedobór finansowy winę ponosiło państwo polskie, gwarantujące w przeszłości kontrakty z byłym ZSRR. Po uzyskaniu zaległych płatności stocznia podjęła próbę prywatyzacji i zawarła nowe kontrakty. Składały się na nie zlecenia na budowę kadłubów dla odbiorców zagranicznych, a także po raz pierwszy w historii stoczni produkcja statków towarowych: kontenerowców dowozowych. Pomimo realizacji zamówień, większość z nich okazała się nierentowna, przynosząc straty. Również główni akcjonariusze nie interesowali się losami przedsiębiorstwa, licząc się z możliwością jego upadku. Pozytywny wynik ekonomiczny uzyskiwała tylko filia w Ostródzie, wytwarzająca małe jednostki z tworzyw sztucznych. Dążąc do poprawy sytuacji, dyrekcja stoczni, już jako spółka akcyjna (od 1993 pod nazwą Stocznia Północna SA), jako druga po Stoczni Szczecińskiej, uzyskała w 1996 certyfikat Systemu Zarządzania Jakością, zgodny z wymogami normy ISO 9001. Możliwość wprowadzenia tego systemu miała zainteresować armatorów potencjałem stoczni, a także wpłynąć na wzrost wydajności pracy.

Możliwości uratowania przedsiębiorstwa, dostosowującego się do nowej rzeczywistości, pojawiły się pod koniec 1997, kiedy Centromor wyraził zainteresowanie nabyciem znaczącego pakietu akcji stoczni. Jednocześnie zadeklarowano wzrost produkcji, dzięki realizacji zamówień, którymi stocznia dysponowała. Wkrótce największy pakiet akcji stoczni – około 46%, posiadała już Stocznia Remontowa SA, a 27% akcji nabytych za pośrednictwem Centromoru przez Stocznię Szczecińską zostało odsprzedane Grupie Stoczni Gdynia.

Pod względem produkcji przełom tysiącleci był dla stoczni pomyślny. W 1999 przekazano odbiorcom 12 statków; częściowo wyposażone trawlery o długości od 30 do 70 m (dla norweskich odbiorców) i kadłuby holowników. Ponadto wspólnie ze Stocznią Remontową SA zbudowała pierwszy prom fiordowy dla Norwegii. Odnowiono też kontakty z PMW, dla której podjęto budowę okrętu zabezpieczenia logistycznego. W 2000 przekazano pod banderę Cypru (w rzeczywistości dla spółki Euroafrica Linie Żeglugowe SA z Gdyni) statek wielozadaniowy „Gdynia”. Ten uniwersalny, nowoczesny statek z serii B 196, obsługiwany przez 11 osób, ma 100,6 m długości i przy nośności 5 tysięcy ton może zabierać kontenery (380 TEU). W początku 2001 zwodowano pierwszy nowoczesny holownik portowo-redowy typu traktor (B 830). Zaprojektowany w stoczni statek o długości 30 m, wyposażony został w 2 pędniki azymutalne umieszczone pod kadłubem, w jego przedniej części. Armatorem jednostki, której nadano nazwę „Taurus”, zostało Przedsiębiorstwo Usług Portowych i Morskich Wydziału Usług Żeglugowych w Gdańsku. Wśród kilku dalszych wodowanych w 2001 statków były: kadłub sejnera-trawlera typu B 312 przeznaczony dla armatora norweskiego i kadłub statku inspekcyjnego dla Holandii. Oznaką powrotu do produkcji okrętów specjalnych było oddanie do służby w PMW nowoczesnego okrętu wsparcia logistycznego „Xawery Czernicki”. Od czerwca 2003 głównym udziałowcem Stoczni Północnej SA jest Gdańska Stocznia Remontowa im. J. Piłsudskiego SA.

W następstwie konsolidacji firm wchodzących w skład Grupy Remontowa w 2011 Stocznia Północna SA przyjęła nazwę Remontowa Shipbuilding SA. Firma specjalizuje się w budowie statków typu: offshore, promów pasażersko-samochodowych, holowników, statków towarowych (kontenerowce i zbiornikowce LNG, LPG, LEG), jednostek specjalistycznych i okrętów wojennych. JL

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania