STACHNIK RICHARD, ksiądz, poseł do Volkstagu
| < Poprzednie | Następne > |
RICHARD STACHNIK (7 VII 1894 Piła – 28 II 1982 Coesfeld, Westfalia), ksiądz, poseł do Volkstagu. Syn przedsiębiorcy budowlanego i od 1902 majątku Stendershof koło Chojnic Richarda i Kathariny z domu Talaska. W latach 1900-1903 uczył się w Królewskim Gimnazjum w Pile, maturę zdał w 1913 w Królewskim Gimnazjum w Chojnicach, w 1913-1917 w Seminarium Duchowny w Pelplinie. 18 XII 1915 przyjął niższe święcenia (tonsurę), od 30 VII 1916 subdiakon, od 7 I 1917 diakon, święcenia kapłańskie otrzymał 11 II 1917. Studiował na uniwersytetach w Münster i we Fryburgu Bryzgowijskim, od 1924 doktor teologii na podstawie rozprawy Die Bildung des Weltklerus im Frankreich von Karl Martel bis auf Ludwig den Frommen. W 1917 wikary w Kościerzynie i w Żukowie, w 1917-1919 w Pokrzydowie, w 1919-1920 w Chełmnie.
W Gdańsku od 1920 wikary w kościele św. Józefa, jednocześnie czasowo (1923-1928) wikary w kościele św. Mikołaja. 13 X 1922 przypisany (inkardynowany) do Apostolskiej Administracji
II Wolnego Miasta Gdańska. Od 1928 uczył religii w Gimnazjum Miejskim. W styczniu 1930 złożył w Królewcu egzamin państwowy uprawniający do nauczania w szkołach średnich, w latach 1930-1933 duszpasterz studentów Technische Hochschule Danzig, w 1930–1936 uczył w Gimnazjum Miejskim i w szkole św. Piotra i Pawła.
Od 1933 poświęcił się również polityce, w marcu po ks. Antonie Sawatzkim przejął kierownictwo partii Centrum, jesienią 1933 zdecydował o zerwaniu koalicji z nazistami w Senacie II Wolnego Miasta Gdańska i stał na jej czele do jej delegalizacji 21 X 1937. Poseł do Volkstagu V i VI kadencji (1933–1935 i 1935–1939). Występował przeciwko łamaniu prawa przez gdańską Narodowosocjalistyczną Niemiecką Partię Robotniczą (NSDAP), za co w 1936 został pobity przez hitlerowskich bojówkarzy, 6 II 1937 został aresztowany i do 19 sierpnia tego roku przetrzymywany był w więzieniu. W tym samym, 1937 roku, naziści zabronili mu działalności duszpasterskiej, na emeryturze od 1 IV 1939. Od 1942 ponownie zatrudniony w szkole św. Piotra i Pawła jako nauczyciel łaciny i geografii, w listopadzie tego roku został też egzaminatorem prosynodalnym. W latach 1934-1942 mieszkał przy Frauengasse 3 (ul. Mariacka). Ponownie zwolniony z pracy 20 VII 1944, zesłany został do obozu Stutthof. Po wyzwoleniu umieszczony w obozie przejściowym w Narwiku. Od lutego 1946 w Niemczech, w Herne (Zagłębie Ruhry), gdzie w latach 1946-1953 uczył religii, od 1957 do śmierci był kapelanem Domu Samotnej Matki, prowadzonej przez Zgromadzenie Sióstr Najświętszej Maryi Panny (Schwester Unserer Lieben Frau) w Annenthal koło Coesfeld.
Był kapelanem środowisk byłych gdańszczan, między innymi od 1956 współpracownik biskupa gdańskiego Carla Marii Spletta. Wydał między innymi Die selige Dorothea von Montau, Klausnerin von Marienwerder (Danzig 1935), Die katholische Kirche in Danzig, Entwicklung und Geschichte (Münster 1959), informator biograficzny Danziger Priesterbuch 1920–1945; 1945–1965
(Hildesheim 1965), wraz z Anneliese Triller Historia Residentiae Gedanensis Societatis Jesu ab anno 1585. Geschichte der Jesuitenresidenz in Danzig von 1585–1642 (Köln 1986). Autor artykułów w „Unser Danzig”. Prałat (tytuł nadany przez papieża Pawła VI), potem prałat honorowy (Jan Paweł II) Jego Świątobliwości. W 1967 odznaczony Krzyżem Zasługi RFN (Bundesverdienstkreuz) 1.klasy.
