SĘDZICKI FRANCISZEK, poeta, pisarz, działacz gdańskiej Polonii

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Plakat wystawy z 2017 roku poświęconej twórczości Franciszka Sędzickiego
Tablica pamiątkowa poświęcona Franciszkowi Sędzickiemu w PAN Bibliotece Gdańskiej

FRANCISZEK SĘDZICKI (1 III 1882 Rotembark koło Kościerzyny – 19 IV 1957 Gdańsk), dziennikarz, poeta i pisarz kaszubski, działacz gdańskiej Polonii. Pochodził z rodziny chłopskiej, syn Jana i Elżbiety z Kropidłowskich. W Kościerzynie, po ukończeniu szkoły powszechnej, był uczniem tamtejszego progimnazjum. Pełne wykształcenie średnie uzyskał drogą korespondencyjną.

Debiutował w 1905 roku na łamach „Gazety Gdańskiej” frantówką kaszubską Franc. Współpracował z redakcją „Gazety Gdańskiej” i twórcą dodatku „Drużba” Aleksandrem Majkowskim. Mieszkając w Kościerzynie, był współredaktorem „Gryfa” i działaczem organizacji polskich. W latach 1912–1914 pracował w wydawnictwie Wiktora Kulerskiego w Grudziądzu i wydawał periodyk „Swój do Swego”. Jego Dumki z kaszubskich pól ukazały się w Poznaniu w roku 1911, gdzie wydano także jego Ilustrowany przewodnik po Gdańsku (1913). W czasie I wojny światowej w Berlinie i Warszawie, gdzie ukazał się jego tomik Wiatr zawiał od pomorskich stron (1918).

Po wojnie w Gdańsku, współpracował między innymi z „Dziennikiem Gdańskim” i jego dodatkiem „Pomorze”. W 1919 roku przeniósł się do Starogardu, następnie do Torunia (1924) i Chojnic (1926), pracował w redakcjach polskich czasopism, związanych z Narodową Demokracją. W 1923 w Starogardzie ukazał się jego poemat Gôdka o Januszu Skwierku…, w 1926 powrócił do Gdańska, współpracował między innymi z Marianem Mokwą, redagując czasopismo „Fale”. Zaangażował się w działalność organizacji gdańskiej Polonii, przyczyniając się do ich zjednoczenia w Gminie Polskiej, w której pełnił funkcję sekretarza generalnego. Działał następnie w Zarządzie Gminy Polskiej Związku Polaków, publikując teksty publicystyczne i utwory literackie, głównie na łamach gdańskich i kaszubsko-pomorskich czasopism.

Podczas II wojny światowej ukrywał się, współpracował z Tajną Organizacją Wojskową Gryf Pomorski. W 1945 roku podjął pracę w Bibliotece Miejskiej. Współzałożyciel i działacz Towarzystwa Muzeum Kaszubskiego w Kartuzach; współpracował z malarzami Antonim Suchankiem i Kazimierzem Jasnochem nad rekonstrukcją stroju kaszubskiego. Swoje utwory publikował w postaci osobiście zdobionych samizdatów. W 1956 ukazał się w Warszawie wybór jego utworów Jestem Kaszubą, w 1957 Baśnie kaszubskie.

W 1951 roku otrzymał Nagrodę Literacką Miasta Gdańska. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1956). Pochowany na cmentarzu Srebrzysko. W Kościerzynie wystawiono mu pomnik, w holu Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej ufundowano pamiątkową tablicę. Jego biografię: Franciszek Sędzicki (1882–1957) – działacz narodowy, regionalista i poeta kaszubski, przedstawiła Joanna Schodzińska (2003). JMB

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania