RYBIŃSKI JACEK JÓZEF, opat oliwski, patron gdańskiej ulicy
| (Nie pokazano 2 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | '''JACEK JÓZEF RYBIŃSKI''' (28 II 1701 Torczyn, koło Łucka, Ukraina – 15 IV 1782 Gdańsk), szlachcic polskiego herbu Radwan, opat klasztoru cystersów w Oliwie, patron gdańskiej ulicy. Uczeń [[KOLEGIUM GDAŃSKIE W STARYCH SZKOTACH | kolegium jezuickiego w Starych Szkotach]]. Początkowo planował związanie się z polskim dworem królewskim, był sekretarzem podkanclerzego litewskiego Michała Czartoryskiego. Około 1728 wstąpił do [[KLASZTOR CYSTERSÓW W OLIWIE | klasztoru cystersów w Oliwie]], w 1730 przyjął święcenia kapłańskie. Wysłany przez władze klasztoru na studia prawnicze do Pragi i teologiczne do Rzymu. Po powrocie do Polski został w 1733 sekretarzem polskiej prowincji cystersów. Wybrany w tym samym roku opatem klasztoru w Mogilnie nie objął tej godności (wobec braku rezygnacji poprzednika zrzekł się tytułu w 1736 | + | [[File: Płyta_nagrobna_opata_Jacka_Rybińskiego.jpg |thumb| Płyta nagrobna opata Jacka Rybińskiego w oliwskim kościele klasztornym]] |
| − | Opatem klasztoru w Oliwie został 8 IV 1740. Odbudował zniszczone dobra klasztoru, umiejętnie lokował klasztorny kapitał w pożyczki u gdańszczan, sfinansował wiele prac w klasztorze ( | + | '''JACEK JÓZEF RYBIŃSKI''' (28 II 1701 Torczyn, koło Łucka, Ukraina – 15 IV 1782 Gdańsk), szlachcic polskiego herbu Radwan, opat klasztoru cystersów w Oliwie, patron gdańskiej ulicy. Syn szlachcica z Torczyna w ziemi kijowskiej Jana Michała Rybińskiego herbu Radwan i jego drugiej żony Konastancji z Pawszów herbu Leliwa. Uczeń [[KOLEGIUM GDAŃSKIE W STARYCH SZKOTACH | kolegium jezuickiego w Starych Szkotach]]. Początkowo planował związanie się z polskim dworem królewskim, był sekretarzem podkanclerzego litewskiego Michała Czartoryskiego. Około 1728 wstąpił do [[KLASZTOR CYSTERSÓW W OLIWIE | klasztoru cystersów w Oliwie]], w 1730 przyjął święcenia kapłańskie. Wysłany przez władze klasztoru na studia prawnicze do Pragi i teologiczne do Rzymu. Po powrocie do Polski został w 1733 sekretarzem polskiej prowincji cystersów. Wybrany w tym samym roku opatem klasztoru w Mogilnie nie objął tej godności (wobec braku rezygnacji poprzednika zrzekł się tytułu w 1736). W styczniu 1734 delegat klasztoru oliwskiego na koronację króla polskiego Augusta III.<br/><br/> |
| + | Opatem klasztoru w Oliwie został 8 IV 1740. Odbudował zniszczone dobra klasztoru, umiejętnie lokował klasztorny kapitał w pożyczki u gdańszczan, sfinansował wiele prac w klasztorze (m.in. galerię obrazów w klasztornych krużgankach, rokokową ambonę w klasztornym kościele; za jego czasów i z jego fundacji przebudowano w latach 1759–1760 małe [[ORGANY OLIWSKIE | organy oliwskie]] i rozpoczęto w 1763 budowę dużych organów). Odnowił [[KOŚCIÓŁ ŚW. JAKUBA (Oliwa) | kościół św. Jakuba w Oliwie]], odbudował [[SZPITAL ŚW. ŁAZARZA W OLIWIE | szpital św. Łazarza]], ufundował drewniany kościół w Miechowie. Dbał o bibliotekę klasztorną, w okresie 1754–1756 zlecił przebudowę [[PAŁAC OPATÓW | Pałacu Opatów]], przyczynił się do powstania parku oliwskiego ([[PARK OLIWSKI IM. ADAMA MICKIEWICZA | Park Oliwski im. Adama Mickiewicza]]), w 1742 utworzył w Oliwie chór i zespół muzyczny (Venerabilis Capella Musicorum).<br/><br/> | ||
Na gruncie polskiej polityki popierał interesy dworu saskiego, działał na jego korzyść w sejmiku Prus Królewskich, kilkakrotnie odmawiał przyjęcia proponowanych mu godności biskupich. W okresie bezkrólewia w latach 1763–1764 (po śmierci Augusta III) wspierał kandydaturę kolejnego z przedstawicieli dynastii saskiej. Po wybraniu na króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego – oficjalnie z nim pogodzony – finansowo wspomagał skierowaną przeciwko niemu konfederację barską (1768–1772) i opowiadał się w jej początkach za wysuwaną przez wielu kandydaturą na tron polski księcia sasko-cieszyńskiego Alberta Kazimierza, syna Augusta III. <br/><br/> | Na gruncie polskiej polityki popierał interesy dworu saskiego, działał na jego korzyść w sejmiku Prus Królewskich, kilkakrotnie odmawiał przyjęcia proponowanych mu godności biskupich. W okresie bezkrólewia w latach 1763–1764 (po śmierci Augusta III) wspierał kandydaturę kolejnego z przedstawicieli dynastii saskiej. Po wybraniu na króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego – oficjalnie z nim pogodzony – finansowo wspomagał skierowaną przeciwko niemu konfederację barską (1768–1772) i opowiadał się w jej początkach za wysuwaną przez wielu kandydaturą na tron polski księcia sasko-cieszyńskiego Alberta Kazimierza, syna Augusta III. <br/><br/> | ||
| − | Po I rozbiorze Polski (1772) i konfiskacie oliwskich majątków opackich otrzymał jako rekompensatę 4 tysiące talarów rocznie. Podróżował po Niemczech, Francji, Holandii i Anglii ( | + | Po I rozbiorze Polski (1772) i konfiskacie oliwskich majątków opackich otrzymał jako rekompensatę 4 tysiące talarów rocznie. Podróżował po Niemczech, Francji, Holandii i Anglii (m.in. w 1752 i od maja 1761 do lipca 1762 do Akwizgranu na kurację kąpielową). Pochowany w kościele klasztornym w Oliwie. Od 16 II 1993 patron ulicy w Gdańsku-Oliwie. {{author: MAB}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] |
Aktualna wersja na dzień 18:58, 4 kwi 2024
JACEK JÓZEF RYBIŃSKI (28 II 1701 Torczyn, koło Łucka, Ukraina – 15 IV 1782 Gdańsk), szlachcic polskiego herbu Radwan, opat klasztoru cystersów w Oliwie, patron gdańskiej ulicy. Syn szlachcica z Torczyna w ziemi kijowskiej Jana Michała Rybińskiego herbu Radwan i jego drugiej żony Konastancji z Pawszów herbu Leliwa. Uczeń kolegium jezuickiego w Starych Szkotach. Początkowo planował związanie się z polskim dworem królewskim, był sekretarzem podkanclerzego litewskiego Michała Czartoryskiego. Około 1728 wstąpił do klasztoru cystersów w Oliwie, w 1730 przyjął święcenia kapłańskie. Wysłany przez władze klasztoru na studia prawnicze do Pragi i teologiczne do Rzymu. Po powrocie do Polski został w 1733 sekretarzem polskiej prowincji cystersów. Wybrany w tym samym roku opatem klasztoru w Mogilnie nie objął tej godności (wobec braku rezygnacji poprzednika zrzekł się tytułu w 1736). W styczniu 1734 delegat klasztoru oliwskiego na koronację króla polskiego Augusta III.
Opatem klasztoru w Oliwie został 8 IV 1740. Odbudował zniszczone dobra klasztoru, umiejętnie lokował klasztorny kapitał w pożyczki u gdańszczan, sfinansował wiele prac w klasztorze (m.in. galerię obrazów w klasztornych krużgankach, rokokową ambonę w klasztornym kościele; za jego czasów i z jego fundacji przebudowano w latach 1759–1760 małe organy oliwskie i rozpoczęto w 1763 budowę dużych organów). Odnowił kościół św. Jakuba w Oliwie, odbudował szpital św. Łazarza, ufundował drewniany kościół w Miechowie. Dbał o bibliotekę klasztorną, w okresie 1754–1756 zlecił przebudowę Pałacu Opatów, przyczynił się do powstania parku oliwskiego ( Park Oliwski im. Adama Mickiewicza), w 1742 utworzył w Oliwie chór i zespół muzyczny (Venerabilis Capella Musicorum).
Na gruncie polskiej polityki popierał interesy dworu saskiego, działał na jego korzyść w sejmiku Prus Królewskich, kilkakrotnie odmawiał przyjęcia proponowanych mu godności biskupich. W okresie bezkrólewia w latach 1763–1764 (po śmierci Augusta III) wspierał kandydaturę kolejnego z przedstawicieli dynastii saskiej. Po wybraniu na króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego – oficjalnie z nim pogodzony – finansowo wspomagał skierowaną przeciwko niemu konfederację barską (1768–1772) i opowiadał się w jej początkach za wysuwaną przez wielu kandydaturą na tron polski księcia sasko-cieszyńskiego Alberta Kazimierza, syna Augusta III.
Po I rozbiorze Polski (1772) i konfiskacie oliwskich majątków opackich otrzymał jako rekompensatę 4 tysiące talarów rocznie. Podróżował po Niemczech, Francji, Holandii i Anglii (m.in. w 1752 i od maja 1761 do lipca 1762 do Akwizgranu na kurację kąpielową). Pochowany w kościele klasztornym w Oliwie. Od 16 II 1993 patron ulicy w Gdańsku-Oliwie.
