RAUFFSEYSEN PHILIPP ERNST, poeta, krytyk literacki, żołnierz
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
'''PHILIPP ERNST RAUFFSEYSEN''' (Rauffseisen, Rofseisen; kwiecień 1743 Gdańsk – 21 XII 1775 Ruppin), poeta, krytyk literacki, żołnierz. Syn gdańskiego kupca Sigismunda Friedricha (1713–1768). Uczęszczał do [[SZKOŁA MARIACKA | szkoły mariackiej]], w wieku 12 lat (17 II 1755), jako wybitnie uzdolniony, przyjęty do [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]]. Najmłodszy wśród założycieli towarzystwa literackiego Gesellschaft zur Beförderung des guten Geschmacks in Danzig ([[AESTETISCHE GESELLSCHAFT ZU DANZIG, towarzystwo | Aestetische Gesellschaft zu Danzig]]), a zarazem utalentowany literat, pozostawał pod wpływem filozofa i estetyka Georga Friedricha Meiera (1718–1777, od 1748 profesora uniwersytetu w Halle), pisarza, dramaturga, krytyka i teoretyka literatury Gottholda Ephraima Lessinga (1729–1781) i poety Friedricha Gottlieba Klopstocka (1724–1803). <br/><br/> | '''PHILIPP ERNST RAUFFSEYSEN''' (Rauffseisen, Rofseisen; kwiecień 1743 Gdańsk – 21 XII 1775 Ruppin), poeta, krytyk literacki, żołnierz. Syn gdańskiego kupca Sigismunda Friedricha (1713–1768). Uczęszczał do [[SZKOŁA MARIACKA | szkoły mariackiej]], w wieku 12 lat (17 II 1755), jako wybitnie uzdolniony, przyjęty do [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]]. Najmłodszy wśród założycieli towarzystwa literackiego Gesellschaft zur Beförderung des guten Geschmacks in Danzig ([[AESTETISCHE GESELLSCHAFT ZU DANZIG, towarzystwo | Aestetische Gesellschaft zu Danzig]]), a zarazem utalentowany literat, pozostawał pod wpływem filozofa i estetyka Georga Friedricha Meiera (1718–1777, od 1748 profesora uniwersytetu w Halle), pisarza, dramaturga, krytyka i teoretyka literatury Gottholda Ephraima Lessinga (1729–1781) i poety Friedricha Gottlieba Klopstocka (1724–1803). <br/><br/> | ||
| − | Jego twórczość poetycka obejmowała utwory o tematyce filozoficznej, moralnej, religijnej, wiersze miłosne wzorowane na poezji francuskiej, w stylu anakreontyków, satyry i wiersze okolicznościowe. Krytykował Johanna Christopha Gottscheda (1700–1766, zob. [[TOWARZYSTWA LITERACKIE W GDAŃSKU W XVIII WIEKU | towarzystwa literackie w Gdańsku w XVIII wieku]], [[GOTTSCHED LUISE ADELGUNDE VIKTORIE | Luise Adelgunde Viktorie Gottsched]]) za to, że pozbawił teatr lekkości i rozrywki. Autor czterech utworów scenicznych: ''Amalie, ein rührendes Stück von einem Aufzuge''; ''Freigeist, ein Trauerspiel''; ''Die gestörte Brautnacht oder das bekehrte Heidenthum, ein Nachspiel mit Gesängen und Tänzen''; ''Die verliebte Alte, oder die Verkleidung ohne Verkleidung, ein Lustspiel'', wzorowanych na Lessingu i dramaturgach angielskich. Jego młodzieńcza twórczość pozostała w rękopisach i zachowała się w zbiorach [[POLSKA AKADEMIA NAUK BIBLIOTEKA GDAŃSKA | Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej]].<br/><br/> | + | Jego twórczość poetycka obejmowała utwory o tematyce filozoficznej, moralnej, religijnej, wiersze miłosne wzorowane na poezji francuskiej, w stylu anakreontyków, satyry i wiersze okolicznościowe. Krytykował Johanna Christopha Gottscheda (1700–1766, zob. [[TOWARZYSTWA LITERACKIE W GDAŃSKU W XVIII WIEKU | towarzystwa literackie w Gdańsku w XVIII wieku]], [[GOTTSCHED LUISE ADELGUNDE VIKTORIE, pisarka | Luise Adelgunde Viktorie Gottsched]]) za to, że pozbawił teatr lekkości i rozrywki. Autor czterech utworów scenicznych: ''Amalie, ein rührendes Stück von einem Aufzuge''; ''Freigeist, ein Trauerspiel''; ''Die gestörte Brautnacht oder das bekehrte Heidenthum, ein Nachspiel mit Gesängen und Tänzen''; ''Die verliebte Alte, oder die Verkleidung ohne Verkleidung, ein Lustspiel'', wzorowanych na Lessingu i dramaturgach angielskich. Jego młodzieńcza twórczość pozostała w rękopisach i zachowała się w zbiorach [[POLSKA AKADEMIA NAUK BIBLIOTEKA GDAŃSKA | Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej]].<br/><br/> |
W sierpniu 1759 roku (jako szesnastolatek) obronił w Gimnazjum Akademickim dysertację teologiczną, przygotowaną pod kierunkiem [[BERTLING ERNST AUGUST KARL, archidiakon kościoła NMP, bibliotekarz | Ernesta Augusta Bertlinga]] ''Meditationes quaedam de voluntate theologice considerata'' (1759). Od roku 1759 studiował teologię na uniwersytecie w Getyndze, brał udział w pracach miejscowego Królewskiego Niemieckiego Towarzystwa w Getyndze (Königliche Deutsche Gesellschaft in Göttingen). W 1760 napisał (wydaną w Getyndze) okolicznościową odę z okazji setnej rocznicy podpisania [[POKÓJ OLIWSKI | pokoju oliwskiego]], dedykowaną Gdańskowi i jego władzom: ''Jubelode bey der hundertjährigen Gedächtnissfeier des am dritten Tage des Maien im Jahre 1660 geschlossenen Olivischen Friedens, den würdigen Vätern des glücklichen Danzigs ehrfurchtsvoll gewidmet von…''. <br/><br/> | W sierpniu 1759 roku (jako szesnastolatek) obronił w Gimnazjum Akademickim dysertację teologiczną, przygotowaną pod kierunkiem [[BERTLING ERNST AUGUST KARL, archidiakon kościoła NMP, bibliotekarz | Ernesta Augusta Bertlinga]] ''Meditationes quaedam de voluntate theologice considerata'' (1759). Od roku 1759 studiował teologię na uniwersytecie w Getyndze, brał udział w pracach miejscowego Królewskiego Niemieckiego Towarzystwa w Getyndze (Königliche Deutsche Gesellschaft in Göttingen). W 1760 napisał (wydaną w Getyndze) okolicznościową odę z okazji setnej rocznicy podpisania [[POKÓJ OLIWSKI | pokoju oliwskiego]], dedykowaną Gdańskowi i jego władzom: ''Jubelode bey der hundertjährigen Gedächtnissfeier des am dritten Tage des Maien im Jahre 1660 geschlossenen Olivischen Friedens, den würdigen Vätern des glücklichen Danzigs ehrfurchtsvoll gewidmet von…''. <br/><br/> | ||
Wykładał na uniwersytecie w Greifswaldzie, gdzie popadł w nałóg pijaństwa i długi, których nie mógł spłacić, zaciągnął się więc do wojska. Służył w ochotniczym regimencie dragonów (Frei-Dragoner-Regiment) pod dowództwem gen. Friedricha Wilhelma von Kleista (około 1725–1767), miłośnika literatury, z którym się zaprzyjaźnił. Po śmierci von Kleista zaciągnął się 12 IV 1769 do regimentu ks. zu Marlow w Meklemburgii, gdzie został muszkieterem.<br/><br/> | Wykładał na uniwersytecie w Greifswaldzie, gdzie popadł w nałóg pijaństwa i długi, których nie mógł spłacić, zaciągnął się więc do wojska. Służył w ochotniczym regimencie dragonów (Frei-Dragoner-Regiment) pod dowództwem gen. Friedricha Wilhelma von Kleista (około 1725–1767), miłośnika literatury, z którym się zaprzyjaźnił. Po śmierci von Kleista zaciągnął się 12 IV 1769 do regimentu ks. zu Marlow w Meklemburgii, gdzie został muszkieterem.<br/><br/> | ||
Zmarł w wojskowym lazarecie w Ruppin w wieku 32 lat. Jeden z jego przyjaciół wydał w Berlinie zebrane wiersze jego autorstwa (''Raufseysens Gedichte nach dem Tode des Verfassers'', Hrsg. G. Danovius, 1782, wyd. 2: 1792). {{author: MAB}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | Zmarł w wojskowym lazarecie w Ruppin w wieku 32 lat. Jeden z jego przyjaciół wydał w Berlinie zebrane wiersze jego autorstwa (''Raufseysens Gedichte nach dem Tode des Verfassers'', Hrsg. G. Danovius, 1782, wyd. 2: 1792). {{author: MAB}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | ||
Wersja z 19:06, 21 gru 2022
PHILIPP ERNST RAUFFSEYSEN (Rauffseisen, Rofseisen; kwiecień 1743 Gdańsk – 21 XII 1775 Ruppin), poeta, krytyk literacki, żołnierz. Syn gdańskiego kupca Sigismunda Friedricha (1713–1768). Uczęszczał do szkoły mariackiej, w wieku 12 lat (17 II 1755), jako wybitnie uzdolniony, przyjęty do Gimnazjum Akademickiego. Najmłodszy wśród założycieli towarzystwa literackiego Gesellschaft zur Beförderung des guten Geschmacks in Danzig ( Aestetische Gesellschaft zu Danzig), a zarazem utalentowany literat, pozostawał pod wpływem filozofa i estetyka Georga Friedricha Meiera (1718–1777, od 1748 profesora uniwersytetu w Halle), pisarza, dramaturga, krytyka i teoretyka literatury Gottholda Ephraima Lessinga (1729–1781) i poety Friedricha Gottlieba Klopstocka (1724–1803).
Jego twórczość poetycka obejmowała utwory o tematyce filozoficznej, moralnej, religijnej, wiersze miłosne wzorowane na poezji francuskiej, w stylu anakreontyków, satyry i wiersze okolicznościowe. Krytykował Johanna Christopha Gottscheda (1700–1766, zob. towarzystwa literackie w Gdańsku w XVIII wieku, Luise Adelgunde Viktorie Gottsched) za to, że pozbawił teatr lekkości i rozrywki. Autor czterech utworów scenicznych: Amalie, ein rührendes Stück von einem Aufzuge; Freigeist, ein Trauerspiel; Die gestörte Brautnacht oder das bekehrte Heidenthum, ein Nachspiel mit Gesängen und Tänzen; Die verliebte Alte, oder die Verkleidung ohne Verkleidung, ein Lustspiel, wzorowanych na Lessingu i dramaturgach angielskich. Jego młodzieńcza twórczość pozostała w rękopisach i zachowała się w zbiorach Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej.
W sierpniu 1759 roku (jako szesnastolatek) obronił w Gimnazjum Akademickim dysertację teologiczną, przygotowaną pod kierunkiem Ernesta Augusta Bertlinga Meditationes quaedam de voluntate theologice considerata (1759). Od roku 1759 studiował teologię na uniwersytecie w Getyndze, brał udział w pracach miejscowego Królewskiego Niemieckiego Towarzystwa w Getyndze (Königliche Deutsche Gesellschaft in Göttingen). W 1760 napisał (wydaną w Getyndze) okolicznościową odę z okazji setnej rocznicy podpisania pokoju oliwskiego, dedykowaną Gdańskowi i jego władzom: Jubelode bey der hundertjährigen Gedächtnissfeier des am dritten Tage des Maien im Jahre 1660 geschlossenen Olivischen Friedens, den würdigen Vätern des glücklichen Danzigs ehrfurchtsvoll gewidmet von….
Wykładał na uniwersytecie w Greifswaldzie, gdzie popadł w nałóg pijaństwa i długi, których nie mógł spłacić, zaciągnął się więc do wojska. Służył w ochotniczym regimencie dragonów (Frei-Dragoner-Regiment) pod dowództwem gen. Friedricha Wilhelma von Kleista (około 1725–1767), miłośnika literatury, z którym się zaprzyjaźnił. Po śmierci von Kleista zaciągnął się 12 IV 1769 do regimentu ks. zu Marlow w Meklemburgii, gdzie został muszkieterem.
Zmarł w wojskowym lazarecie w Ruppin w wieku 32 lat. Jeden z jego przyjaciół wydał w Berlinie zebrane wiersze jego autorstwa (Raufseysens Gedichte nach dem Tode des Verfassers, Hrsg. G. Danovius, 1782, wyd. 2: 1792).
