PUCKLITZ JOHANN DANIEL, muzyk, kompozytor

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Johann Daniel Pucklitz, aria z kantaty na Święto Trójcy Świętej Freue dich Dantzig (16 VI) 1737

JOHANN DANIEL PUCKLITZ (ochrzczony 29 X 1705 Gdańsk – 11 I 1774 Gdańsk), muzyk, kompozytor, animator ruchu koncertowego. Syn Daniela, gdańskiego muzyka cechowego (1704–1709) i obywatela miasta Gdańska (od 1709). Od 1731 członek kapeli kościoła Najświętszej Marii Panny, od około 1740 muzyk kapeli Rady Miejskiej. Od około 1759 piwniczny w Dworze Artusa.

W latach 1745–1758 organizował otwarte prywatne koncerty oratoryjno-kantatowe, między innymi w Domu Angielskim i w swoim domu przy Große Mühlengasse (ul. Młyńska). Wraz z muzykami kapeli miejskiej wystawił w 1745 nowatorskie oratorium bożonarodzeniowe Über die Menschwerdung des Heilands, z tzw. wolnym tekstem (bez cytatów biblijnych). Obszerniejsza i bardziej wartościowa była wystawiona w 1747 wielka kantata Der sehr unterschiedene Wandel und Tod der Gottlosen und Gottesfürchtigen, w wykonaniu której użyto aktualnie wynalezionego instrumentu o wyglądzie zbliżonym do fisharmonii i brzmieniu dzwonkopodobnym (czelesty). Dobrze przyjęty koncert trzeba było powtórzyć. Trzecim autorskim koncertem była wystawiona w 1751 Geschichte Josephs in Egypten, da er sich seinen Brüdern entdecket. Otrzymał też pierwszeństwo wykonania w Gdańsku Pasji Georga Philippa Telemanna (1747).

Komponował muzykę religijną (oratoria, kantaty, msze, motety i arie, opracowania chorału protestanckiego) do niemieckich i łacińskich tekstów biblijnych oraz poezji autorów gdańskich: Johanna von Waasberghe i Johanna Bentzmanna; wyjątkiem jest jedyna świecka kantata solowa Freue dich Dantzig (Ciesz się Gdańsku, 1737), z dedykacją dla wówczas 10-letniego Johanna Gottlieba Goldberga. Rękopisy 62 kompozycji zapisał bibliotece Zappio-Johannitana ( Zacharias Zappio), obecnie w zbiorach Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej, w tym między innymi kantatę noworoczną Ist jemand in Christo i kantatę na Boże Narodzenie Denen zu Zion wird ein Erlöser z charakterystyczną partią bombardu, instrumentu, który w XVIII wieku już w większej części Europy wychodził z użycia, a w gdańskiej muzyce wciąż odgrywał istotną rolę. Znajdują się tam też fragmenty oratorium Die Erschaffung von Adam und Eva (Stworzenie Adama i Ewy) jako przyczynek do oratorium o stworzeniu świata. BD







Bibliografia:
Güttler Hermann, Pucklitz Johann Daniel, w: Altpreußische Biographie, Bd. II, Marburg/Lahn, 1967, s. 523.
Rauschning Hermann, Geschichte der Musik und Musikpflege in Danzig. Von den Anfängen bis zur Auflösung der Kirchenkapellen, Danzig 1931, s. 349.
Szlagowska Danuta, Muzyczne dziedzictwo kościoła św. Jana w Gdańsku, w: Kościół św. Jana w Gdańsku. W kręgu kultury sepulkralnej, red. Jakub Szczepański, Gdańsk 2012, s. 97.

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania