PIENKOWSKA ALINA, działaczka opozycji demokratycznej, honorowa obywatelka Gdańska, patronka ulicy

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Alina Pienkowska
Alina Pienkowska
Alina Pienkowska
Nagrobek Aliny Pienkowskiej
Mural „Kobiety Wolności” z 2019, Maryla Płońska (w środku), po prawej Alina Pienkowska (góra) i Bożena Rybicka-Grzywaczewska (dół), po lewej Joanna Wojciechowicz (góra), Joanna Duda-Gwiazda (środek) i Anna Walentynowicz (na pierwszym palnie)

ALINA PIENKOWSKA (12 I 1952 Gdańsk – 17 X 2002 Gdańsk), działaczka demokratycznej opozycji, pielęgniarka, patronka gdańskiej ulicy, honorowa obywatelka miasta Gdańska. Córka przybyłego do Gdańska ze wsi Łoniowa koło Brzeska (Małopolska) Tadeusza Pabijana, stoczniowca, uczestnika wydarzeń grudnia 1970 i pochodzącej z tej samej wsi Heleny z domu Bojko. Miała młodsze rodzeństwo: siostrę Janinę i braci Romana oraz Jacka. Rodzina mieszkała przy ul. Fitelberga 8 ( Strzyża).

Po maturze w IX Liceum Ogólnokształcącym uczyła się na Wydziale Pielęgniarstwa Pomaturalnego Medycznego Studium Zawodowego w Gdańsku, po jego ukończeniu, od września 1973 podjęła pracę w Szpitalu Wojewódzkim. Od maja 1975 pracowała jako pielęgniarka w Przemysłowym Zakładzie Opieki Zdrowotnej przy Stoczni Gdańskiej. W 1977, w związku z rozpadem pierwszego małżeństwa, przebywała z synem Sebastianem u stryja Kazimierza Pabijana w Manchesterze (Anglia).

Od czerwca 1978 była członkinią Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, w latach 1979–1980 należała do redakcji „Robotnika Wybrzeża”, do którego pisała artykuły poświęcone sprawom zdrowotnym i stoczniowym, zajmowała się kolportowaniem ulotek, prasy podziemnej, organizacją grup samokształceniowych. Od 1978 inwigilowana przez Służbę Bezpieczeństwa (SB), została przeniesienia do przychodni przy Zakładach Okrętowych Urządzeń Elektrycznych i Automatyki Elmor. W maju 1979 z nakazu SB powróciła do stoczniowego ZOZ (jako osoba samotnie wychowująca dziecko nie mogła zostać dyscyplinarnie zwolniona z pracy). 14 VIII 1980 dzięki niej informacja o rozpoczęciu strajku w Stoczni Gdańskiej dotarła do Radia Wolna Europa. Członkini Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego, współautorka (z Barbarą Przedwojską-Szwarc) 16. postulatu Solidarności (o służbie zdrowia 21 postulatów Solidarności z Sierpnia ’80), własnoręcznie spisała pierwszych sześć postulatów.

16 VIII 1980 działała na rzecz kontynuowania strajku solidarnościowego, 31 sierpnia jako członkini Prezydium MKS była sygnatariuszką porozumienia gdańskiego. Od 7 do 16 XI 1980 stała na czele strajku przedstawicieli opieki medycznej w Sali Herbowej Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku. W lipcu 1981 była delegatką Wojewódzkiego Zjazdu Delegatów Regionu Gdańskiego „Solidarność”. 29 XI 1981 zrezygnowała z zasiadania w Prezydium Zarządu Regionów na znak protestu przeciwko metodom kierowania związkiem przez Lecha Wałęsę. Zatrzymana 12 XII 1981 (jeszcze przed oficjalnym wprowadzeniem stanu wojennego, internowana była do 23 VII 1982 w Strzebielinku, Gdańsku, Bydgoszczy-Fordonie oraz Gołdapi. Od sierpnia 1982 współpracowała z Regionalną Komisją Koordynacyjną, między innymi organizowała mieszkania dla urywających się działaczy NSZZ „Solidarność”. Podczas strajków w maju i sierpniu 1988 w Stoczni Gdańskiej członkini Komitetu Strajkowego.

W latach 1989-1990 członkini Tymczasowego Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” w Gdańsku, 1990-1992 była delegatem na Wojewódzki Zjazd Delegatów Regionu Gdańskiego oraz członkinią Zarządu Regionów. Do 1991 zasiadała w Prezydium ZR, była delegatem na Krajowy Zjazd Delegatów i członkiem Komisji Krajowej „Solidarność”. Przewodnicząca Krajowej Sekcji Służby Zdrowia „Solidarność” w okresie 1980–1991. W 1989 odmówiła udziału w rokowaniach „Okrągłego Stołu”, uważając skład delegacji solidarnościowej za niereprezentatywny. Z listy „Solidarności” senator Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1991–1998. Następnie powróciła do pracy pielęgniarki w ZOZ-ie w Stoczni Gdańskiej, gdzie w 2000 została przewodniczącą zakładowej „Solidarności”. Od 1993 należała do Unii Demokratycznej, następnie do Unii Wolności, z listy której zasiadała w latach 1998-2001 w Radzie Miasta Gdańska. Była przewodniczącą Komisji Zdrowia, zasiadała w Komisji do spraw Samorządu i Ładu Publicznego, od 1999 była koordynatorem w Stowarzyszeniu Zdrowych Miast Polskich.

Pomysłodawczyni akcji pomocy dla ofiar „Powodzi Tysiąclecia”, jaka dotknęła w lipcu 1997 południową i zachodnią Polskę, zorganizowała przyjazd na Wybrzeże 741 kobiet i dzieci, zorganizowała zbiórkę darów i pieniędzy. W 1991 była matką chrzestną masowca m/s "Solidarność".

Z pierwszym mężem Piotrem Pienkowskim, z którym rozstała się w 1978 (popełnił później samobójstwo), miała syna Sebastiana (ur. 9 VI 1974), od 24 XII 1984 żona Bogdana Borusewicza (ślubu z ukrywającym się mężem udzielił w prywatnym mieszkaniu w Nowym Porcie ks. Stanisław Bogdanowicz), ze związku tego urodziła się córka Kinga (ur. 8 VIII 1984). W 2000 otrzymała tytuł honorowego obywatela miasta Gdańska.

Zmarła na chorobę nowotworową, pochowana na cmentarzu Srebrzysko. Pośmiertnie w 2006 odznaczona została Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. W 2003 powstał poświęcony jej film dokumentalny „Historia pewnego życia” w reżyserii Andrzeja Titkowa. 28 VIII 2008 jej imieniem nazwano ulicę w gdańskiej dzielnicy Ujeścisko–Łostowice, w 2013 została patronką Ośrodka Profilaktyki i Epidemiologii Nowotworów w Poznaniu, gdzie wmurowano także poświęconą jej tablicę. W 2013 ukazała się książka Barbary Szczepuły, Alina Pienkowska. Miłość w cieniu polityki (Wydawnictwo W.A.B.). W 2004 czasopismo „Służba Zdrowia” ustanowiło nagrodę jej imienia. 27 VIII 2020 jej imię otrzymał tramwaj Pesa Jazz Duo 128 NG nr 1057. W 40. rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych, 31 VIII 2020 odsłonięto poświęcona jej tablicę pamiątkową na frontonie domu rodzinnego w Strzyży przy ul. Fitelberga 8. W 2019 została jedną z bohaterek muralu „Kobiety wolności”, odsłoniętym na filarach przystanku kolejowego Gdańsk Strzyża. MA

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania