MIEJSKI ZAKŁAD OPIEKI SPOŁECZNEJ

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Kościół św. Elżbiety i Miejski Zakład Opieki Społecznej przy Töpfergasse 1 (ul. Garncarska), były dom dziecka (Kinderhaus), widok od obecnej ul. Wały Jagiellońskie, przełom XIX/XX wieku
Miejski Zakład Opieki Społecznej, widok od Töpfergasse 1 (ul. Garncarska), 1910


MIEJSKI ZAKŁAD OPIEKI SPOŁECZNEJ (Städtisches Arbeits- und Siechenhaus) powołany decyzją władz Gdańska w lipcu 1865, z 40 miejscami dla podopiecznych. Miał przejąć od szpitala miejskiego opiekę nad chorymi na choroby zakaźne skóry (świerzb), chorymi psychicznie, bezdomnymi, nieuleczalnie chorymi, podrzutkami, niepełnoletnimi sierotami. W 1867 odkupiono za 28 000 talarów od zarządu domu dziecka (Kinderhaus) jego dotychczasową siedzibę przy Töpfergasse 1 (ul. Garncarska), umieszczając tam w 1868 początkowo 250 podopiecznych zakładu. Zwiększona liczba pacjentów zmusiła władze po 1875 do dokupienia posesji nr 2 i 3 na tej samej ulicy i powiększenia zakładu.

Do lat 20. XX wieku dużą część pacjentów stanowiły osoby obu płci chore na świerzb: w 1897 – 169, a w 1911 – 210. W 1911 leczono 261 chorych psychicznie przed decyzją o przeniesieniu ich do zamkniętych zakładów w Wejherowie, Świeciu i Kocborowie koło Starogardu Gdańskiego. Do 1945 finansowany i zarządzany przez władze miejskie i traktowany jako oddział szpitala miejskiego. Nazywany w podtytule Städtische Krankenstation (oddział szpitalny, 1884), Städtische Irrenstation (oddział psychiatryczny, 1897), Irrenanstalt (zakład psychiatryczny, 1908). Opiekę medyczną sprawowali nad nim lekarze szpitala miejskiego. Do 1897 zlokalizowany na uboczu, przylegał do nowożytnych obwarowań miejskich; po ich likwidacji budynki zakładu, niepasujące do tworzącego się nowego centrum Gdańska, przeznaczono do rozbiórki.

Po otwarciu w 1911 nowego szpitala miejskiego we Wrzeszczu i przeniesieniu tam chorych ze szpitala miejskiego (Lazaretu) przy Sandgrube 9/15 (ul. Rogaczewskiego), zakład umieszczono pod tym ostatnim adresem, gdzie działał (obok innych placówek służby zdrowia) do 1945. Po 1930 zakładem opiekował się prof. Otto Nast, później kierownik kliniki dermatologicznej, której filia wraz z przychodnią znajdowała się w tym samym budynku.

Były Dom Dziecka przy Töpfergasse (ul. Garncarskiej) po wykupieniu przez Zachodniopruskie Towarzystwo Ubezpieczeń od Ognia został rozebrany w 1916, w jego miejscu wybudowano budynek Towarzystwa (z obecnym adresem ul. Wały Jagiellońskie 36/38), będący w latach 1950–1989 siedzibą Komitetu Wojewódzkiego PZPR, następnie Prokuratury Okręgowej. MrGl

Pacjenci Miejskiego Zakładu Opieki Społecznej w latach 1897–1925
Rok Mężczyźni Kobiety Dzieci Ogółem Zmarli
1897 564 317 395 1276
1913 471 286 375 1132 44
1914 457 356 405 1210 62
1915 384 392 474 1250 88
1916 387 489 393 1269 159
1917 308 302 446 1056 123
1918 495 541 716 1752 154
1919 580 521 391 1492 103
1920 423 579 304 1206 65
1925 415 285 241 945
MrGl
Zmarli pacjenci Miejskiego Zakładu Opieki Społecznej
w latach 1913–1920
Rok Ogółem Starość Rak Choroby
serca
Grypa Inne
1913 44 41 3
1914 62 47 6 1 1 7
1915 88 78 5 1 1 3
1916 159 136 9 10 2 2
1917 123 103 5 7 2 6
1918 154 106 10 5 19 14
1919 103 93 4 2 4
1920 65 58 2 1 1 3
MrGl
⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania