LICHTENSTEIN ERWIN, prawnik, publicysta, działacz żydowski
| < Poprzednie | Następne > |
ERWIN LICHTENSTEIN (16 II 1901 Królewiec – 22 III 1993 Tel Awiw), prawnik, publicysta, działacz żydowski. Syn adwokata dr Alberta Lichtensteina (1870–po 1939), w 1900 mającego kancelarię przy Hundegasse 102 (ul. Piwna), w 1911 tamże we własnej już kamienicy pod nr 122, w 1921–1925 w kamienicy wspólników Hermana Brodnitza i Louisa Macherla tamże nr 97, w latach 1925–1928 właściciela kamienicy przy Jopengasse 5 (nabytej od Franza Paula Ewersbacha), zamieszkałego od 1925 przy Karenwall 5 (ul. Wały Jagiellońskie).
Studiował prawo na uniwersytetach w Królewcu, Berlinie i Lipsku, w 1920 ukończył studia doktorskie. Praktykował w Berlinie, od 1922 w Gdańsku. Pracował w oddziale Dresdner Bank, w latach 1924–1926 dziennikarz „Danziger Rundschau”, w chwili likwidacji tygodnika jego redaktor naczelny. Był prawnikiem w Centralnym Stowarzyszeniu Obywateli Wolnego Miasta Gdańska Wyznania Mojżeszowego w Prusach Zachodnich (Centralverein deutscher Staatsbürger mit jüdischen Glauben in Westpreussen), jako reprezentant gdańskiej filii Ligi Praw Człowieka brał udział w kongresach w Paryżu (1925, wypowiadał się tu przeciwko przekazaniu Polsce miejsca na składnicę wojskową na Westerplatte) i Warszawie (1928).
Od 1926 pracował w prokuraturze II Wolnego Miasta Gdańska (WMG); praktykował w biurze notarialnym Herberta Levego. Od 1929 współpracował z „Jüdisches Gemeindeblatt”, wydawanym przez Gminę Synagogalną i z „Jüdisches Rundschau”. W okresie 1930–1933 pracował w Królewcu, następnie wrócił do Gdańska. Nie mogąc już pracować jako adwokat ( Żydzi), w katach 1933–1939 był syndykiem w Gminie Synagogalnej. Współorganizował Żydowskie Stowarzyszenie Akademików, Stowarzyszenie Żydowskich Pracobiorców, Żydowski Związek Kulturalny. W 1938–1939 był zastępcą przewodniczącego zarządu Gminy Synagogalnej; w Polsce, Wielkiej Brytanii i Francji podejmował starania o pomoc finansową w celach emigracji Żydów z Gdańska.
W sierpniu 1939 wyemigrował z rodziną do Anglii, następnie do Palestyny. Od 1952 prowadził w Tel Avivie praktykę adwokacką, od 1956 do połowy lat 70. XX wieku prowadził przed sądami RFN sprawy o odszkodowania dla byłych żydowskich mieszkańców II WMG; przyczynił się do uznania w 1965 przez rząd RFN Żydów z terenu II WMG za represjonowanych przez Niemców przed 1 IX 1939 na równi z obywatelami III Rzeszy. Autor między innymi książek poświęconych najnowszym dziejom gdańskich i wschodniopruskich Żydów: Die Juden der Freien Stadt Danzig unter der Herrschaft des Nationalsozialismus (1973), Bericht an meine Familie. Ein Leben zwischen Danzig und Israel (1985).
Żonaty był z gdańszczanką Lotta z domu Hirschberg, ojciec Ruth (ur. 1923), Hanny (ur. 1925) i Hansa Waltera (ur. 1933).
