KONSULAT GENERALNY IMPERIUM ROSYJSKIEGO I PAŁAC ROSYJSKI

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Konsulat rosyjski na planie miasta, od lewej: Wyspa Spichrzów, ul. Długie Ogrody z kościołem św. Barbary, po prawej przy bastionach Brama Długich Ogrodów
Ignatz Kalina (po prawej) konsul generalny ZSRR w Wolnym Mieście Gdańsku 1926-1933

KONSULAT GENERALNY IMPERIUM ROSYJSKIEGO I PAŁAC ROSYJSKI. Początki konsulatu sięgają wizyty cara Piotra I (1716–1717) i ustanowienia w Gdańsku rosyjskiego przedstawicielstwa. Pierwszym agentem generalnym i ministrem-rezydentem Cesarstwa Rosyjskiego w Gdańsku został w 1717 Ludwik Kazimierz Łączyński, po przeniesieniu go do Berlina od początku 1718 był nim urodzony w Leina (koło Gotha) Georg Erdmann (między innymi kolega szkolny Jana Sebastiana Bacha w Ohrdruf i Lüneburgu). W 1719 carski urzędnik Paweł Gotowcew na polecenie władz rosyjskich nabył od Georga Erdmanna – wbrew gdańskiemu prawu, które nie zezwalało na nabywanie nieruchomości przez obcokrajowców niebędących obywatelami miasta – jego posiadłość Zu den drei Bären (Pod Trzema Niedźwiedziami), po północnej stronie Langgarten 74 (ul. Długie Ogrody), w chwili zakupu leżącą w obrębie miejskich wałów, w pobliżu Bramy Długich Ogrodów. Władze Gdańska odmawiały uznania transakcji, wykorzystując między innymi fakt utonięcia Pawła Gotowcewa (wraz z dokumentami) w drodze do Petersburga.

W 1734 władze Gdańska próbowały rozwiązać sprawę kompromisowo, składając carycy Annie (odrzuconą przez nią) propozycję odkupienia nieruchomości. Rezydencję nazywano w Gdańsku Piotrową Zagrodą lub Domem Imperatorskim. W 1768 rezydent Iwan von Rehbinder na koszt carycy Katarzyny II przebudował siedzibę wedle planów architekta Reböndera na rokokowy pałac, składający się z dwupiętrowego korpusu głównego i dwóch (usytuowanych pod kątem prostym) jednopiętrowych bocznych skrzydeł wysuniętych na zaplecze, w stronę reprezentacyjnego, wewnętrznego dziedzińca (przejazd w przyziemiu budynku głównego) i ogrodu. Pełnił on oficjalnie funkcję Konsulatu Generalnego Imperium Rosyjskiego, gdańszczanie nazwali go Pałacem Rosyjskim. Obok wybudowano cerkiew, zastępującą dotychczasową kaplicę. W 1865 pałac przebudowano, pozbawiając go rokokowej lekkości. We wrześniu 1881 był miejscem spotkania cesarza Wilhelma I i cara Aleksandra III.

Po wybuchu I wojny światowej konsul generalny Dymitr Nikołajewicz Ostrowski został internowany i zmuszony do opuszczenia Gdańska. Po rewolucji październikowej w 1918 konsulat skupiał emigrantów rosyjskich (między innymi przedstawicielstwo Wszechrosyjskiego Rządu admirała Kołczaka oraz Komitet Pomocy Uchodźcom Rosyjskim w Gdańsku, kierowany przez byłego konsula D.N. Ostrowskiego). W 1926 budynek został przejęty przez władzę radziecką, do czerwca 1941 pełnił funkcję konsulatu. Od 1942 mieściły się tu Landesamt für Vorgeschichte (Krajowy Urząd do spraw Prehistorii) oraz Okręgowe Muzeum Prehistoryczne ( Muzeum Prowincji Zachodniopruskiej). Zniszczony w 1945, nie został odbudowany.

Konsulowie generalni ZSRR
w II Wolnym Mieście Gdańsku
1926–1933 Ignatij Kalina
1934–1936 Iwan Filipowicz
1938 Iwan Wlassow
1938–1939 Michail Koptelow
MA

Siedzibę nowego konsulatu ZSRR otworzono we Wrzeszczu przy ul. Matki Polki 10. Obecnie Konsulat Generalny Federacji Rosyjskiej mieści się przy ul. Batorego 15. 20 II 1992 roku wystąpił z próbą (bezskuteczną) uzyskania potwierdzenia prawa własności Rosji do parceli nabytej w 1719 roku.

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania