KOŚCIÓŁ CHRYSTUSA KRÓLA
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
− | [[File: Budowa_kościoła_Chrystusa_Króla.jpeg |thumb| Budowa kościoła Chrystusa Króla, 1929]] | + | [[File: Budowa_kościoła_Chrystusa_Króla.jpeg |thumb| Budowa kościoła Chrystusa Króla doglądana przez [[ROGACZEWSKI FRANCISZEK | ks. Franciszka Rogaczewskiego]], fot. [[WYROBEK ROMAN FELIKS | Roman Wyrobek]], 1929]] |
[[File: Kościół_Chrystusa_Króla_okolo_1932.jpeg |thumb| Kościół Chrystusa Króla, 1932]] | [[File: Kościół_Chrystusa_Króla_okolo_1932.jpeg |thumb| Kościół Chrystusa Króla, 1932]] | ||
[[File: Główny_ołtarz_kościoła_Chrystusa_Króla.jpeg |thumb| Kościół Chrystusa Króla, ołtarz główny, 1932]] | [[File: Główny_ołtarz_kościoła_Chrystusa_Króla.jpeg |thumb| Kościół Chrystusa Króla, ołtarz główny, 1932]] |
Wersja z 17:16, 22 lis 2021
KOŚCIÓŁ CHRYSTUSA KRÓLA, ul. Rogaczewskiego 55 (Sandgrube), Piaskownia. 28 III 1928 roku, w celu budowy kościoła dla katolików Polaków w II Wolnym Mieście Gdańsku, za zgodą biskupa Edward O’Rourke, powołano Polskie Towarzystwo Budowy Kościoła Chrystusa Króla w Gdańsku. Prezesem został ks. Franciszkiem Rogaczewskim, 31 I 1930 mianowanym rektorem mającego powstać kościoła. Budowę sfinansowano ze składek gdańskiej Polonii. W latach 1931–1932 na terenie zniwelowanego Szańca Piaskowego ( fortyfikacje) wzniesiono według projektu Czesława Świałkowskiego dużą salę (35x15x6 m) z tymczasowym przeznaczeniem na kościół. Po wybudowaniu kościoła docelowego miała służyć jako miejsce imprez i zebrań. Zbudowano również przylegającą do sali plebanię. Do wybudowania kościoła docelowego, ze względu na napiętą sytuację w Gdańsku, nie doszło. Przewidywany jako kamień węgielny docelowego kościoła głaz narzutowy skradziono, odnalazł się w 1938, gdy posłużył jako kamień węgielny przy budowie Schroniska Młodzieżowego im. Paula Benekego na Biskupiej Górce.
Tymczasowy kościół poświęcił 30 X 1932 bp Edward O’Rourke. 1 VI 1935 mszą w kościele rozpoczął się V Walny Zjazd polskiej Ligi Morskiej i Rzecznej. W 1937 ustanowiono przy kościele personalną parafię polską; wobec sprzeciwu hitlerowskich władz Gdańska dekret o jej erygowaniu został zawieszony, a obiekt pozostał w granicach parafii przy kościele św. Józefa. 26 VI 1938 odbyło się w kościele uroczyste pożegnanie opuszczającego Gdańsk bp. Edwarda O’Rourke. W 1939 kościół odebrano Polakom i przekazano przeniesionym z Wrzeszcza pallotynom. W 1940 otrzymał 22-głosowe organy. W 1945 roku niemieckich zakonników zastąpili polscy, a do kościoła, ze względu na zniszczenie świątyni głównej (kościół św. Józefa), przeniesiono ośrodek parafii. Pallotyni działali tu do 1949, następnie ustanowiono świeckich proboszczów.
Próba wywiezienia przez pallotynów kościelnych organów i ufundowanych przez gdańską Polonię ołtarzy, drogi krzyżowej i innych parametrów spotkała się z głośnym protestem byłych działaczy polonijnych. Z inicjatywy Tadeusza Tylewskiego, Kazimierza Banaś-Purwina, Wojciecha Jedwabskiego i Augustyna Perszona zorganizowano 21 IX 1949 w budynku Teatrze Wybrzeże ( Opera Bałtycka) protestujące zgromadzenie parafian i byłych członków Polonii związanych z kościołem św. Stanisława Biskupa Męczennika. Decyzją Urzędu Wojewódzkiego organy kościoła pozostały na miejscu.
W latach 1958–1971 proboszczem był późniejszy bp sufragan Kazimierz Kluz. W 1971 z obrębu parafii wyłączono kościół św. Józefa (jako rektorski zgromadzenia pallotynów), formalnie jednak nazwę parafii na Chrystusa Króla zmieniono dopiero w roku 1989. Granice parafii były wielokrotnie modyfikowane, poprzez wyłączenie z jej obszaru w 1971 parafii przy kościele św. Brygidy, w 1985 parafii przy kościele Matki Boskiej Częstochowskiej, w 2002 parafii przy kościele św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Obecnie obejmuje głównie rejon Nowych Ogrodów i Biskupiej Górki; w 2006 roku liczyła około 8 tysięcy wiernych. Na terenie parafii znajduje się dom sióstr pallotynek. Kościół ma kształt nietypowy dla świątyni, w formie wielkiej hali na planie prostokąta, bez wież i innych charakterystycznych elementów architektonicznych. W nawie i prezbiterium witraże (2001–2003), nad głównym wejściem od strony południowo-zachodniej mozaika przedstawiająca Chrystusa Króla. W ołtarzu głównym przedwojenna rzeźba z piaskowca, również poświęcona Chrystusowi. W ołtarzach bocznych stylizowane na gotyk figury Matki Bożej i św. Józefa. Przy parafii działa wiele stowarzyszeń i organizacji kościelnych. Chór parafialny nawiązuje do tradycji przedwojennego chóru Lutnia-Cecylia.
1930–1938 | ks. Franciszek Rogaczewski (proboszcz tytularny) |
1939–1945 | ks. Romuald Laque SAC |
1945–1947 | ks. Aleksander Wiśniewski SAC (administrator) |
1947–1949 | ks. Józef Żyto SAC (administrator) |
1949 | ks. Władysław Zbłowski SAC (administrator) |
1949–1955 | ks. Zygmunt Badowski (administrator) |
1955–1957 | ks. Roman Siudek (administrator) |
1957–1958 | ks. Alfons Ptak OMI (administrator) |
1958–1972 | ks. Kazimierz Kluz |
1972–2009 | ks. Kazimierz Szwabe (do 1976 administrator) |
2009–2012 | ks. Piotr Żynda |
2012 | ks. Jacek Michalak |
2012– | ks. Bartłomiej Stark |