KNIEWEL THEODOR FRIEDRICH, archidiakon kościoła NMP, kompozytor, dyrygent

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Theodor Friedrich Kniewel
Jedna z rozpraw Theodora Friedricha Kniewela

THEODOR FRIEDRICH KNIEWEL (24 I 1783 Gdańsk – 25 VII 1859 Berg koło Stuttgartu), teolog, archidiakon kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (NMP), pedagog, kompozytor i dyrygent. Syn Anny Krystyny i Johanna (15 X 1744 Długie Pole pod Gdańskiem – 8 V 1805 Gdańsk), piwowara z Pfefferstadt 126 (ul. Korzenna 18), wybranego w 1781 roku do Kwartału Rybackiego ( kwartały), ławnika Starego Miasta (1792). Brat piwowara Augusta Jacoba (1786 Gdańsk – po 1831) ( browarnicy), od 16 XII 1813 posiadającego obywatelstwo Gdańska. Uczeń szkoły przy kościele św. Katarzyny, od 1798 roku Gimnazjum Akademickiego. W latach 1801–1805 studiował teologię, filologię i filozofię w Halle, medycynę w Dreźnie.

W 1805–1807 nauczyciel w Gdańsku, 1807–1809 w Berlinie, 1808 doktor filozofii, 1844 doktor teologii. Po powrocie do Gdańska, od stycznia 1810 do 10 XI 1817, był rektorem szkoły mariackiej, a po jej połączeniu z Gimnazjum Akademickim i utworzeniu Gimnazjum Miejskiego tamże profesor łaciny i greki. Od 1825 roku, po złożeniu rezygnacji z pracy w szkole, diakon, następnie archidiakon kościoła NMP. W 1847 roku zrezygnował z funkcji i został pastorem gminy staroluterańskiej w Gdańsku, zgrupowanej wokół kościoła św. Ducha.

Był też muzykiem i kompozytorem. Tworzył i opracowywał muzykę kościelną. Sam też, jako tenor, brał udział w 1819 w wykonaniu oratorium Mesjasz Haendla. 18 I 1818 założył w Gdańsku Akademię Śpiewu (Singakademie, Stowarzyszenie Śpiewacze), której w okresie 1818–1838 prezesował. Do 1918 roku stowarzyszenie to było głównym organizatorem życia muzycznego i śpiewaczego w Gdańsku. W 1846 należał do Towarzystwa Przyjaciół Sztuki. Po przejściu na emeryturę w roku 1855 wraz z bratankiem wyjechał do Stuttgartu. Przed wyjazdem z Gdańska ofiarował miastu swoją bibliotekę muzyczną, liczącą trzy tysiące tomów, w zamian za dożywotnią rentę. W zbiorach Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej zachowało się wiele jego drukowanych i rękopiśmiennych kompozycji.

22 IV 1810 zawarł w Berlinie związek małżeński z panną Henriette Andresse. Córka Johanna Maria Elisabeth Wilhelmina, mając rok i 9 miesięcy, zmarła podczas oblężenia Gdańska 10 II 1814, syn Adalbert Theodor zmarł 31 V 1826, córka Henrietta Wilhelmina w 1817 zaręczyła się z nauczycielem gimnazjalnym Johannem Christianem Blochmannem, kolejna, Carolina, była w latach 1831–1839 nauczycielką w gdańskiej szkole średniej dla dziewcząt. MrGl

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania