KIETURAKIS ZDZISŁAW, prorektor Akademii Medycznej w Gdańsku, patron gdańskiej ulicy
Wersja z 09:17, 30 lis 2022
ZDZISŁAW ALEKSANDER KIETURAKIS (25 XI 1904 Mstów pod Częstochową – 7 XI 1971 Gdańsk), lekarz chirurg, prorektor Akademii Medycznej w Gdańsku (AMG), patron gdańskiej ulicy. Syn nauczyciela matematyki Stanisława, byłego oficera carskiej marynarki, i Józefy z domu Birsztein (zm. 4 VII 1958 Gdańsk). Od 1911 uczył się w szkołach powszechnych w Zagórzu koło Kłobucka, Kursku, Rylsku i Kownie. W latach 1922–1926 był uczniem Gimnazjum im. Zygmunta Augusta w Wilnie, od 1926 studiował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, dyplom lekarza otrzymał w 1933, po odbyciu służby wojskowej w latach 1931–1933 w Szkole Podchorążych Sanitarnych w Warszawie i w 86 Pułku Piechoty w Helenowie pod Mołodecznem.
W latach 1934–1939 pracował w uniwersyteckiej Klinice Chirurgicznej jako asystent Kornela Michejdy, od 1936 starszy asystent. Od 1938 doktor w oparciu o rozprawę O leczeniu ropnych zapaleń opłucnej na podstawie materiału klinicznego, od 1939 adiunkt. Podczas kampanii wrześniowej 1939 zmobilizowany w stopniu podporucznika, przebywał w garnizonie wileńskim. W latach 1940–1941 w Wilnie ordynator oddziału gruźlicy kostnej, od 1942 oddziału chirurgii ogólnej Szpitala św. Jakuba, w 1942–1944 ordynator oddziału chirurgicznego Szpitala Czerwonego Krzyża. Od 1 VIII 1944 do 30 VII 1945 ordynator Szpitala Czerwonego Krzyża w Kownie. Od listopada 1945 przebywał w Łodzi i Kaliszu.
W Gdańsku od 15 XII 1945 jako adiunkt w Katedrze i Klinice Chirurgicznej AL (AMG), kierowanej przez Kornela Michejdę. Od 1948 docent (doktor habilitowany) w oparciu o dorobek i rozprawę Z dziedziny chirurgii kamicy żółciowej i kierownik III Katedry i Kliniki Chirurgii (początkowo mieszczącej się w Szpitalu Wojewódzkim przy obecnej ul. Nowe Ogrody, od marca 1950 przy ul. Łąkowej, w Szpitalu Czerwonego Krzyża ( Szpital Kliniczny pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny), od 1970 II Kliniki Chirurgii (w wyniku zmiany numeracji Klinik). Od 1949 profesor nadzwyczajny (tytularny), od 1962 profesor zwyczajny. W latach 1953–1956 prorektor AMG.
Zajmował się chirurgią wątroby i dróg żółciowych, przewodu pokarmowego i gruczołów wewnętrznego wydzielania. W 1963 jako pierwszy w Polsce wszczepił elektryczny rozrusznik serca choremu z zespołem Morgagniego-Adamsa-Stokesa. Przez sześć lat pełnił obowiązki specjalisty krajowego do spraw chirurgii, wieloletni członek Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego i Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia. Przez trzy kadencje kierował oddziałem pomorskiego Towarzystwa Chirurgów Polskich, w 1970 został wyróżniony najwyższą godnością Członka Honorowego Towarzystwa Chirurgów Polskich.
W latach 1954–1958 był członkiem Miejskiej Rady Narodowej (zob. Rada Miejska), był też przewodniczącym Miejskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim, Oficerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem 10-lecia PRL, Medalem Instytutu A. W. Wiszniewskiego w Moskwie, odznakami Polskiego Czerwonego Krzyża, „Tysiąclecia Państwa Polskiego”, „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”, „Za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia”. W 1965 został wybrany Gdańszczaninem XX-lecia. Od 1971 na emeryturze.
Żonaty był z Marią Stefanią z domu Niemczycką (24 III 1923 – 14 IV 2013 Gdańsk), podczas II wojny światowej wywiezioną do ZSRR, następnie przebywającą w Afryce, gdzie w Ugandzie ukończyła liceum i uzyskała maturę. Po powrocie do Polski w 1947 zamieszkała w Sopocie. Od 1948 studiowała w gdańskiej Akademii Lekarskiej, specjalista radiolog. Do 1960 pracowała jako asystent w Zakładzie Radiologii AMG, następnie w Przychodni Obwodowej przy al. Zwycięstwa, Przychodni Obwodowej przy ul. Wałowej, w Szpitalu Kolejowym, w Zespole Opieki Zdrowotnej dla Szkół Wyższych, doktor nauk medycznych. Ze związku małżeńskiego pochodzą córka Jolanta i syn Maciej.
Pochowany na cmentarzu Srebrzysko. Od 17 I 1972 patron ulicy na Dolnym Mieście. 26 V 1973 odsłonięto w II Klinice Chirurgii Ogólnej (u wejścia do Sali Operacyjnej) poświęconą mu tablicę pamiątkową (według projektu Wiktora Tołkina). Od 1984 patron Zespołu Szkół Medycznych w Wejherowie, od 15 X 2012 jego imię nosi sala wykładowa w Centrum Medycyny Inwazyjnej GUMED. 25 XI 2022 jego imię otrzymał tramwaj Pesa Jazz Duo nr 1082.
