JABŁOŃSKI HENRYK HUBERTUS, muzyk, kompozytor, patron gdańskiej ulicy
| < Poprzednie | Następne > |
HENRYK HUBERTUS JABŁOŃSKI, do 30 X 1948 roku Helmut Degler (3 XI 1915 Gdańsk – 11 X 1989 Gdańsk), muzyk, kompozytor. Syn Alidy i Herwarta Deglera, majstra ślusarskiego w Stoczni Gdańskiej. W 1948 roku przyjął nazwisko babki Rozalii, żony Juliusza Deglera (zm. 1935), między innymi naczelnego ogrodnika Parku Oliwskiego. Urodził się i spędził dzieciństwo w kamienicy przy Jopengasse 8 (ul. Piwna) (zob. Daniel Ludwig Wedel).
W 1931 roku uzyskał maturę w Szkole Św. Katarzyny. Uczęszczał do Polskiego Konserwatorium Muzycznego Gdańskiej Macierzy Szkolnej z siedzibą w budynku Dyrekcji Kolei ( muzyka), uczeń Kazimierza Wiłkomirskiego (wiolonczela). Jednocześnie studiował kompozycje i teorię u Wernera Schramma i Alfreda Paetscha. Grał początkowo w lokalach, od 1935 roku współpracował z Gdańską Rozgłośnią Radiową (zob. Radio Gdańsk do 1945).
W czasie II wojny światowej, z powodu przebytej w dzieciństwie choroby Heine-Medina i niedowładu nogi, uniknął poboru do wojska. Podczas działań wojennych w kwietniu 1945 roku schronił się z rodziną na Spichlerzach i zdecydował się na pozostanie w Gdańsku i powrót do polskich korzeni (zmiana nazwiska). Po 1945 roku opracowywał muzycznie słuchowiska radiowe, od 1947 współpracował z Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia (PR) Stefana Rachonia (odtworzył dla niej utraconą w czasie wojny własną kompozycję „Suitę polską”) i Centralną Redakcją Muzyczną PR. W latach 1948–1953 kierownik chóru Politechniki Gdańskiej, 1951–1954 chóru w Technikum Budowy Okrętów ( Zespół Szkół Budownictwa Okrętowego), 1954–1980 wykładowca kompozycji i instrumentacji w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej ( Akademia Muzyczna). Występował także w kawiarniach i restauracjach (m.in. w sopockim Bungalowie). Skomponował ponad 400 utworów. Obok koncertów, symfonii, baletu Gdańska noc, utworów kameralnych i chóralnych komponował popularne przeboje: Pierwszy siwy włos, Zachodni wiatr, Spóźniona miłość.
W 1950 roku wygrał konkurs na muzykę do tekstu Stanisławy Fleszerowej-Muskat na pieśń masową Od Elbląga do Szczecina Komitetu Obchodów 5 Rocznicy Wyzwolenia Wybrzeża. W 1958 roku opracował linię melodyczną kurantów wygrywanych (od 1 V 1959) przez dzwony Ratusza Głównego Miasta. W 1951 roku laureat nagrody artystycznej Gdańska, w 1975 roku otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska, w 1980 roku Nagrodę Ministra Kultury i Sztuki I Stopnia. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Stolema (1971). Od 1954 roku był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR).
13 X 1998 roku na domu przy ul. Jaśkowa Dolina 58 odsłonięto tablicę pamiątkową, autorstwa Alberta Zalewskiego z gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych, z napisem: „W tym domu w latach 1945-1989 mieszkał i tworzył kompozytor Henryk Hubertus Jabłoński (1915-1989)”. Dom, nabyty w 1935 roku przez jego teścia, uległ zniszczeniu w wyniku bombardowania 26 III 1945 roku, odbudowany został za honoraria uzyskane z przeboju Pierwszy siwy włos. Patron ulicy na Chełmie.
Żonaty był od lutego 1945 roku z Charlottą z domu Treder, miał synów Romana, wiolonczelistę, m.in. wykładowcę konserwatorium w San Sebastian i Ludwika, trębacza, mieszkającego w Austrii.
