Tekst źródłowy strony HÜBNER ZYGMUNT, aktor, reżyser, dyrektor

{{paper}}
[[File:Hübner Zygmunt.JPG|thumb|Zygmunt Hübner]]

'''ZYGMUNT HÜBNER''' (23 III 1930 Warszawa – 12 I 1989 Warszawa), aktor, reżyser, dyrektor teatru. Syna Zygmunta (2 I 1879 Opoczno – 14 VII 1966 Warszawa), prawnika, polityka, ministra spraw wewnętrznych w rządzie Władysława Grabskiego, i Zofii (1895–1985). Studiował aktorstwo (absolwent 1952) i reżyserię (absolwent 1956) w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie oraz historię sztuki na uniwersytecie tamże (1948–1950). W latach 1952–1953 aktor Teatru Ludowego w Warszawie, w 1953–1954 Teatru Narodowego tamże. Po uzyskaniu dyplomu reżyserskiego od 1956 na Wybrzeżu. W latach 1958–1960 dyrektor artystyczny [[TEATR WYBRZEŻE | Teatru Wybrzeże]].<br/><br/>
Przygotował na scenach Gdańska, Gdyni i Sopotu 17 premier, w tym polską prapremierę ''Szewców'' Witkacego, do której z powodów cenzuralnych ostatecznie nie doszło (1957). W odpowiedzi wystawił, z miesiąca na miesiąc, ''Zbrodnię i karę'' Dostojewskiego i ''Makbeta'' Shakespeare’a („rzecz złem zaczęta, tylko złem się krzepi”). Wyreżyserował polską prapremierę ''Ladacznicy z zasadami'' Sartre’a (zagrał rolę Freda) oraz ''Nosorożca'' Ionesco (zagrał Berengera). Realizacja zespołowa ''Pierwszego dnia wolności'' Kruczkowskiego (1960) (przedstawienie wyreżyserował wspólnie z [[WAJDA ANDRZEJ, reżyser, honorowy obywatel Gdańska | Andrzejem Wajdą]]) ze [[CYBULSKI ZBIGNIEW, aktor, patron gdańskiej ulicy | Zbigniewem Cybulskim]], [[KOBIELA BOGUMIŁ, aktor, patron gdańskiej ulicy | Bogumiłem Kobielą]], [[FETTING EDMUND, aktor | Edmundem Fettingiem]] i [[MAKLAKIEWICZ ZDZISŁAW, aktor, reżyser | Zdzisławem Maklakiewiczem]] w głównych rolach – reprezentowała Polskę na paryskim Teatrze Narodów. Był to największy sukces teatru Wybrzeże w całej jego historii.<br/><br/>
Jako dyrektor artystyczny zatrudniał najzdolniejszych reżyserów swojego pokolenia. Umożliwił debiut teatralny [[WAJDA ANDRZEJ, reżyser, honorowy obywatel Gdańska| Andrzejowi Wajdzie]] (''Kapelusz pełen deszczu'' Gazzo z legendarną rolą Zbigniewa Cybulskiego, 1959), doprowadził do współpracy z takiej klasy reżyserami, jak: Konrad Swinarski (''Smak miodu Delaneya'', 1959) czy [[GOLIŃSKI JERZY, aktor, reżyser, wykładowca| Jerzy Goliński]] (''Opera za trzy grosze'' Brechta, 1960).<br/><br/>
Po opuszczeniu Gdańska kierował – jako dyrektor i kierownik artystyczny – między innymi Starym Teatrem w Krakowie (1963–1969) i Teatrem Powszechnym w Warszawie (1974–1989), który po śmierci Hübnera został nazwany jego imieniem. Obok Arnolda Szyfmana uznawany za najwybitniejszego w Polsce dyrektora teatrów. W 1970 wyreżyserował w teatrze Wybrzeże – jako wielkie intermedium – polską prapremierę scenicznej wersji ''Ulissesa'' Joyce’a, z popisowymi rolami [[WINIARSKA HALINA, aktorka | Haliny Winiarskiej]] jako Molly i [[IGAR STANISŁAW, aktor, reżyser | Stanisława Igara]] jako Leopolda, w historii wydarzeniowej przedstawienie wybitne. W 1967 w filmie Stanisława Różewicza ''Westerplatte'' zagrał rolę mjr. [[SUCHARSKI HENRYK, komendant Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte, honorowy obywatel Gdańska | Henryka Sucharskiego]]. W 1986 jego sztukę ''Ludzie cesarza'' wyreżyserował Zdzisław Tobiasz w Teatrze Ateneum w Warszawie, w 1987 w Gdańsku [[OKOPIŃSKI MAREK, aktor, reżyser, dyrektor teatrów | Marek Okopiński]] i Adolf Weltschek w Starym Teatrze w Krakowie, w 1991 Danuta Szauer w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym w Koszalinie oraz w 2021 Jakub Cuman w Teatrze Polskiego Radia.<br/><br/>
Jako aktor i reżyser współtwórca ponad 20 spektakli Teatru Polskiego Radia i prawie 50 Teatru Telewizji. Odznaczony między innymi Złotym Krzyżem Zasługi (1965), Krzyżem Kawalerskim (1969) i Krzyżem Oficerskim (1978) Orderu Odrodzenia Polski, Medalem 40-lecia PRL (1986), Złotą Odznaką za zasługi dla Krakowa (1967), Orderem Stańczyka - za inscenizację ''Ulissesa'' według Joyce'a w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku. Laureat między innymi Nagrody Prezesa Rady Ministrów I stopnia (1979), Nagrody Ministra Kultury i Sztuki III stopnia za działalność kierowniczą i reżyserską (1967, 1977), Nagrody Miasta Krakowa (1968), pośmiertnie Nagrody im. Konrada Swinarskiego redakcji miesięcznika „Teatr” (1990) i Nagrody im. Stanisława Ignacego Witkiewicza za „Teatralną Książkę Roku” (1992).<br/><br/>
Od 1950 mąż [[DUBRAWSKA MIROSŁAWA, aktorka, reżyser | Mirosławy Dubrawskiej]], ojciec Joanny zamężnej Wojciechowskiej, dr historii sztuki, marszanda, wieloletniej pracowniczki Instytutu Sztuki PAN,  w 2013 inicjatorki założenia i członkini Rady Fundacji Teatru Myśli Obywatelskiej im. Zygmunta Hübnera. Pochowany wraz z żoną i rodzicami w grobie rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. {{author: JC}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]