GIBSONE ALEXANDER I, kupiec, rezydent angielski w Gdańsku

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >

ALEXANDER GIBSONE I (Gibson; zm. 18 X 1811 Gdańsk), kupiec. Syn Archibalda Gibsone’a, brat Heleny, żony hrabiego Otto Ernst von Keyserlingka. Od 1780 roku rezydent angielski w Gdańsku, nabył obywatelstwo miejskie. Bezskutecznie zabiegał u króla angielskiego o pomoc finansowa dla założonej w Gdańsku w 1707 kaplicy anglikańskiej. Zajmował się ożywioną wymianą handlową i pieniężną z firmami Europy Zachodniej. W 1777 otrzymał od króla pruskiego Fryderyka Wilhelma II tytuł szlachecki. Od 1782 właściciel nabytych za 400.000 guldenów od wdowy po generale Józefie Przebendowskim dóbr rzucewsko-wejherowskich, 12 czerwca tego roku złożył przysięgę wasalną władcy pruskiemu. Starając się podnieść kulturę rolną tych majątków, założyć w nich manufakturę i sprowadzić osadników szkockich, 28 I 1783 wydał dla nich specjalny wilkierz. Planów nie zrealizował i 6 XI 1790 odsprzedał majątki (za 200.000 talarów) siostrzeńcowi, hrabiemu Ottonowi Heinrichowi Keyserlingkowi, po czym przeniósł się do Gdańska, gdzie z Anglikiem Eduardem Solly’m prowadził dom handlowy "Solly et Gibsone", w 1804 dysponujący siedmioma statkami.

W 1807 brał czynny udział w obronie Gdańska przed wojskami napoleońskimi. W czasie oblężenia skonstruował telegraf optyczny, zwany semaforem Gibsone’a, służący do kontaktów wizualnych z załogą twierdzy w Wisłoujściu za pomocą kodu z flag literowych, zawieszanych na maszcie ustawionym na północnych obwarowaniach miejskich. Po zakończeniu oblężenia wynalazek przekazał Francuzom. Mimo to posiadany przezeń majątku, o wartości 500.000 talarów, bezpośrednio po jego śmierci w 1811 z rozkazu francuskiego gubernatora w Gdańsku Jeana Rappa skonfiskowano, w zamian nosząc się z zamiarem nazwania jego imieniem bastionowi św. Elżbiety. Po interwencjach dworów wiedeńskiego, berlińskiego i drezdeńskiego spadkobiercy (tak bliższa rodzina jak i krewni mieszkający w Anglii oraz Keyserlingkowie) większość majątku odzyskali, choć sprawa ciągnęła się do 1824.

W 1808 mieszkał przy Langer Markt 39 (Długi Targ). Kawaler. MrGl

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania