DWÓR I „MONTBRILLANT”

Z Encyklopedia Gdańska
Wersja Blazejsliwinski (dyskusja | edycje) z dnia 19:18, 11 maj 2024

(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Dwór I „Montbrillant” według Augusta Randta, Widok z Paulshöhe, 1835 (na pierwszym planie)
Pawilon ogrodowy Dworu I, 1925
Dwór I „Montbrillant”

DWÓR I „MONTBRILLANT” (Błyszcząca/ Lśniąca Góra), ul. Polanki 125. Od XII do początku XIX wieku na wypuszczanym w dzierżawę terenie należącym do opactwa cystersów z Oliwy. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1642, kiedy pochodzący z rodziny zamieszkałej na Siedlcach kupiec gdański Simon Schlep, za zgodą opactwa oliwskiego, zakupił grunt od kowala Mertena Kulika i zbudował letnią rezydencję. Od 1654 posiadłość w dzierżawie rodziny Engelke, której przedstawiciele wybudowali parterowy dworek i urządzili ogród. Z końcem XVII wieku posiadłość przeszła w ręce gdańskiego kupca Gotfryda Walthera, w 1721 opat oliwski potwierdził wdowie Konstancji, że majątek trzymała od 30 lat. Za czasów ich synów, od 1721 Beniamina, od 1732 Johanna Gotfryda, wzniesiono zapewne murowany dwór, ogród zamieniono w park.

W 1740 od Johanna Gotfryda Walthera posiadłość nabył Ernest Gottlieb von Dorne (19 I 1697 – 18 IX 1753). Mieszkał tu z bratem Johannem Carlem (8 IV 1717 – 17 VII 1778) i siostrą Charlottą Wilhelminą (9 XI 1712 – 21 VII 1754), od 1736 żoną dr medycyny Johanna Leonharda Weickhmana (brata burmistrza Gottlieba Gabriela Weickhmanna). Po śmierci wdowy po Erneście Gottliebie von Dorn, Johanny Charlotty, dwór przeszedł w posiadanie Johanna Leonharda Weickhmana, po nim dziedziczył syn Joachim Wilhelm Weickhmann, rajca (od 1781) i burgrabia gdański.

Od połowy XIX wieku właścicielami byli kolejno: Beata i Filip Hirsch, Max Jaguet, Heinrich Wilhelm Martens, pochodzący z Bawarii Alojzy Höcherl i rodzina Mutzenbecherów, a od 1929 Horst Wunzig; za jego czasów miało tu siedzibę Bürgerschützenverein Oliva e.V., towarzystwo strzeleckie ( bractwa strzeleckie). Po 1945 dwór stał się własnością Lasów Państwowych. Zachowały się: klasycystyczny dworek z końca XVIII wieku, oficyna – mansardowy budynek z XVIII wieku, klasycystyczny pawilon ogrodowy oraz stawki w założeniu parkowym. Nazwę „Montbrillant” nosił do 1945; polska Komisja Ustalania Nazw Miejscowych zaproponowała urzędowo przyjętą, ale obecnie nieużywaną nazwę Biała Górka. AK

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania