DUISBURG KARL LUDWIG von, lekarz, kolekcjoner

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Johann Carl Schultz, W pracowni artysty, połowa XIX wieku, od lewej: Johann Carl Schultz, Karl Ludwig von Duisburg, Carl Rudolf Jonas, Karl Joachim Marquardt oglądają rzeźbę / popiersie króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV (albo Marka Tulliusza Cycerona)

KARL LUDWIG von DUISBURG (12 XI 1794 Gdańsk – 11 IX 1868 Oliwa, obecnie dzielnica Gdańska), lekarz, kolekcjoner dzieł sztuki. Syn Christiana Georga (9 V 1768 Stadthagen w księstwie Lippe-Detmold, Północna Westfalia – 30 XI 1825 Gdańsk), w 1784 ucznia Gimnazjum Akademickiego, kalwina, po 1793 lekarza prywatnego w Gdańsku (z gabinetem w 1797 przy Jopengasse 737 (ul. Piwna 58), w 1808-1817 we własnej kamienicy przy Langgasse 533 (ul. Długa 72)) i kolekcjonera dzieł sztuki, głownie malarstwa holenderskiego, medali, drzeworytów, miedziorytów, małych form rzeźbiarskich w drewnie i kości słoniowej. Jego matką była Elisabeth Charlotta z domu Neumann (28 XI 1774 – 31 X 1857 Gdańsk), stryjem Friedrich Karl Gottlieb Duisburg. Brat Augusta Ferdinanda (2 IX 1796 Gdańsk – 21 VIII 1888 Gdańsk), lekarza Ernsta Eduarda (18 VIII 1798 Gdańsk – 2 VII 1869) i Ottona Theodora (3 VII 1800 Gdańsk – 23 II 1857).

W 1809 uczeń Gimnazjum Akademickiego, po studiach od około 1820 lekarz prywatny w Gdańsku. Mieszkał oraz miał gabinet: w latach 1817–1839 przy Langer Markt 425 (Długi Targ 3), początkowo w wynajętych pomieszczeniach, po 1821 jako właściciel kamienicy, po jej sprzedaży od 8 VI 1839 w wynajętym mieszkaniu przy Hundegasse 263 (ul. Ogarna 42), od 21 X 1843 w nabytej kamienicy przy Langgasse 515 (ul. Długa 55), po jej sprzedaży od 1 VIII 1845 w kolejnej nabytej kamienicy przy Langgasse 371 (ul. Długa 13), od 21 VI 1854 w drugiej zakupionej kamienicy przy Jopengasse 10 (ul. Piwna), od 1 XI 1864 w podmiejskiej rezydencji we Wrzeszczu (Langfuhr 5), w rejonie obecnej al. Grunwaldzkiej. Wieloletni lekarz szkoły fundacji Conradiego w Jankowie pod Gdańskiem. Czynny w zwalczaniu epidemii cholery w Gdańsku w latach 1831, 1837, 1848, 1849, 1852, 1853, 1855, 1857, 1859 i 1866 ( epidemie 1801–1945).

Znacznie powiększył ojcowską kolekcję dzieł sztuki; kupował obrazy, miedzioryty, sztychy, posiadał duży zbiór monet i medali. W 1855 roku na wystawę dzieł sztuki z prywatnych zbiorów gdańskich ( wystawy dzieł sztuki w Gdańsku w XIX wieku) użyczył, obok prac malarzy mu współczesnych, dwanaście dzieł dawnych mistrzów, w tym: Włocha Salvatora Rosy (1615–1673) Landschaft (Pejzaż), mistrzów niderlandzkich Goverta Flincka (1615–1660) Männlicher Kopf (Podobizna mężczyzny), Jana van Goyena (1596–1656) Landschaft (Pejzaż), Nicolaesa Maesa (1634–1693) Männlicher Kopf i Weiblicher Kopf (Podobizna mężczyzny i Podobizna kobiety), Caspara Netschera (1639–1684) Arzt im Zimmer (Gabinet lekarza), Jacoba Ruysdaela (1626–1682) Große Landschaft (Pejzaż), Lucasa van Udena (1595–1672) Landschaft (Pejzaż), marynisty Wilhelma van den Veldego (1611–1693) Schlittschuhläufer (Łyżwiarze), Philippsa Wouwermanna (1619–1668) Reiterhalt (Odpoczynek jeźdźca) oraz dwa obrazy nieznanych autorów: Betende Magdalena (Modląca się Magdalena) i Jüngstes Gericht (Sąd Ostateczny).

Od 1861, z powodu postępującej choroby, rozpoczął stopniową wyprzedaż zbiorów. 18 IX 1861 w księgarni Franza Antona Webera przy Langgasse 72 przeprowadzono aukcję 120 obiektów z jego zbiorów. Na sprzedaż (według katalogu) wystawiono 70 obrazów dawnych i współczesnych twórców. Obok prac wyżej wymienionych autorów: Salvatora Rosy, Goverta Flincka, Jana van Goyena, Nicolaesa Maesa, Lucasa van Udena, godne uwagi były obrazy: portret męski na desce malarza ze szkoły Albrechta Dürera czy pejzaż na desce z okresu późnego renesansu Lucasa Gassela z Brukseli (około 1500–1570). Dominowały modne niegdyś w Gdańsku dzieła cenionych niderlandzkich malarzy z okresu baroku. Autorami pejzaży byli: Hendrich Avercamp (1585–1634), Michael Carré (1666–1747), Joost Cornelisz Droogsloot z Utrechtu (1596–1656), Gillis Mostaert (1528–1598), Aert van der Neer (1603–1677), Jan van Ossenbeck (1624–1674), Adam Silo (1674–1760) oraz Niemiec Christian Wilhelm Dietrich (Dietricy; 1712–1774); autorami niezidentyfikowanych portretów byli Abraham Bloemaert (1566–1651) i Paulus Moreelse (1571–1638), a scenki rodzajowej Bachanael (Hulanka) Daniel Vertrangen (1598–1681). Osiemnaście prac (głównie pejzaży) było anonimowych. Kolekcję tę uzupełniało osiem miniatur portretowych, siedem płaskorzeźb w drewnie, trzynaście rzeźb i płaskorzeźb w kości słoniowej, dwa przedmioty z bursztynu (tabakierka i puszka), dwa z masy perłowej oraz osiemnaście ze srebra i brązu. Nieznani są nabywcy oferowanych dzieł ani też cena sprzedaży.

Zaprzyjaźniony był z gdańskim kupcem i mecenasem sztuki Carlem Gustavem Panzerem i znanymi gdańskimi artystami: Johannen Carlem Schultzem, Wilhelmem A. Stryowskim, Carlem Scherresem. Od 1835 należał do Towarzystwa Przyjaciół Sztuki, był członkiem Stowarzyszenia na Rzecz Zachowania Starodawnych Budowli i Zabytków Sztuki Gdańska.

Był żonaty z Louisą Wilhelminą (1797 Gdańsk – 1 II 1847 Gdańsk), córką kupca Gottfrieda Andreasa Böttchera (1762–1808). Zmarł bezpotomnie. Jego żona została pochowana na nowym cmentarzu kościoła Zbawiciela w grobowcu rodziny Böttcherów, obok swego ojca. Spadkobiercy sprzedali posiadane przez niego kamienice: przy Langgasse 13 (ul. Długa) kupcowi Hansowi Heinrichowi Faltinowi (1796–1877), przy Jopengasse 10 (ul. Piwna) Carlowi Heinrichowi Weykopfowi. MrGl

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania