DILGER NATHANAEL, pastor kościoła NMP
| < Poprzednie | Następne > |
NATHANAEL DILGER (5 IX 1604, Gdańsk – 31 III 1679, Gdańsk), teolog, pastor kościoła Najświętszej Marii Panny (NMP). Syn Daniela Dilgera (1572–1645), od 1597 diakona w gdańskim kościele św. Katarzyny, następnie drugiego pastora w kościele NMP, i Anny, córki pastora Michaela Coletusa. Uczeń Gimnazjum Akademickiego, w 1619 studiował teologię w Królewcu. Z powodu trwającej wojny nie zrealizował zamiaru dalszego studiowania w Wittenberdze, w 1623 przez Danię dotarł do Lejdy, gdzie między innymi studiował języki orientalne, w 1626 przebywał w Anglii, w 1627 we Francji, po czym powrócił do studiów teologicznych na uniwersytecie w Strasburgu. Otrzymał tam prawo wykładnia i odbywania dysput. W 1630 objął funkcję nadwornego kaznodziei w Rappoltstein (Alzacja). W Strasburgu proponowano mu profesurę i urząd kaznodziei w jednym z kościołów, propozycję zatrudnienia otrzymał także z uniwersytetu w Jenie.
Na polecenie ojca wrócił jednak w 1637 do Gdańska. 15 I 1638 przejął po ojcu jego urząd, od 1672 był pastorem w kościele NMP i seniorem Ministerium Duchownego. Zwolennik pietyzmu, między innymi wspólnie z ojcem toczył spory z Johannem Corvinem. W latach 1673–1675 na polecenie Ministerium Duchownego, wspólnie z pastorem kościoła św. Jana, Christianem Omuthem oraz kaznodzieją z kościoła św. Katarzyny Michaelem Bürichem, pełnił rolę negocjatora w sporach teologicznych i konfliktach społecznych, do których doprowadzała działalność pastora kościoła św. Trójcy, Aegidiusa Straucha.
Ze względu na wiedzę i dar przemawiania nazywany Chrysostomusem Gedanensis. Jako przedstawiciel Ministerium Duchownego skrytykował pismo Irenicum sive de differentiis religionum conciliandis succincta commentatio autorstwa zwolennika irenizmu Heinricha Nicolai i zmusił go do odwołania swoich poglądów. Wydawał kazania i pisma polemiczne, skierowane głównie przeciw synkretyzmowi religijnemu, a także kazania pogrzebowe (między innymi po śmierci Valentina von Wintera, Georga Daniela Koschwitza, Cathariny z domu Rebeschke, pierwszej żony Jana Heweliusza.
Był dwukrotnie żonaty. Pierwszą żoną od 11 I 1639 była Elisabeth (1608 – 20 XII 1639), najmłodsza córka ławnika i rajcy Tidemanna Giesego, z którą doczekał się córki Gertrudy (1639–1674), żony burmistrza Daniela Proite. W 1643 ożenił się z Elisabeth, córką Hansa Ibschera, z którą miał ośmioro dzieci: dwóch synów i sześć córek. Przeżyli go synowie Nathanael II (1644–1685), wojskowy, i Samuel (1648–1679), magister teologii, oraz córki Agatha (zm. 1693) i Catharina Elisabeth (1650–1724). Córka Concordia od 23 IV 1677 był żoną lekarza Ludwiga von Hammena, zmarła po upływie nieco ponad połowy roku od ślubu.
Pochowany 11 IV 1679 w kościele NMP. Kazanie pogrzebowe wygłosił pastor Abraham Heyse, w związku z jego z kolei śmiercią w 1680, kazanie zostało przygotowane do druku i wydane w 1683 przez zięcia z pierwszego małżeństwa, burmistrza Daniela Proite.
