Tekst źródłowy strony BUNT MIESZCZAN GDAŃSKICH W 1411

{{paper}}
'''BUNT MIESZCZAN GDAŃSKICH W 1411 roku.''' Po powrocie Gdańska pod panowanie Krzyżaków po [[WIELKA WOJNA 1409–1411 | Wielkiej Wojnie]] (jesienią 1410) w lutym 1411 roku władze [[GŁÓWNE MIASTO | Głównego Miasta Gdańska]] (jako jedyne w państwie krzyżackim) sprzeciwiły się ustanowieniu przez wielkiego mistrza Heinricha von Plauena podatku nadzwyczajnego. Miał on zapewnić środki na spłatę przyjętych pokojem toruńskim krzyżackich zobowiązań finansowych wobec Polski.<br/><br/>
Na zjeździe zwołanym 22 II 1411 roku tylko przedstawiciele Głównego Miasta Gdańska uzależnili swoją zgodę od dalszych koncesji Zakonu na rzecz miasta. Decyzja Rady Głównego Miasta Gdańska wynikała z odmowy uznania przez Krzyżaków przywilejów Władysława Jagiełły i zwrotu kosztów wysłania w lipcu 1410 oddziałów gdańskich do obrony Malborka. W obawie przed oporem innych miast [[KOMTURSTWO GDAŃSKIE | komtur gdański]] Heinrich von Plauen (brat wielkiego mistrza) zablokował Gdańsk, kupców kierowano do Elbląga, towary gdańszczan zatrzymywano.<br/><br/> 
Rada Głównego Miasta Gdańska wzmocniła obwarowania, zablokowała [[ZAMEK KRZYŻACKI | zamek krzyżacki]], murując [[BRAMA ZAMKOWA | Bramę Zamkową]], po zajęciu przez zaciężnych krzyżackich statku gdańskiego na Zatoce Puckiej wysłała w morze kilka własnych z 250 marynarzami, a w okolice miasta 60 zbrojnych, pomocy szukała u miast hanzeatyckich.<br/><br/> 
5 kwietnia zawarto rozejm, dzień później komtur gdański Heinrich von Plauen wezwał na zamek [[BURMISTRZOWIE MIAST GDAŃSKICH | burmistrzów]] [[LETZKAU CONRAD | Conrada Letzkaua]] i [[HECHT ARNOLD | Arnolda Hechta]], którym towarzyszyli rajcy Bartholomäus Gross (zięć Conrada Letzkaua) i drugi, nieznany z nazwiska. Burmistrzowie i rajca Bartholomäus Gross zostali zamordowani (zob. [[HUXER TIEDEMANN | Tiedemann Huxer]]); dopiero 13 kwietnia, po interwencji gdańszczan u nieświadomego przebiegu zdarzeń wielkiego mistrza, wydano ciała rodzinom i zwolniono ocalałego rajcę. Komtur gdański, już za wiedzą wielkiego mistrza, nakazał konfiskatę majątku Letzkaua i Grossa.<br/><br/> 
22 IV 1411 roku w Braniewie wielki mistrz przyjął pośrednictwo stanów pruskich i podyktował Głównemu Miastu szereg upokarzających warunków: karę pieniężną w wysokości 14 tysięcy kop groszy czeskich, konieczność akceptowania przez władze krzyżackie nowo wybranych rajców, ograniczenie do dwóch liczby burmistrzów; ponadto do Rady Głównego Miasta wprowadzono zwolenników zakonu krzyżackiego (między innymi [[BEKE GERARD | Gerarda Bekego]], [[DODORF ALBRECHT| Albrechta Dodorfa]], [[HITTFELD HERMANN | Hermanna Hittfelda]], [[BAISENER JOHANN | Johanna Baisenera]]), władze miasta przyjęły ustanowione przez Krzyżaków podatki.<br/><br/> 
Represje złagodzono w roku 1414, kiedy nowy wielki mistrz Michał Küchmeister obiecał nie ingerować w wybory władz miejskich. Wydarzenia związane z buntem odegrały ogromną rolę w kształtowaniu wrogich Krzyżakom postaw mieszczaństwa gdańskiego w 1. połowie XV wieku. {{author: BM}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]]