Tekst źródłowy strony BUDYNEK WOJEWÓDZKIEJ KOMENDY POLICJI W GDAŃSKU, ul. Okopowa 15

{{web}}
[[File: Budynek_Krajowego_Zakładu_Ubezpieczeń_Prowincji_Prusy_Zachodnie.jpg |thumb| Budynek Krajowego Zakładu Ubezpieczeń Prowincji Prusy Zachodnie]]
[[File: Budynek_Zakładu_Ubezpieczeń.jpg |thumb| Budynek Krajowego Zakładu Ubezpieczeń Prowincji Prusy Zachodnie, po lewej fragment [[BUDYNEK PREZYDIUM POLICJI | budynku Prezydium Policji]], nad nich dach [[SYNAGOGA | Wielkiej Synagogi]]]]
[[File: Komenda_Wojewódzka_Policji.jpg |thumb| Budynek Wojewódzkiej Komendy Milicji Obywatelskiej, widok z [[BISKUPIA GÓRKA | Biskupiej Górki]], z prawej  [[KOŚCIÓŁ I KLASZTOR FRANCISZKANÓW ŚW. TRÓJCY | kościół św. Trójcy]], z lewej wylot ul. Podwale Przedmiejskie, lata 60. XX wieku]]
[[File: Budynek_Komendy_Wojewódzkiej_Policji.JPG |thumb|Budynek Komendy Wojewódzkiej Policji, 2021]]
'''BUDYNEK WOJEWÓDZKIEJ KOMENDY POLICJI W GDAŃSKU''', ul. Okopowa 15. Zbudowany w latach 1903–1905, dla Krajowego Zakładu Ubezpieczeń Prowincji Prusy Zachodnie (Landesversicherungsanstalt der Provinz Westpreussen), na działce uzyskanej w wyniku rozbiórki wałów, pomiędzy kamienicami czynszowymi, w pierzei nowo wytyczonej ulicy Karrenwall 2. Neorenesansową fasadę zaprojektował Curt Hempel z Drezna (zob. [[BUDYNEK BANKU GOSPODARKI ŻYWNOŚCIOWEJ | budynek Banku Gospodarki Żywnościowej]]), wygrywając otwarty konkurs architektoniczny rozpisany w 1902 roku. Autorem projektu rozplanowania wnętrz był pracujący w gdańskiej dyrekcji ziemskiej krajowy radca budowlany Fritz Tiburtius. Koszt budowy, wyłączając cenę gruntu, wyniósł 520 000 marek.<br/><br/>
Obiekt składał się z dwupiętrowego, podłużnego budynku głównego, zwieńczonego wysokim dwuspadowym dachem, oraz trzypiętrowych bocznych skrzydeł, okalających nieduży dziedziniec na tyłach założenia. Wnętrze rozplanowano w układzie korytarzowym. Większość przestrzeni zajmowały biura, jedynie na drugim piętrze znalazła się sala posiedzeń, podkreślona czterema większymi oknami, a w skrzydle bocznym – archiwum.<br/><br/>
Szeroką, symetryczną, 19-osiową fasadę zwieńczono pięcioma szczytami, z których środkowy był wyraźnie większy. Czerwień cegły skontrastowano z licznymi jasnymi, częściowo złoconymi detalami kamiennymi, obejmującymi gzymsy, obramowania okien, ornament okuciowy w partii szczytów, a także dekorację rzeźbiarską w postaci maszkaronów, medalionów przedstawiających głowy żeglarza i rolnika, herbu Prus Zachodnich wieńczącego portal oraz przedstawień psów i ptaków w gniazdach, umieszczonych przy wejściu. Projektantem częściowo jedynie zachowanych dziś detali był drezdeński artysta Hugo Hahn. <br/><br/>

W 1945 roku zniszczeniu uległy dach i górna część budynku, którą odbudowano w uproszczonej formie, nie odtwarzając szczytów i sygnaturek. W 1947 obiekt przekazano na siedzibę Komendy Wojewódzkiej MO, od 1990 należy do Komendy Wojewódzkiej Policji. {{author: APE}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/>




'''Bibliografia:'''<br/>
Źródła:<br/>
Archiwum Państwowe Gdańsk, Akta Policji Budowlanej, teczka nr 15/1244, Karrenwall 2.<br/>
TU Berlin Architekturmuseum Inv. No. B 1909,092–094. <br/>
''Fassadenentwürfe für Danzig. Das Ergebnis d. Wettbewerbes, ausgeschrieben d.d. Verein zur Erhaltung u. Pflege der Bau- und Kunstdenkmäler in Danzig'', bearb. v. Richard Landé, Leipzig (1902). <br/>

Literatura:<br/>
''Bericht der Magistrats der Stadt Danzig über den Stand der dortigen Gemeindeangelegenheiten bei Ablauf des Verwaltungsjahres 1902/1903'', Danzig 1903.<br/>
''Einen Wettbewerb um einen geeigneten Façaden-Entwurf für den Neubau der Landes-Versicherungsanstalt Westpreussen in Danzig'', „Centralblatt der Bauverwaltung” nr 56, 1902, s. 348.<br/>
Hempel Curt, ''Der Neubau des Geschäftsgebäudes der kgl. westpreussischen Provinzial Landschafts-Direktion in Danzig'', „Deutsche Bauzeitung” nr 8, 1908, s. 49–52.<br/>
Hempel Curt, ''Zwei Neubauten auf den neuen Wallgelände in Danzig'', „Neue Kunst in Altpreussen” 1912, H. 4, s. 146–150.<br/>
''Im dem Wettbewerb um Façadenentwürfe für den Neubau der Landesversicherungsanstalt Westpreussen in Danzig'', „Centralblatt der Bauverwaltung” nr 87, 1902, s. 535.<br/>
''Landesversicherungsanstalt'', „Danziger Zeitung” nr 130, 17.03.1905, b.s.<br/>
Tiburtius F[ritz], ''Gebäude der Provinzialverwaltung'', w: ''Danzig und Seine Bauten'', Berlin 1908.